________________
१५२
आचारायचे शुभक्रियां करोति, तेन शुभव्यबहारनयेन जीवस्य कर्तृत्व जायते ।
(४) अनुमन्याहारनय:--- अशुभन्यबहारनयेन जीयो हास्य-भय-शोफ-रत्य-रति-निद्रा-प्राणातिमातमृपावादा-दत्तादान-मथुन-परिग्रह -क्रोध-मान-माया-लोभ-राग-द्वेषादिषु प्रवर्तते । विषयसुखारम्भादिरूपामगुममियां च करोति तेनाऽशुभन्यवहारनयतो जीवस्य कर्तृलं सिध्यति ।
(५) उपचरितव्यवहारनयः-- उपचरितव्यवहारनयेन जीवो निजमजरामरत्वमनन्तज्ञानदर्शनमच्यावाधतथा निःस्वार्थ परोपकार आदिरूप शुभक्रिया करता है, अतः शुम व्यवहारनय से ___जीव का कर्तापन सिद्ध होता है।
____ (४) अशुभ व्यवहारनय-~अशुभ व्यवहारनय से जीव हास्य, भय, शोक, रति, अरति, निद्रा, प्राणाति पात, मृपावाद, अदत्तादान, मैथुन, परिग्रह, क्रोध, मान, माया, लोभ, राग, द्वेप, भादि अशुभ कार्यों एवं भावों में प्रवृत्त होता है, तथा विषयसुख एवं आरम्भ आदि रूप अशुभ किया करता है, अतः अशुभन्यवहारनय से जीच कर्ता सिद्ध होता है।
(५) उपचरित व्यवहारनयउपचरित व्यवहार नय से जीव अपने अजरता अमरता तथा अनन्त ज्ञान પપકાર આદિપ શુભ ક્રિયા કરે છે, તે કારણથી શુભ વ્યવહારનયથી જીવનું કતપણું સિદ્ધ થાય છે.
(४) अशुभ व्यपहारनय~गशुल व्यवहारनयथी ७ स्य, भय, ४, २ति, मरति,निद्रा, प्रातिपात, भपापा, मताहान, भैथुन, परियड ओध, मान, भाया, सोल,
मालि અશુભ કાર્યો એવ ભામાં પ્રવૃત્ત થાય છે,' વિષયસુખ એવં આરંભ આદિપ અશુભ ક્રિયા કરે છે, તેથી અશુભ વ્યવહારનયથી જીવ કર્તા સિદ્ધ થાય છે. •
(५) उपन्यरित व्यवहार-य-. . . ઉપચરિત વ્યવહારનયથી. જીવ પિતાના અજર અમર તથા અનંતજ્ઞાન, દર્શન