________________
३६८
आचारात्
(५) शरीरनामकर्मोदयाद् गृहीतेषु गृह्यमाणेषु या तद्योग्यपुनलेष्वात्मप्रदेशस्थितेषु शरीराकारेण परिणामितेष्वपि जतुकाष्ठवत् परस्परमवियोगलक्षणं चन्धननाम । यदीदं न स्यात् ततो वालुकापुरुषवद् विघटितानि शरीराणि स्युः । बन्धननाम पञ्चधा - भौदारिकादिभेदात् ।
(६) काष्ठपिण्डमृत्पिण्डायः पिण्डवत् वद्धानामपि पुद्गलानां संघातविशेषजनकं संघातनाम । यदि संघातनामरूपः कर्ममेदो न स्यात्तर्हि पुरुषयोषिद्गवादिरूपनानाशरीरभेदो न स्यात् । संघातविशेपजनकाऽन्यकर्मविशेषाभावात् ।
[५] शरीरनामकर्म के उदय से ग्रहण किये हुए या ग्रहण किये जाते हुए आत्मप्रदेशों में स्थित और शरीर के आकार परिणत किये हुए शरीर के योग्य पुद्गलों में लाख और लकडी के समान परस्पर अवियोग होना बन्धननामकर्म है, अगर बन्धननामकर्म न होता तो वाल से बनाये हुए पुरुष के समान बिखर जाता । औदारिक आदि के भेद से बन्धन के भी पांच भेद हैं ।
[६] काष्ठपिंड, मृत्तिकापिंड या लोह के पिंड के समान बद्ध पुगलों में भी एक विशेष प्रकार का संघात ( घनिष्ठता ) उत्पन्न करने वाला कर्म संघातनामकर्म कहलाता है, और संघातनामकर्म न होता तो पुरुष स्त्री गो आदिरूप भेद शरीर में न होता, क्यों कि संघात विशेष उत्पन्न करने वाला अन्य कर्म ही नहीं है । कार्य, कारण जैसा
(૫) શરીરનામકમના ઉદયથી ગ્રહણુ કરેલા અથવા ચણુ કરવામાં આવતા આત્મપ્રદેશમાં સ્થિત અને શરીરના આકારે પરિણત કરેલા શરીરના ચેાગ્ય પુદ્દગલામાં લાખ અને લાકડીના સમાન અવિયેાગ હોવું તે બંધનનામેકમ' છે. અથવા અર્ધનનામ કમ ન હોત તે રેતીથી બનાવેલા પુરૂષની સમાન વિખેરાઈ જાત. ઔદારિક આદિના ભેદથી ખંધનના પણ પાંચ ભેદ છે.
(૬) કાપિંડ, સ્મૃતિકાર્ષિક, અથવા લેાઢાના પિંડ સમાન બદ્ધ પુગલામાં પણ એક વિશેષ પ્રકારના સધાત (ઘનિષ્ઠતા) ઉત્પન્ન કરવાવાળા કમ તે સંઘાતનામક કહેવાય છે અથવા સઘાતનામકમ ન હોય તેા પુરૂષ, આ, ગાય આદિ રૂપલેઇ શરીરમાં હાય નહિ. કારણકે સંધાત-વિશષ ઉત્પન્ન કરવાવાળા અન્ય કમ°જ નથી.