________________
माचार
A
ज्ञाऽवश्यं शरणीकरणीयेवि भगवता प्रतियोधितमिति भावः ।
उपभोगद्वारम्- . ___ लोकः कस्मै प्रयोजनाय बनस्पतिकायापर्दयतो ? त्यांह-' अस्यं चैव जीवितस्ये '-त्यादि । अस्यैव नवरस्य जीवितस्य-जीवनस्य मुखार्थम्आहार-वस्त्र-पात्र-माल्य-गन्ध-चूर्ण-तालटन्ता-ला-खट्वा-पल्यंङ्क-शिविकाशकट-हल-मुसल-पीठ-फलक-सिंहासन-दण्ड-लकुट-कपाट-वीणा-शालभजिका -निर्माण-तापन-प्रतापन-प्रकाशने-न्धन-तैलायर्थमित्यर्थः । तथा-परिवन्दनमानन-पूजनाय, परिवन्दन-प्रशंसा, तदर्थ, यथा-कश्चित् स्वमशंसार्थम् उपवनादो पत्रादिकर्तनकलाकौशलेन वृक्षलतादीनां पत्रादीनि तथा छेदयति यथा वस्कर्तनेन लिए जीव को परिज्ञा (उपदेश) अवश्य स्वीकार करना चाहिए ।
उपभोगद्वार____ लोग किस प्रयोजन से वनस्पतिकाय की हिंसा करते हैं ! यह बतलाते हैं, इसी नाशशील जीवन के सुख के लिए अर्थात् आहार, वस्त्र, पात्र, माला गंध, चूर्ण, तालवृन्त (पंखा), भागल, खाट, पलंग, पालकी, गाडी, हल, मूसल, पीढा, (वाजोट) फलको (पाट), सिंहासन, डंडा, लकडी, किवाड, वीणा, पुतली आदि बनवाने के लिए, तपाना, विशेष तपाना, प्रकाशन, ईंधन, और तैल आदि के प्रयोजन से वनस्पतिकाय की हिंसा करते हैं । तथा प्रशंसा के लिए भी वनस्पति की हिंसा करते हैं, जैसे कोई पुरुष अपनी प्रशंसा के लिए बगीचा आदि में पत्ता वगैरह काटने की कला में कुशलता प्रकट करने के अभिप्राय से वृक्ष लता वगैरह को इस प्रकार काटता है जिससे उसमें જીવને પરિણા (ઉપદેશ)નો અવશ્ય સ્વીકાર કરવો જોઈએ.
ઉપભેગાર— લેક શું પ્રજનથી વનસ્પતિકાયની હિંસા કરે છે તે બતાવે છે. આ નાશ પામવાવાળા જીવના સુખ માટે, અથ–આહાર, વસ્ત્ર, પાત્ર, માલા, ગંધ, ચૂર્ણ, પંખા
गरिया, भाट, प, पाली, गाडी, स, भूसता मान्ने, पाट, सिंहासन, 331, લાકડી, કમાડ, વણ, પતલી વગેરે બનાવવા માટે, તપાવવું વિશેષ તપાવવું, પ્રકાશન, ઈશ્વન-(બાળવાના લાકડા) અને તૈલ આદિના પ્રયજનથી વનસ્પતિકાયની હિંસા કરે છે. તથા પ્રશંસા માટે પણ વનસ્પતિકાયની હિંસા કરે છે, જેમકે-કેઈ પુરુષ પોતાની પ્રશંસા માટે બગીચાં આદિમાં પાંદડા વગેરે કાપવાની કલામાં કંશળતાં બતાવવાનો અભિપ્રાયથી