________________
બાવીસમું અધ્યયન રથનેમીય
શૌર્યપુર નગરમાં વસુદેવ અને સમુદ્રવિજય નામના બે ભાઇઓ રાજય કરતા હતા. તેમાં વસુદેવ રાજાને રોહિણી અને દેવકી નામની બે રાણીઓ અને બલરામ તથા શ્રીકૃષ્ણ નામના બે પુત્રો હતા.
સમુદ્રવિજય રાજાને શિવા નામની રાણી હતી અને મહાયશસ્વી, પરમ જિતેન્દ્રિય અરિષ્ટનેમિ નામના પુત્ર હતા. તે સુલક્ષણો અને મધુર સ્વરથી સંપન્ન, ૧૦૦૮ શુભ લક્ષણોના ધારક, ગૌતમ ગૌત્રીય અને શ્યામ વર્ણના હતા.
વજઋષભનારાચ સંહનન, સમચતુરસ્ત્ર સંસ્થાન અને માછલીના ઉદર જેવા સુંદર ઉદરથી સુશોભિત શ્રી અરિષ્ટનેમિની પત્ની બનાવવા માટે શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવે ઉગ્રસેન રાજા પાસે તેની પુત્રી રાજેમતીની માગણી કરી.
ઉગ્રસેન રાજાની પુત્રી રાજેમતી સુશીલ, સુંદર અને સમસ્ત શુભ લક્ષણોથી સંપન્ન હતી. તેના શરીરની કાંતિ ચમકતી વિજળી સમાન હતી.
રાજેમતીના પિતાએ મહાઋદ્ધિવાન વાસુદેવને કહ્યું કે અરિષ્ટનેમિકુમાર અહિં પધારે તો હું તેમને મારી કન્યા આપીશ.
શ્રી અરિષ્ટનેમિની જાનનું પ્રસ્થાનઃ ત્યાર પછી અરિષ્ટનેમિકુમારને સર્વ ઔષધિયુક્ત જળથી સ્નાન કરાવ્યું. નજર આદિ ન લાગે તે માટે કૌતુક-મંગલા આદિ વિધિવિધાનો કરી દિવ્ય વસ્ત્ર યુગલ પહેરાવવામાં આવ્યા અને અલંકારોથી વિભૂષિત કરવામાં આવ્યા.
વાસુદેવના સૌથી પ્રધાન મદોન્મત ગંધહસ્તિ ઉપર આરૂઢ થયેલા. અરિષ્ટનેમિકુમાર મસ્તક પર ધારણ કરાયેલા ઊંચા છત્રથી, બંને બાજુ વીંઝાતા ચામરોથી અને ચારે બાજુએ દર્શાહ ચક્ર (યદુવંશના પ્રસિદ્ધ ક્ષત્રિય સમૂહ) થી