Page Text
________________
-
-
६७२
आचाराङ्गो विपाणाय, विपाणशब्दो गजदन्ते स्वस्तयापीठ सुकरदन्तो ग्रायः, तदर्थ मुकरम् , दन्ताय इस्त्यादीन, दंष्ट्राय वराहादीन्, नखाय व्याघ्रादीन, स्नायवे गवाटीन्, अस्थ्ने शमादीन, अस्थिमज्जाय-अस्थिमज्जा अस्थिगतरसः, तदर्थ, महीपादीन् , घ्नन्ति । इत्थम्-अर्थाय प्रयोजनकशात केचिद नन्ति । तथा- अनर्थायविनाऽपि प्रयोजनं केचिद नन्ति । अप्येके केचिच्च, "हमे व्याघ्रसपेसकरादयः शनयो वा अरमान अपीडयन् , अरमदीयान वाऽधिपुः" इति द्वे पचासनया नन्ति । अप्येके केचिच्च, "हमे व्याघ्रादयः शत्रवो वा वर्तमानकालेऽरमान् , अरमदीयान् या हिंसन्ति." इति मत्वा नन्ति ।
लिए चमरी गाय आदि को, सींग के लिए मृग आदि को मारते हैं । विषाण शब्द यद्यपि हाथीदांत के अर्थ में रूढ है तथापि यहा 'सुअर का दांत' अर्थ लेना चाहिए । सुअर के दांत के लिए सुअर का घात किया जाता है। दांत के लिए हाथी आदि को, दादों के लिए शूकर वगैरह को, नख के लिए बाघ भादि को, स्नायु के लिए गाय आदि को, हड्डी के लिए शंख आदि को, अस्थिमज्जा अर्थात् हड़ियों में रहने वाले एक प्रकार के रस के लिए भैंसा वगैरह का घात करते हैं । इस प्रकार कोई-कोई प्रयोजन के लिए प्रसजीवों की हिंसा करते हैं और कोई-कोई विना प्रयोजन ही हिंसा करते हैं । कोई-कोई 'इस वाघ, सर्प और शूकरने तथा शत्रुओने हमें पीडा पहुँचाई है, अथवा हमारे आत्मीयजन का वध किया है। इस प्रकार की द्रुप-वासना से इनका घात करते हैं। कई लोग यह सोचकर कि-'ये व्याघ्र आदि अथवा शत्रु वर्तमान कालमें हमें या हमारे लोगोंको मारते हैं। उनका घात करते हैं। कोई लोग यह विचार करके कि-'यह
દાંતના અર્થમાં રૂઢ છે, તે પણ અહિં “સૂઅરનાં દાંત એ અર્થ લેવું જોઈએ. સૂઅરના દાંત માટે સૂઅરને ઘાત કરવામાં આવે છે. દાંત માટે હાથી આદિનો, દાઢને માટે શ્કરભંડ વગેરેને, નખ વગેરે માટે વાઘ આદિને, નાયુને માટે ગાય આદિને, હાડકાં વગેરે માટે શંખ આદિ, અસ્થિમજજા અર્થાત, હાડકાંમાં રહેનારા એક પ્રકાર રસ માટે
સા-પાડા વગેરેને ઘાત કરે છે, આ પ્રમાણે કઈ-કઈ પ્રયોજન માટે ત્રસ જાની હિંસા કરે છે. અને કોઈ-કઈ પ્રયોજન વિનાજ હિંસા કરે છે. કઈ-કઈ આ વાઘ સર્ષે અને શકર-ભૂંડે તથા શત્રુઓએ અમને પીડા પહોંચાડી હતી. અથવા અમારા આત્મીય જાનો (તેવધ કર્યો હતો. આ પ્રકારે દ્વેષ-વાસનાથી તેનો ઘાત કરે છે. કોઈ માણસ એવો વિચાર કરીને કે-આ વાઘ આદિ, અથવા શત્રુ વર્તમાન કાલમાં જ અથવા
| SR No. | 009301 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 915 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 25 MB |