________________
आचार चिन्तामणि- टीका अध्य० १ उ. ३ मुं. २ अनगारलक्षणम्
४७१
तथा नियागमतिपन्नः, नि-निश्वयेन यजति सम्यग्गमनं कुर्वन्ति यत्र स नियागः = मोक्षमार्गः ज्ञानक्रियालक्षणः । यद्वा-नि-निश्येन यजति ददाति सिद्धिगठिमिति नियागः क्षान्त्यादिदशविधो यतिधर्मः तं प्रतिपन्नः प्राप्तः ।
"
तया 'अमायां कुर्वाणः ' मायावीर्याचारसंगोपनं परवञ्चनं वा न माया अमाया, तां कुर्वाणः अनगारो व्याख्यातः = भगवता कथितः ।
अयं भावः न केवलं पृथिवीशस्त्रसमारम्भमात्रनिवृत्या नगारो भवति किन्तु यः खलु पृथिवीशस्त्रसमारम्भनिवृत्तः परिज्ञातसकलसावधकर्मा निरच
अब 'नियागमतिपन्न' शब्दका अर्थ करते हैं । 'नि' अर्थात् निश्रय से 'याग' अर्थात् सम्यक् गमन जहाँ किया जाता है उसे 'नियाग' या मोक्षमार्ग कहते है । ज्ञान और किया मोक्ष का मार्ग है ।
अथवा 'नि' अर्थात् निश्रय से 'याग' अर्थात् सिद्धिगति देने वाला क्षमा यदि दश प्रकार का यतिधर्म 'नियाग' कहलाता है, एसे नियाग को जो प्राप्त हो चुका हो वह नियागमतिपन्न है।
तथा माया अर्थात् वीर्याचर का गोपन करना या दूसरे को गोखा देना माया है। इस माया का सेवन न करने वाला जो वही अनगार है, एसा भगवान् ने कहा है ।
तात्पर्य यह है कि केवल पृथ्वीरात्र के आरंभ का त्याग कर देने मात्र से ही कोई अनगार नहीं हो जाता, वरन् जो पृथ्वीश के आरंभ का त्याग कर के सकल
याग
वे 'नियागप्रतिपन्न' शब्द अर्थ ४रे छे. 'नि' अर्थात् निश्रयथी અર્થાત્ સમ્યકૂગમન જ્યાં કરવામાં આવે છે. તેને નિયાગ અથવા મેક્ષમાગ કહે છે, જ્ઞાન અને ક્રિયા મેાક્ષના માગ છે. અથવા · નિ' અર્થાત્ નિશ્ચયથી વ્યાપ અર્થાત્ सिद्धगति भागवावाणी क्षमा याहि इस अहारना यतिधर्भ ' नियाग' वा छे. सेवा नियागने ? प्राप्त थ थूझ्या छे, ते नियागप्रतिपन्न छे तथा भाया अर्थात् વીર્યોચરનું ગાયન કરવું અથવા બીજાને ધાખા દેવા તે માયા છે. તે માયાનું સેવન નહિ કરવાવાળા જે હોય તે અણુગાર છે. એ પ્રમાણે ભગવાને કહ્યું છે.
તાત્પર્ય એ છે કે કેવલ પૃથ્વીશરુના આરભના ત્યાગ કરી દેવા માત્રથીજ ફાઇ અણગાર થતા નથી. પરન્તુ જે પૃથ્વીશસ્રના આરંભના ત્યાગ કરીને, સકલ સાવદ્ય કર્મોના
