Page Text
________________
ભવનપતિમાંથી થયેલો છે.
નિકાચીન તીર્થંકર નામકર્મવાળા જીવો નરકમાં નિયમા શુભ પુદ્ગલોનો જ આહાર કરે છે.
પરમાધામી દેવોમાં સમકીત લઇને જીવો જાય નહિ પણ પરમાધામી દેવો જે અનાદિ મિથ્યાદ્રષ્ટિ હોય અથવા સાદિ મિથ્યાદ્રષ્ટિ દેવો હોય તે દેવો સમકીતની પ્રાપ્તિ કરી શકે છે.
તીર્થંકર નામકર્મ નિકાચીત કરવા માટે પહેલું સંઘયણ જોઇએ, તીર્થંકરનો કાળ જોઇએ અને મનુષ્ય ભવ જોઇએ તેમજ આઠ વર્ષની ઉંમર જોઇએ,
અત્યારે વર્તમાનમાં તીર્થંકર નામકર્મ નિકાચીત કરેલા જીવો નરકમાં અસંખ્યાતા વિધમાન છે, વૈમાનિક દેવલોકમાં પણ અસંખ્યાતા જીવો વિધમાન છે અને મનુષ્યલોકમાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રને વિષે છેલ્લા ભવવાળા તીર્થંકરના આત્માઓ કેવલજ્ઞાન પામ્યા વગરના સોળસોને એંશી વિધમાન છે.
મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં રહેલા દરેક તીર્થંકર પરમાત્માઓનું આયુષ્ય ચોરાશી લાખ પૂર્વ વર્ષનું હોય છે ત્યાં જઘન્ય કે મધ્યમ આયુષ્ય તીર્થકરોનું હોતું નથી અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં તીર્થકર કેવલી ભગવંતોને વિરહ કાળ હોતો નથી. સદા માટે તીર્થંકરો વિદ્યમાન હોવાથી એક એક લાખ પૂર્વ વર્ષે વીસ-વીશ તીર્થકર પરમાત્માઓનું ચ્યવન થયા જ કરે છે આથી ચોરાશી લાખ ને એટલે ચોરાશીને વીશે ગુણવાથી સોળસોને એંશીની સંખ્યા પ્રાપ્ત થાય છે તેમાં ચ્યવન પામતા, જન્મ પામેલા, કુમાર અવસ્થામાં રહેલા, યુવાવસ્થા પ્રાપ્ત કરેલા અને રાજ્ય ગાદી ભોગવતાં સોળસો એંશી તીર્થકરના આત્માઓ હોય છે.
અત્યારે શ્રી સીમંધર સ્વામી આદિ વીશ તીર્થકરના આત્માઓ કેવલજ્ઞાની રૂપે વિચરી રહેલા છે એ જીવોનું જ્યારે એકલા હજાર વરસનું આયુષ્ય બાકી રહેશે ત્યારે બીજા વીશ તીર્થકરો સંયમનો સ્વીકાર કરશે અને એક હજાર વરસ સંયમનું પાલન કરશે. જ્યારે કેવલજ્ઞાની વીશ તીર્થંકરો નિર્વાણ પામશે ત્યારે આ વીશ તીર્થંકર પરમાત્માઓને કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત થશે. આ રીતે ક્રમ ચાલુ જ રહે છે માટે ત્યાં કેવલી. તીર્થંકર પરમાત્માઓનો વિરહકાલ હોતો નથી એમ કહેવાય છે.
ચોરાશી લાખ વરસને ચોરાશી લાખે ગુણાકાર કરતાં જે સંખ્યા આવે તે એક પૂર્વ વરસ કહેવાય છે. એવા ચોરાશી લાખ પૂર્વ વરસનું આયુષ્ય હોય છે.
એક પલ્યોપમ = અસંખ્યાતા વરસો ગણાય છે. દશ કોટાકોટી પલ્યોપમ = એક સાગરોપમ ગણાય છે. ચારે ગતિના સન્ની પર્યાપ્તા જીવો સાતેય કર્મની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ બાંધી શકે છે. એ સિવાયના જગતમાં રહેલા જીવો પ્રકૃતિઓની જણાવેલી ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ બંધ કરી શકતા નથી.
જીવ જ્યારે તીવ્ર કષાયમાં વિધમાન હોય ત્યારે નામકર્મની અશુભ પ્રકૃતિઓનો બંધ કરતો હોય તો એની સ્થિતિ અંતઃ કોટાકોટી સાગરોપમની પણ બાંધી શકે છે અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પણ બાંધી શકે છે એની સાથે ઉત્કૃષ્ટ રસ બંધ કરે છે.
કર્મની સ્થિતિ જઘન્યરૂપે બંધાય, મધ્યમ રૂપે બંધાય કે ઉત્કૃષ્ટ રૂપે બંધાય તો એની જ્ઞાની ભગવંતો ને મન કોઇ કિંમત હોતી નથી. પણ જે પ્રકૃતિઓ બંધાતી હોય તેનો રસ તીવ્ર રસે બંધાય એની જ ખરેખરી કિંમત કહેલી છે.
આથી અશુભ પ્રકૃતિઓનો તીવ્રરસ ન બંધાય એની કાળજી રાખીને જીવન જીવવાનું વિધાન જૈના શાસનમાં કહેલું છે. કારણ કે અશુભ પ્રકૃતિઓનો જેટલો તીવ્ર રસ બંધાય તો તેને ભોગવવા માટે અનુબંધ
Page 14 of 44
| SR No. | 009179 |
| Book Title | Karm Bandha Vivechan Varnan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Narvahanvijay |
| Publisher | Narvahanvijay |
| Publication Year | |
| Total Pages | 44 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |