________________
[ વૈરાગ્યવાં
જો ભાવમોહ મૈં ન્યારે, દગ જ્ઞાન વ્રતાદિક સાથે, સોધર્મ જબૈ જ્મિ ધારે, તબ હી સુખ અચલ નિહારે. ૧૪. સો ધર્મ મુનિન કરિ ધરિયે, તિનકી કરતતિ ઉંચરિયે, તાકો સનિષે ભતિ પ્રાની, અપની અનુભૂતિ પિછાની ૧૫
૧૭૯
ધર્મભાવના –
‘વૈરાગ્ય ભાવના’વજનાભિ ચક્રવર્તીકી ] (કવિવર ભૂધરદાસજી પ્રીત) બીજ રાખ ફ્ળ ભોગવે, જ્યાઁ કિસાન જગ માંહિ, ત્યાઁ ચક્રી નૃપ સુખકરે, ધર્યું વિસારે નાહિ ઇષ્ઠ વિધિ રાજ કરે નરનાયક, ભોગે પુણ્ય વિશાળો, સુખ સાગરમેં રમત નિરંતર, જાત ન જાન્યો કાર્બો એક દિવસ, શુભકર્મયોગસે, ક્ષેમંકર મુનિ વંદે, દેખે શ્રી ગુરુકે પદ-પંકજ, લોચન અતિ આનંદે. ૧. તીન પ્રદક્ષિણા કે સિર નાયી, કર પૂજા સ્તુતિ કીની, સાધુ સમીપ વિનય કર બેઠી, ચરનનમેં દિઠ દીની. ગુરુ ઉપદેશ્યો ધર્મ શિરોમણિ, સુન રાજ વૈરાગે, રાજ રમા વનિતાદિક જે રસ, તે રસ બેરસ લાગે. ૨. મુનિ સૂરજ કથની કિરણાવલિ, વગત ભરમ બુદ્ધિ ભાગી, ભવ તન ભૌગ સ્વરૂપ વિચારથી, પરમ ધરમ અનુરાગી. ધૃહ સંસાર મહાવન ભીતર, ભ્રમતે છોર ન આવે, જન્મન મરન જરા દર્દો દાઝે, જીવ મહા દુઃખ પાવૈ. ૩. કબહું જાય. નરકિથિત ભુંકે, છેદન બેન ભારી, કબહૂં પશુ પર્યાય ધરે, તહે વધુ-બંધન ભયકારી સુરગતિમેં પ૨ સંપત્તિ દેખે, રાગ ઉદય દુઃખ હોઈ,
વૈરાગ્યવાં ]
૧૮૦
માનુષોનિ અનેક વિપતિમય, સર્વ સુખી નહીં કોઈ. ૪. કોઈ ઇષ્ટ વિયોગી વિખૈ, કોઈ અનિષ્ટ સંયોગી, કોઈ દીન દરિદ્રી દીખે, કોઈ તન કે રોગી. કિસ હી ઘર કવિહારી નારી, કે હૈરી સમ ભાઈ, કિસ હી કે દુઃખ વાહિર દીખે, કિસ ની ઉર ચિતા. ૫. કોઈ પુત્ર બિના નિત ઝૂ, હોય મê તબ રોવૈ, ખોટી સનતિ સોં દુઃખ ઉપરે, કર્યો પ્રાણી સુખ સોરે. પુણ્ય ઉદ્ધ જિનકે તિનકે ભી, નાહીં સવ્ર સુખ સાતા, યહ જગવાસ યથારથ દેખે, સબ હી હૈ દુઃખ દાતા. ૬. જો સંસાર વિષે સુખ હોતા, તીર્થંકર કર્યો ત્યાગે, કાહે કો શિવ સાધન કરતે, સંયમ સૌં અનુરાગે. દેહ અપાવન અસ્થિર ઘિનાવન, યામેં સાર ન કોઈ, સાગર કે જલ સૌ ચ કીજે, તો ભી શુદ્ધ ન હોઈ. ૭, સપ્ત કુધાતુ ભરી મલ મૂત્રસે, ચર્મ લપેટી સોહૈ, અંતર કૈખત થા સમ જગમેં, ઔર અપાવન કી હૈ. નવ મૂલ દ્વાર સર્વે નિશિ વાસર, નામ વિષે વિન આવે, વ્યાધિ ઉપાધિ અનેક જહાં તહાં, કૌન સુધી સુખ પાવે. ૮.
પોષત તો દુઃખ દોષ કરે અતિ, સોષત સુખ ઉપજાવે, દુર્જન દેહ સ્વભાવ બરાબર, મૂરખ પ્રીતિ બઢાવે. રાચન યોગ્ય સ્વરૂપ ન યાકો, બિરચન યોગ્ય સહી હૈ, યહ તન પાય મહાતપ કીજે, યામેં સાર યહી હૈ. ૯, ભોગ બૂરે ભવ રોગ બઢાવૈ, બૈરી હૈ જગ જીય કે, એરસ હોય વિપાક સમય અતિ, સેવત લાગે નીકે, નજ અગ્નિ નિષ સે વિષધરી, મૈં અધિક દબાઈ