________________
VIII
દ્રષ્ટિનો વિષય
અર્થાત્ તીન કાલ ઔર તીન લોક મેં દેહધારી જીવોં કો સમ્યક્ત કે સમાન કોઈ અન્ય શ્રેષ્ઠરૂપ-ઉપકારક નહીં હૈ ઔર મિથ્યાત્વ કે સમાન અન્ય કોઈ અકલ્યાણકાર-અનુપકારક નહીં
ઈસી પ્રકાર કા ભાવ પંડિત દૌલતરામજી ને અપની સુવિખ્યાત કૃતિ છહઢોલા મેં વ્યક્ત ક્યિા હૈ
मोक्षमहल की परथम सीढी, या बिन ज्ञान चरित्रा। सम्यक्ता न लहै, सो दर्शन धारो भव्य पवित्रा ।।(ढाल ३-१७) तीन लोक तिहंकाल मांहि नहिं, दर्शन सौ सुखकारी।
सकल धरम को मूल यही, इस बिन करनी दुखकारी ।।(३-१७) સમ્યગ્દર્શન કી મહત્તા બતલાતે હુએ આચાર્ય કુન્દકુન્દદેવ તો યહાં તક કહતે હૈં કિ
किं बहुणा भणिएणं जे सिद्धा णरवरा गए काले। सिज्झिहहि जे वि भविया तं जाणह सम्ममाहप्पं ।।८।। ते धण्णा सुकयत्था ते सुरा ते वि पंडिया मणुया।
सम्मत्तं सिद्धियरं सिविणे वि ण मइलियं जेहिं ।।८९ ।। (मोक्षपाहुड़) અર્થાત્ આચાર્ય કહતે હૈં કિ બહુત કહને સે ક્યા સાધ્ય હૈ? જે નરપ્રધાન અતિત કાલ મેં સિદ્ધ હુએ હૈં ઔર આગામી કાલ મેં સિદ્ધ હોંગે વહ સમ્યક્ત કા માહાભ્ય જાનો.
જિન પુરુષો ને મુક્તિ કો કરનેવાલે સમ્યત્વ કો સ્વપ્નાવસ્થા મેં ભી મલિન નહીં કિયા, અતિચાર નહીં લગાયા વે પુરુષ ધન્ય હૈ, યે હી મનુષ્ય હૈં, વે હી ભલે કૃતાર્થ હૈ, યે હી શૂરવીર હૈં, વે પંડિત હૈ.
મુક્તિમાર્ગ મેં સમ્યગ્દર્શન કી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા કી ચર્ચા કરતે હુએ આત્મહિત-અભિલાષી જીવોં કો સર્વ પ્રથમ ઈસે અંગીકાર કરને કે ઉપદેશ ભી જિનાગમ મેં યત્ર-તત્ર દેખે જા સકતે હૈ. આચાર્ય અમૃતચન્દ્રદેવ પુરુષાર્થસિદ્ધિ ઉપાય મેં કહતે હૈં કિ
तत्रादौ सम्यक्त्वं समुपाश्रयणीयमखिलयत्नेन । तस्मिन् सत्येव यतो भवति ज्ञानं चरित्रं च ।।२१।।
