________________
૧) પેડા: પેટીના આકારની જેમ ગોચરીના ક્ષેત્રની કલ્પના કરીને, ચતુષ્કોણ પંક્તિમાં આવતા ઘરોમાં ગોચરી કરવી તેને પેડા ગોચરી કહે છે.
૨) ઉદ્ધપેડાઃ પેટી આકાર વાળા ક્ષેત્રના બે સમવિભાગ કરી, એક વિભાગના ઘરોમાંથી ગોચરી લેવી; તેને અદ્ધપેડા ગોચરી કહે છે.
૩) ગોકુત્તિયાદ ગાડીમાં જોડાઇને ચાલતા બળદના જમીન પર પડતા મૂત્રનો જે આકાર થાય, એ રીતે ગોચરીને ગોમૂત્રિકા ગોચરી કહે છે.
૪) પ્રયાવહિયાઃ પતંગવીથિકા – પતંગિયુ જેમ આડી-અવળી, ઉપરનીચે ગમે તેમ ગતિ કરે, તેમ આડા અવળા ઘરોમાંથી ગોચરી કરવી, તેને પતંગવીથિકા ગોચરી કહે છે.
૫) સંડુવાવ તપવીયા શંખની જેમ વર્તુળાકારે રહેલા ઘરોમાંથી ગૌચરી લેવી તેને ગંતું શંખાવર્ત ગોચરી અને મહોલ્લાના બહારના ભાગથી અંદરના ભાગ તરફ વર્તુળાકારે પાછા ફરતાં ગોચરી કરે તે પ્રત્યાગતા શંખાવર્તા ગોચરી કહે છે.
૬) માયા તુ પ્રાયઃ એક પંક્તિમાં જેટલા ઘરો હોય, તે પંક્તિબદ્ધ ઘરોમાં ગોચરી કરતાં જાય તેને આયતાગંતું ગોચરી કહે છે.
આમ છ પ્રકારે ક્ષેત્ર સંબંધી અભિગ્રહ ધારણ કરીને ગોચરી કરવી, તે ક્ષેત્ર ઊણોદરી તપ છે.
કાળ ઊણોદરીઃ દિવસના ચાર પ્રહરમાંથી જે પ્રહરમાં જેટલો કાળ ગોચરી લેવાના અભિગ્રહ રૂપે નિયત કર્યો હોય, તે નિયત સમયમાં જ ભિક્ષા માટે જવું, તેને કાળ ઊણોદારી તપ કહે છે.
અથવા તૃતીય પ્રહરમાં જ અમુક ભાગ ન્યૂન કે ચોથા પ્રહરમાં અમુક ભાગા ન્યૂન તેમ કોઇ પણ અભિગ્રહપૂર્વક ત્રીજા પ્રહરે ગોચરી કરવી, તે પણ કાળા ઊણોદરી તપ છે.
ભાવ ઊણોદરીઃ ભાવની પ્રધાનતાથી અભિગ્રહ કરવો, તે ભાવ ઊણોદરી
૧૪૭
