________________
સમાધિ મરણ
વચનબળ–મનોબળ મળેલ હોય તેનો દુરૂપયોગ કર્યો હોય હોય તેનું મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
મને મળેલ કાયબળનો વિધિપૂર્વક પ્રતિક્રમણ પડિલેહણ-વંદન કરવામાં ઉપયોગ ન કર્યો હોય.
છતી શક્તિ-અનુકુળતાએ તીર્થયાત્રા ન કરી હોય, પૂ.સાધુ-સાધ્વીની વૈયાવચ્ચ ન કરી હોય,
શ્રાવક-શ્રાવિકાને દ્રવ્ય-ભાવથી માર્ગે ન ચડાવેલ હોય,
૧૩
સદુપયોગ ન કર્યો
વિધિપૂર્વક ખમાસમણ દેવામાં ઉપયોગ ન કર્યો હોય, વિધિપૂર્વક કાઉસ્સગ્ગ કરવામાં ઉપયોગ ન કર્યો હોય,
છતી શક્તિએ દાન-શીલ-તપ-ભાવ ધર્મનું આરાધન ન કરેલ હોય, ક્રોધ-માન-માયાા-લોભ પાતળા કરવા પ્રયત્નો ન કરેલ હોય,
દવિધ યતિધર્મના પાલનમાં મંદ ઉત્સાહ વર્તન કરેલ હોય, પાંચ મહાવ્રત-બારવ્રત લેવા શક્તિ ન ફાળવેલી હોય કે લઈને પાલનમાં આળસ પ્રમાદને વશ પડવાનું થયેલ હોય.
બીજાને છતી શક્તિએ જરૂર હોવા છતાં સહાયતા ન કરેલ હોય. દુઃખી જીવને દુઃખમાંથી મુક્ત કરવાની પૂર્ણ શક્તિ હોવા છતાં તે દુઃખી જીવની ઉપેક્ષા કરી હોય,
બીજાને શાતા પમાડવાની વચનબળની પ્રાપ્તિ થયેલી હોવા છતાં શાતા ન આપેલી હોય તેમજ વાણીનો દુરુપયોગ કરી બીજાને વ્યંગબાણો -કર્કશતા-છીદ્ર પ્રગટ કરવા. તુચ્છકાર વિગેરે અશાતા ઉત્પન્ન કરનાર વચનબળનો ઉપયોગ કરેલ હોય. વાણીનો દુરૂપયોગ કરી બીજાને લડાવી મારેલ હોય, સ્નેહ સંબંધો તોડાવેલ હોય, એકબીજા વચ્ચે વૈમનસ્ય કરાવેલ હોય, બહુમાન તોડાવેલ, છોડાવેલ હોય.
કપટ યુક્ત વાણી વડે બીજાની સાથે છેતરપિંડી કરેલ હોય,
સ્વપ્રશંસા માટે તેમજ બીજાને નીચો દેખાડવા ધર્મક્રિયાઓ કરેલ હોય, દાનાદિ કરેલ હોય, બીજાની પ્રશંસા કરેલ હોય પણ મનના પરિણામ દુષિત હોય, અવળે માર્ગે વિચરતા મનને રોકવા પ્રયત્ન ન કરેલ હોય, સુકૃત અનુમોદનામાં મનને જોડવા પ્રયત્નો ન કરેલ હોય,
