Page Text
________________
आचारचिन्तामणि -टीका अध्य. १ ३.१ सु. १ भगवच्छन्दार्थः
१६१
श्रुतं श्रवणविपयीकृतं मया= साक्षाद् भगवन्मुखात्, न तु परम्परया, यतो गणधराणामनन्तरागमो भवति । 'मया श्रुत - मित्यनेन गुरुकुले निवसता मयेत्यर्थः सुतरां लभ्यते । गुरुकुलनिवासं बिना हि गुरुचरणसरोजस्पर्शपूर्वकाभिवादनं, तन्मुखारविन्दविनिःमृतवचनश्रवणं च नोपपद्यते ।
w
भगवया - भगः = (१) - ज्ञानं = सर्वार्थविषयकम् (२) - माहात्म्यम् =अनुपममहनीयमहिमसंपन्नत्वम्, (३) - यशः - विविधानुकूलप्रतिकूल परी पदोपसर्गसहनसमुद्भूता कीर्तिः, यद्वा-जगद्रक्षणमज्ञासमुत्था कीर्तिः, (४) - वैराग्यम् = सर्वथा काम
मैंने भगवान् के मुखसे साक्षात् सुना है— परम्परा से नहीं, क्यों कि गणधरों का आगम अनन्तरागम होता है । 'मैंने सुना ' इस वाक्य का 'मैंने गुरुकुल में निवास करते हुए सुना ' यह अर्थ स्वतः सिद्ध है । गुरुकुल में निवास किये बिना गुरु के चरणकमलीका स्पर्श करके अभिवादन तथा उनके मुखारविन्द से निकलने वाले वचनों का raण नहीं हो सकता |
, 'भगवान्' शब्द में जो ' भग शब्द है उसके अनेक मर्थ होते हैं । वे इस प्रकार है- (१) सम्पूर्ण पदार्थों को जानने वाला ज्ञान (२) महात्म्य अर्थात् अनुपम और महान् महिमा, (३) यश अर्थात् नाना प्रकार के अनुकूल और प्रतिकूल परीपहों और उपसर्गों को सहन करने से फैली हुई कोर्ति, अथवा जगत् की रक्षा (उद्धार) करने की भावना से उत्पन्न हुई कीर्ति, (४) वैराग्य अर्थात् कामभोग की
"
મેં ભગવાનના મુખથી સાક્ષાત્ સાંભળ્યું છે—પરમ્પરાથી નહિ, કેમકે ગણુધરાનાં આગમ मनन्तरागम-होय छे. 'में' सांलज्यु' में शुइसमां નિવાસ કરતા થકા સાંભળ્યુ.' આ અર્થ સ્વતઃ સિદ્ધ છે. ગુરૂકુલમાં નિવાસ કર્યો વિના ગુરુના ચરણુકમલેાને સ્પર્શ કરીને અભિવાદન નમસ્કાર તથા તેના મુખારવિદથી નિકલવાવાળાં વચના શ્રવણુ થઈ શકતાં નથી.
'भगवान' शब्दमां ने 'भग' शब्द छे, तेना अनेह समर्थ थाय छे ते આ પ્રમાણે
(૧) સમ્પૂર્ણ પદાર્થોને જાણુવાવાળું જ્ઞાન, (૨) માહાત્મ્ય અર્થાત્ અનુપમ અને મહાન મહિમાથી યુક્ત હેવું, (૩) યશ-અર્થાત્ નાના પ્રકારના અનુકૂલ અને પ્રતિકૂલ પરીષહે અને ઉપસીને સહન ફરવાથી ફેલાતી કીર્તિ, અથવા જગતની રક્ષા (ઉદ્ધાર ) કરવાની ભાવનાથી ઉત્પન્ન થયેલી કીર્તિ, (૪) વૈરાગ્ય
| SR No. | 009301 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 915 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 25 MB |