________________
રૂટ
आचारास्त्रे
यादिकर्मणां कारणीभूतस्य प्राणातिपातस्य निष्पत्तिस्त्रिक्रियतया, चतुष्क्रियतया पञ्च क्रियतया वा त्रिधा भवति । एवं चतुर्विंशतिदण्डकेषु विज्ञेयम् ।
मृगवषोद्यतस्य क्रिया
मृगवधोद्यतो लुब्धकः खलु धनपर्वतजलाशयादिषु मृगवधार्थं गत्वा मृगग्रहणाय गर्तादिकं तवन्धनार्थं च पाशं रचयति तदा मृगवधार्थं गमनगर्तपाशादिकरणात् तस्य कायिक्यादिकाः क्रिया भवन्ति । तत्र गमनधावनग्रहणादिना गमनादिकायचेष्टारूपा कायिकी, गर्तपाशादिरूपेणाधिकरणेन निर्वृत्ता क्रिया आधिकरणिकी, यथ मृगेषु मद्वेपस्तेन निर्वृत्ता माविकी क्रिया भवति । प्राणातिपात की निष्पत्ति कहीं तीन, चार तथा कहीं पांच क्रियाओं से, ऐसे तीन प्रकार से होती है। चौवीसों दण्डकों में इसी प्रकार समझना चाहिए ।
मृगवध में उद्यतको क्रिया
मृग मारने के लिए उद्यत हुआ शिकारी वन पर्वत और जलाशय आदि में मृगका वध करने के लिए जाकर मृग पकडने के लिए खड्डू बनाता है और उसे बांधने के लिए जाल रचता है । उस समय मृगवध के लिए गमन करने से, तथा खड्डा एवं पारा तैयार करने से, उसे कायिकी आदि क्रियाएँ लगती हैं । जाना दौडना, पकडना आदि से कायिकचेष्टारूप कायिकी क्रिया लगती है । खड्डा और नालरूप अधिकरणों के कारण आधिकरणिकी क्रिया होती है, मृग पर होने वाले द्वेष के कारण
કર્મીના કારણભૂત પ્રાણાતિપાતની ઉત્પત્તિ કોઈ સ્થળે ત્રણ, ફાઈ ઠેકાણે ચાર તથા કાઈ ઠેકાણે પાંચ ક્રિયાઓથી એવા ત્રણ પ્રકારથી હાય છે. ચાવીશેય દડકામાં આ પ્રમાણે સમજવુ જોઈ એ,
મૃગવધમાં તૈયાર થનારને ક્રિયા—
મૃગને મારવા માટે તૈયાર થયેલા શિકારી વન, પર્વત અને જલાશય આદિમાં મૃગના વધ કરવા માટે જઈને મૃગ પકડવા માટે ખાડા ખનાવે છે, અને તેને બાંધવા માટે જાલ રચે છે તે સમયે મૃગના વધ માટે ગમન કરવાથી, તથા ખાડા અને પાશ તૈયાર કરવાથી તેને કાયિકી આદિ ક્રિયા લાગે છે. જવું, ઢાડવું, પકડવુ આદિથી કાયિક येष्टरूप कायिकी हिया सागे छे. भाडे। अने लक्ष्य अधि४रोना रो आधिकरणिकी
