________________
આઠમું અધ્યયન કાપિલીયા
અધ્રુવ, અશાશ્વત અને દુઃખોથી ભરેલા આ સંસારમાં એવા ક્યા આચરણથી જીવ દુગર્તિ ના પામે?
માતા-પિતા વગેરે સાંસારિક સંબંધોને સર્વથા છોડ્યા પછી મુનિ કોઇ સાથે સ્નેહ ન કરે. તેને સ્નેહ કરનાર વ્યક્તિથી પણ અલિપ્ત રહે અને સર્વ દોષોના પરિણામ નરકાદિ દુર્ગતિથી મુક્ત થઇ જાય.
કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શનના ધારક તથા સર્વ જીવોનું કલ્યાણ ચિંતવનારા નિર્મોહી પ્રભુએ જીવોને અષ્ટવિધ કર્મોથી મુક્ત થવા માટે આ પ્રમાણે કહ્યું
કર્મબંધનના હેતુરૂપ બાહ્ય અને અત્યંતર પરિગ્રહોનો અને કષાયોનો મુનિ ત્યાગ કરે. સમસ્ત ઇન્દ્રિય વિષયોના કટુ પરિણામ જાણીને, છકાય રક્ષક મુનિ તેમાં લિપ્ત ન થાય.
આત્માને દૂષિત બનાવનાર વિષયભોગમાં આસક્ત તથા કલ્યાણકારી મોક્ષમાર્ગ પ્રત્યે વિપરીત બુદ્ધિવાળા, અજ્ઞાની અને મૂઢ જીવો કફના બળખામાં માખી ફસાઇ જાય છે તેમ સંસારમાં ફસાઇ જાય છે.
આ ઇન્દ્રિય વિષયોનો ત્યાગ બહુ કઠિન છે, અધીર કેકાયરજીવો સહેલાઇથી તેને છોડી શકતા નથી. પરંતુ વેપાર માટે સમુદ્રની યાત્રા કરનાર વણિક જેમ નાવા દ્વારા સમુદ્ર પાર કરી જાય છે, તેમ મહાવ્રતોનું પાલન કરનાર સાધુ સહેલાઇથી સમસ્ત ઇન્દ્રિય સુખોનો ત્યાગ કરી દે છે.
પ્રાણવધ અને અહિંસાઃ અમે શ્રમણ છીએ એમ કહેનારા કેટલાક પશુસમાના અજ્ઞાની જીવો પ્રાણીવધનો ત્યાગ કરતા નથી અને અજ્ઞાન દશાને કારણે નરક ગતિમાં જાય છે.
૨૫
