________________
आचारचिन्तामणि- टीका अध्य. १ उ. १ सू. ५ लोकचादिम०
२९७
रत्नप्रभादयः सप्त नरकभूमयः । तत्र भवा नारकाः सप्तविधा'; . . तेपां पर्याप्तापर्याप्तभेदेन द्वैविध्ये चतुर्दश भेदाः
-:
मनुष्याणां त्र्युत्तरशतत्रयं (३०३) भेदाः पूर्वमेव तत्मकरणे सुस्पष्टं कथिताः।
J
देवानामष्टनवत्युत्तरशत (१९८ ) भेदाः । तत्र भवनपतीनां दश भेदाः असुरकुमारादयः । परमाधार्मिकाः पञ्चदश । एवं (२५) पञ्चविंशतिर्भेदाः । व्यन्तराणां पडूविंशतिर्भेदाः। तत्र पिशाचादयः पोडश, अन्नजृम्भकादयो दश (२६)। ज्योतिष्कानां दश भेदाः । तत्र चन्द्रादयः पञ्च । तेषां पञ्चानां चर- स्थिरमेदेन द्वैविध्ये दश भेदाः (१०) सन्ति । वैमानिकानामष्टत्रिंशद् भेदाः । तंत्र सुधर्मादयों द्वादश, सारस्वतादयो नव किल्विपिकास्त्रयः, ग्रैवेयकाः- भद्रादयो
रत्नप्रभा आदि सात नरकभूमियों में सात प्रकार के नारकी हैं। उनके पर्याप्त, . अपर्याप्त भेद करने से चौदह भेद होते हैं ।
मनुष्यों के तीनसौ तीन ( ३०३) मेद पहले स्पष्ट कहे जा चुके हैं ।
देवों के एकसौ अट्ठानवे (१९८) भेद हैं । वे इस प्रकार - भवनपतियों के असुरकुमार आदि दस, परमाधार्मिक पन्द्रह सब पच्चीस (२५) भेद हुए । व्यन्तरों के छव्वीस भेद हैं-सोलह पिशाच आदि और दस अन्नजृंभक आदि (२६) । चन्द्रमा आदि पांच के चर और अचर भेद होने से ज्योतिष्क देवों के दश (१०) भेद हैं । वैमानिकों के अडतीस भेद हैं- सुधर्म आदि बारह, सारस्वत आदि नौ, किल्विपिक आदि तीन, भंद्र आदि ग्रैवेयक नौ, विजय आदि पांच अनुत्तर विमान (३८ ) । इन सब का योग करने से
રત્નપ્રભા આદિ સાત નરકભૂમિમાં સાત પ્રકારના નારકી છે. તેના' પર્યાપ્ત અને અર્પાપ્ત ભેદ કરવાથી ચૌદ ભેદ થાય છે.
મનુષ્યેાના ત્રણસેાત્રણ (૩૦૩) ભેદ પ્રથમ સ્પષ્ટ કહી ચૂકયા છીએ. દેવેાના એકસે महा (१८८) ले छे. भवनयतियाना असुरकुभार आदि इस परमाधामी पंधर, सर्व પચીસ ભેદ થયા. ન્યન્તરાના છવીસ ભેદ છે–સેાળ પિશાચ આદિ, અને દસ અન્નતું ભક આદિ. ચંદ્રમા આદિ પાંચના ચર અને અચર ભેદ હેાવાથી જ્યાતિષ્ક દેવેશના દશ (૧૦) ભેદ छे. वभानि४ हेवाना आउन्रीस (३८) लेह छे - सुधर्म माहि मार, सारस्वत आहि-नव, प्रविषि આદિ ત્રણ, ભદ્ર આદિ ત્રૈવેયેક નવ, વિજય આદિ પાંચ અનુત્તર વિમાન, આ સર્વને એક
प्र. आ.-३८