________________
कल्पनिर्युक्तिः
मासा हवेज्ज - सचिक्खल्ला पंथा, वासं वा अज्ज वि णोवरमते, णयरं वा रोहितं बाहिं वा असिवादि कारणा, तेण मग्गसिरे सव्वे ठिया, अतो पोसादिया आसाढंता सत्त विहरणकाला भवंति ॥ ३१४५ ॥ इयाणि जहा अतिरित्ता अट्ठ मासा विहारो तहा भण्णति
६८
वासाखेत्तालंभे, अद्धणादीसु पत्तमहिगा तु ।
साधगवाघातेण व, अप्पडिकमितुं जति वयंति ॥३१४६ ॥
आसाढे सुद्धवासावासपाउग्गं खेत्तं मग्गतेहिं ण लद्धं ताव जाव आसाढचाउम्मासातो परतो सवीसतिराते मासे अतिक्कंते लद्धं, ताहे भद्दवया जोण्हस्स पंचमीए पज्जोसवंति, एवं णव मासा सवीसतिराता विहरणकालो दिट्ठो, एवं अतिरित्ता अट्ठ मासा | अहवा –साहू अद्बाणपडिवण्णा सत्थवसेणं आसाढचाउम्मासातो परेण पंचाहेण वा दसाहेण वा पक्खेण वा जाव वीसतिराते वा मासे वासाखेत्तं पत्ताणं अतिरित्ता अट्ठ - मासा विहारो भवति । अहवा - वासवाघाए अणावुट्ठीए आसोए कत्तिए णिग्गयाण अट्ठ अतिरित्ता भवंति । वसहिवाघाते वा कत्तियचाउम्मासिय आरतो चेव णिग्गया । अहवा-आयरियाणं कत्तियपोण्णिमाए परतो वा साहगं णक्खत्तं ण भवति, अण्णं वा रोहगादिकं वि, एस वाघायं जाणिऊण कत्तियचाउम्मासियं अपडिक्कमिय जया वयंति तता अतिरित्ता अट्ठ - मासा भवंति ||३१४६॥ ""एगाहं पंचाहं मासं च जहा समाहीए " अस्य व्याख्या
पडिमापडिवण्णाणं, एगाहो पंच होतऽहालंदे ।
जिण-सुद्धाणं मासो, णिक्कारणतो य थेराणं ॥३१४७॥
"जिण" त्ति जिणकप्पिया । सुद्धाणं त्ति सुद्धपरिहारियाणं, एतेसिं मासकप्पविहारो । णिव्वाघायं कारणाभावे ||३१४७॥ वाघाते पुण थेरकप्पिया ऊणं अतिरित्तं वा मासं अच्छंतिऊणातिरित्तमासा, एवं थेराण अट्ठ णायव्वा ।
इयरेसु अट्ठ रियितुं, णियमा चत्तारि अच्छंति ॥३१४८॥
एवं ऊणातिरित्ता थेराणं अट्ठ मासा णायव्वा । इतरे णाम पडिमापडिवण्णा अहालंदिया विसुद्धपरिहारिया जिणकप्पिया य जहाविहारेण अट्ठ रीइतुं वासारत्तिया चउरो मासा सव्वे नियमा अच्छंति ॥३१४८॥ वासावासे कम्मि खेत्ते कम्मि काले पविसियव्वं अतो भण्णति
आसाढपुण्णिमाए, वासावासासु होइ ठायव्वं ।
मग्गसिरबहुलदसमी तो जाव एक्कम्मि खेत्तम्मि ॥३१४९ ॥
"ठायव्वं" त्ति उस्सग्गेण पज्जोसवेयव्वं, अहवा- प्रवेष्टव्यं तम्मि पविट्ठा उस्सग्गेण कत्तियपुण्णिमं जाव अच्छंति । अववादेण मग्गसिरबहुलदसमी जाव ताव तम्मि एगखेत्ते अच्छंति । दसरायग्गहणातो अववातो दंसितो - अण्णे वि दो दसराता अच्छेज्जा । अववातेण मग्गसिरमासं तत्रैवास्ते इत्यर्थः ॥३१४६ ॥ कहं पुण वासापाउग्गं खेत्तं पविसंति ? इमेण विहिणा
बाहिट्टिया वसभेहिं, खेत्तं गाहेत्तु वासपाऊग्गं ।
कप्पं कहेत्तु ठवणा, सावणबहुलस्स पंचाहे ॥३१५०॥
१. गा० ३१४४ ।