________________
ઉત્તરઃ વચન સમધારણતાથી જીવ વાણીના વિષયભૂત દર્શનના પર્યાયોને વિશુદ્ધ કરીને સુલભ બોધિ પ્રાપ્ત કરે છે અને દુર્લભબોધિપણું નષ્ટ થાય છે.
૫૮) કાય સમધારણતા પ્રશ્ન: હે ભગવન્! કાય સમધારણતાથી જીવને શું લાભ થાય?
ઉત્તરઃ કાયાને સંયમની શુદ્ધ, નિરવદ્ય પ્રવૃત્તિઓમાં સમ્યક પ્રકારે જોડવી, તે કાય સમધારણતા. તેથી જીવ શાયોપશમિક ચારિત્ર પર્યાયોને નિર્મળ કરીને સાયિક યથાવાત ચારિત્ર નિર્મળ કરે છે અને કેવળી અવસ્થામાં વિદ્યમાન તે સાધક યથાસમયે આયુષ્યના અંતે ભવોપગ્રાહી વેદનીય, આયુષ્ય, નામ અને ગોત્ર; એ ચાર કર્મોનો ક્ષય કરે છે, અને સિદ્ધ, બુદ્ધ, મુક્ત થાય છે.
પ૯) જ્ઞાન સંપન્નતાઃ પ્રશ્ન: હે ભગવન્! જ્ઞાન સંપન્નતાથી જીવને શું લાભ થાય?
ઉત્તરઃ અહીં જ્ઞાનનો અર્થ શ્રુતજ્ઞાન છે. સમ્યફ પ્રકારે શ્રુતજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થવી, તેને જ્ઞાન સંપન્નતા કહે છે. જેમ દોરો પરોવેલી સોય ખોવાઇ જતી નથી, તેમ જ્ઞાન સંપન્ન જીવ સંસારમાં ભટકતો નથી, મિથ્યાત્વમાં ફસાતો નથી.
તે સ્વસિદ્ધાંત અને પરસિદ્ધાંતમાં વિશારદ હોવાથી અનેક વ્યક્તિઓના સંશય દૂર કરવા માટે કેન્દ્રભૂત બની જાય છે.
૬૦) દર્શન સંપન્નતાઃ પ્રશ્નઃ હે ભગવન્! દર્શન સંપન્નતાથી જીવને શું લાભ થાય?
ઉત્તરઃ દર્શન સંપન્નતાથી જીવ ભવભ્રમણના કારણરૂપ મિથ્યાત્વનું છેદના કરે છે. તેનો પરમ તત્ત્વ રૂપ સમ્યક્ત્વનો પ્રકાશ બુઝાતો નથી. તે કેવળજ્ઞાનદર્શનથી આત્માને સંયોજિત કરતો વિચરણ કરે છે અને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે.
૬૧) ચારિત્ર સંપન્નતાઃ પ્રશ્ન: હે ભગવન્! ચારિત્ર સંપન્નતાથી જીવને શું લાભ થાય?
૧૩૮
