________________
૧૭૭
[ વૈરાગ્યવર્ધા નર તન કો પાયા હૈ તૂને, ના ઇસકો વ્યર્થ ગવાના તૂ, પૂજાનેં લગા, ભક્તિમેં લગા, ઔર જીવન સફ્ળ બનાના તૂ (૨) તૂ મૂઠ્ઠી બાંધે આયા થા, ઔર હાથ પસારે જાયેગા, કેવલ ધર્મ સહાયક હૈ તેરા, બાકી સબ યહાં રહ જાયેગા.. અરે... યહ મહલ-મકાન તેરે સુંદરતમ, તેરે ભાઈ-બંધુ ઔર સબ સજ્જન, સુખમેં તો હૈ યે સબ સાથી, દુઃખમે ન રહે કોઈ સંગાથી.. અરે.. કભી હાથી હુઆ કભી ઘોડા તૂ, કભી ચિટી કભી મકોડા તૂ, ના જાને પાયે કિતને તન, મુશ્કિલસે મિલા હૈ યહ નર તન.. અરે..
બાર ભાવના (૫. શ્રી દતમ કૃત)
મુનિ સકલન્નતી બડભાગી, ભત ભોગનત વૈરાગી, વૈરાગ્ય ઉપાવન માઈ, ચિન્ત્ર અનુપ્રેક્ષા ભાઈ. ૧. ઉન ચિન્તન સમમુખ જાગે, જિમ જ્વલનપવનક લાગે, જબ હી યિ આતમ જાનૈ, તબ હી યિ શિવસુખ ઠાનૈ. ૨. અનિત્યભાવના :–
જોબન ગૃહ ગોધન નારી, થય ગય જન આજ્ઞાકારી, ઇન્દ્રિય-ભોગ છિન થાઈ, સુરધનુ ચપલા ચપલાઈ. ૩. અશરણભાવના :
સુર અસુર બગાધિષ જેતે, મૃગ જ્યોં હિર કાળ હતો તે, મણિ મંત્ર તંત્ર બાહુ હોઈ, મરતે ન બચાવે કોઈ. ૪. સંસારભાવના :–
હુ ગિત દુ:ખ વ ભરે હૈં, પરિવર્તન પંચ કરે
સબ વિધિ સંસાર અસારા, યામેં સુખ નાહિ લગાર. ૫.
વૈરાગ્યવાં | એકત્વભાવના :–
૧૭૮
શુભ-અશુભ કરમલ જેતે, ભોગે જિવ એક હિ તે તે, સત દારા હોય ન સીરી, સબ સ્વારથકે ૐ ભારી. ૬. અન્યત્વભાવના :
જલ-પચ જ્યોં યિ તને મેલા. પૈ ભિન્ન-ભિન્ન નહિ ભેવા. તો પ્રગટ જુડે ધન ધામા, કર્યો બૌ ઇક મિલિ સુત રામા. ૭. અચિભાવના –
:
પક્ષ રુધિર રાધે મળ શૈલી, ડૉક્સ વસાદિ તે મૈત્રી, નવ દ્વાર બહૈં ઘિનકારી, અસ દેહ કરૈ કિમ યારી. ૮,
આસવભાવના :–
જો યોગનકી ચપલાઈ તાતે હૈ આસવ ભાઈ! આસ્રવ દુઃખકાર ઘનેરે, બુધિવંત તિન્હેં નિરવેરે. ૯, સંવરભાવના :
જિન પુણ્ય-પાપ નહિ કીના. આતમ અનુભવ ચિત દીના, તિન હી વિધિ આવત રીકે, સંવર શહિ સુખ અવલોકે. ૧૦ નિર્જરાભાવના :–
નિજ કાલ પાય વિધિ ઝરના, તાસોં નિજ કાજ ન સ૨ના, તપ કરિ જો કર્મ ખિપાવૈ, સોઈ શિવસુખ દરસાવૈ. ૧૧. લોભાવના -
નિહૂ ન કરી ન ધરે કો, યદ્રવ્યમથી ન હરે કો, સો લોક માંહિ બિન સમતા, દુઃખ સહૈ જીવ નિત ભ્રમતા. ૧૨. બોધિદુર્લભભાવના :–
અંતિમ ગ્રીવક લી કી હદ, પાયી અનંત બિરિયાં પદ, પર સભ્યશાન ન લાધી, દુભિ નિજ મેં મુનિ સાધી, ૧૩,