________________
અતિચાર આલોચના તપ કરીને તેની જાહેરાત કરી નિર્જરા કરવાને બદલે કર્મબંધ કરેલ હોય, કરાવેલ હોય.
મારા કરતા વધારે તપ કરનારની ઈર્ષ્યા થયેલ હોય, સ્વ પ્રશંસા માટે તપ કરાવેલ હોય, કરેલ હોય.
પરમાત્માની આજ્ઞા છે કે માસક્ષમણ કરનાર જો નવકારશી કરનારની અનુમોદના ન કરી શકે તો પોતાનો તપ હારી જાય. તે વાત ભૂલીને સામાન્ય તપ કરનાર કે તપ નહીં કરનાર પ્રત્યે તુચ્છકાર-તિરસ્કાર કરેલ-કરાવેલ હોય.
કેવલ કર્મ ખપાવવા તપ કરનાર પ્રત્યે શંકાદિ કરેલ હોય, મારી પ્રેરણાથી થયેલ તપ વખતે તપ કરનારની અનુમોદના કરવાને બદલે મારા ઉપદેશથી મારી પ્રેરણાથી મારી નિશ્રામાં આવો તપ થયો તેવો માન કષાય મોહનીય પુષ્ટ કરનાર બનેલ હોઉં.
પરમાત્માના શાસનના કોઈપણ ગચ્છ-સમુદાય-કુલ-ગણ-સંઘમાં કર્મ ખપાવવા તપ કરનાર દરેકને ધન્ય છે એમ દરેકની અનુમોદના કરવાને બદલે હું, મારી ટુકડી, મારો સમુદાય, મારા ગચ્છમાં થતી તપશ્ચર્યાની પ્રશંસા કરી નીચ ગોત્ર કર્મ બાંધેલ
હોય.
બીજા ગચ્છ-કુલ-ગણ-સમુદાયમાં થતી તપશ્ચર્યાની વાત કોઈ કરતા હોય તે સાંભળતા જ તેની અનુમોદના કરવાને બદલે તેની વાત કાપીને મારા ગચ્છસમુદાયના તપ કરનારની વાત શરૂ કરીને માન કષાય દ્વારા નીચ ગોત્રાદિ બાંધેલ હોય.
તપશ્ચર્યા કરનારના તે ગુણની પ્રશંસા-અનુમોદના કરવાના બદલે તેના બીજા દોષની વાત કાઢીને તે તપસ્વીને સારો દેખાતો અટકાવવા પ્રયત્ન કરેલ હોય, બીજા સારા માનનારને તે તપસ્વી પ્રત્યે અસદ્ભાવ ઉત્પન્ન કરાવેલ હોય.
વીતરાગ સર્વજ્ઞ ભગવંતની નજરે મેં જે કાંઈ આવા કે બીજા કારણોસર તપાચાર સંબંધી જે કાંઈ અતિચાર લગાડેલ હોય તેનું પરમાત્મ સાક્ષીએ મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
(વિર્યાચારની આલોચના) મન-વચન-કાયાનું વીર્ય જેમાં કર્મ નિર્જરા થાય તેમાં ન ફોરવેલ હોય તથા જેમાં કર્મબંધ થાય તેમાં ફોરવેલ હોય અને એ રીતે જે ભવોમાં જે જે કાયબળ
