________________
૧૮૧
[ વૈરાગ્યવર્ષા
ધર્મરત્નકે ચોર પ્રબલ અતિ, દુર્ગતિપંથ સહાઈ. ૧૦, મોહ ઉદય યહ જીવ અજ્ઞાની, ભોગ ભલે કર જાને, જ્યોં કોઈ જન ખાય ધતૂરા, સો સબ કંચન માને, જ્યાં જ્યોં ભોગ સંયોગ મનોહર, મન વાંછિત જન પાવે, તૃષ્ણા નાગિન ત્યોં ત્યોં ડંકે, લહર લોભ વિષ લાવે. ૧૧. મૈં ચક્રીપદ પાય નિરંતર ભોગે ભોગ ઘનેરે,
તો ભી તનિક ભયે નહીં પૂરણ, ભોગ મનોરથ મેરે, રાજ સમાજ મહા અઘકારણ, બૈર બઢાવનહારા, વેશ્યા સમ લક્ષ્મી અતિ ચંચલ, યાકા કૌન પત્યાા. ૧૨. મોહ મહારિપુ બૈર વિચાર્યો, જગજિય સંકટ ડારે, ઘર કારાગૃહ વનિતા બેડી, પરિજન હૈ રખવારે સમ્યગ્દર્શન જ્ઞાન ચરણ તપ, યે જિય કે હિતકારી, યહી સાર અસાર ઔર સબ, યહ ચક્રી ચિત ધારી. ૧૩.
છોડે ચૌદહ રત્ન નવોઁ નિધિ, અરું છોડે સંગ સાથી, કોડિ અઠારહ ઘોડે છોડે, ચૌરાસી લખ હાથી, ઇત્યાદિક સંપત્તિ બહુ તેરી, જીર્ણ તૃણ સમ ત્યાગી, નીતિ વિચાર નિયોગી સુતકો, રાજ દિયો બડભાગી. ૧૪. હોય નિશલ્ય અનેક નૃપતિ સંગ, ભૂષણ વસન ઉતારે, શ્રી ગુરુ ચરણ ધરી જિનમુદ્રા, પંચ મહાવ્રત ધારે, ધનિ યહ રામજ સુબુદ્ધિ જગોત્તમ, ધનિ યહ ધીરજ ધારી, ઐસી સંપત્તિ છોડ બસે વન, તિન પદ ધોક હમારી, ૧૫,
“પરિગ્રહ ઉતાર સબ, લીનો ચારિત પંથ, નિજસ્વભાવમેં થિર ભયે, વજનાભિ નિથ.’
©
વૈરાગ્યવર્ધા ]
ઝ હોતા. વિશ્વ સ્વયં પરિણામ છે
હોતા વિશ્વ સ્વયં પરિણામ, કર્તા બનના દુઃખ કા ધામ. (ટેક) તેં નહીં કરતા પરકા કામ, પ૨ તેરે નહીં આતા કામ, તેં તેરા હી કરતા કામ, હૂં તેરે હી આતા કામ. ૧. હૈ’ બિના નહીં ‘ના’ કા કામ, ‘ના' બિના નહીં ‘હૈ’ કા કામ, હૈ' નહીં કરતા ના' કા કામ, ના' નહીં કરતા હૈ’ કા કામ. ૨.
સત્ શક્તિ હૈ સ્વયં મહાન, જડ, ચેતન દોનોં ભગવાન, ક્રમબદ્ધ કરતે અપના કામ, દાયેં બાયૅ ૨ સમાન. ૩. નિજ કો નિજ પરકો પર જાન, નિજ મહિમા મેં રમતા જ્ઞાન, જ્ઞાતા દૃષ્ટ સહજ મહાન, ચિત્ જ્યોતિ સુખ જ્ઞાન નિધાન, ૪,
આતમકો સંભાલજી’ મોહ નીંદસે અબ તો જગીએ,
કર્યો સુતે બેહાલજી.
કલ્પિત સુખકી દુઃખમય ઘડિયાં,
અંદરકા કયા હાલજી.
૧૮૨
સ્વ-૫૨ સમજમેં અબ હી લગીએ, હેરાફેરી ટાલજી, આનંદઘનકી અમૃત-ઘડિયાં,
આતમકો સંભાલજી,
અહો અબ તો સમઝ ચેતન!
અહો ચેતન સમય પાકર, કહો! તુમને કિયા કયા હૈ! અહો કુછ લાભ જીવન કા, કો! તુમને લિયા ક્યા હૈ. ૧.