18 Dosho thi Rathit Arihant Parmatma

SR No.: 009168
Original Sutra Author: N/A
Author: Narvahanvijay
Publisher: Narvahanvijay
Total Pages: 76
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 20 MB

Page 37

આ સંસારમાં જેમ કોઇ રોગરહિતને પણ દુષ્કાલ આદિ પ્રસંગોમાં તેવા પ્રકારના ભોજનના અભાવથી શરોરનું દુર્બલપણું ઉત્પન્ન થાય છે અને કોઇને તો શરીરને પૂર્ણ કરનાર ભોજનની સામગ્રી હોવા છતાં પણ ‘રાજ્યક્ષ્મ’ નામના રોગવિશેષથી શરીરનું દુર્બલપણું થાય છે : એ બે પૈકીના પ્રથમને તો યોગ્ય ભોજનનો લાભ થતાં તેના શરીરની વૃદ્ધિ અવિકલપણે થાય જ પણ બીજાને એટલે ‘રાજ્યક્ષ્મ’ નામના રોગવિશેષથી પીડાતાને તો તે પ્રકારનાં વૃદ્ધિનાં કારણો દ્વારા સેવાવા છતાં પણ શરીરની હાનિ જ થાય : એ પ્રમાણે સામાન્ય ક્ષયોપશમદ્વારા નિવૃત્તિવાળાં પણ કરેલાં પાપો સામગ્રીના લાભથી ફી પણ સારી રીતિથી વિકાસ પામે છે અને જેમ ‘રાજ્યમાા’ રોગથી સંપન્ન માણસનું શરીર ક્ષીણ જ થાય છે તેમ વિશિષ્ટ પ્રકારના ક્ષયોપશમવાળા આત્માનું પાપ તો જ્યાં સુધી સર્વ પ્રકારના કલેશોથી રહિત મુક્તિનો લાભ થાય ત્યાંસુધી ભવે ભવે ક્ષીણ થાય છે.
‘દર્વવિરસિ’ ગુણને વિશિષ્ટસં ઃ
અલ્પ ક્ષયોપશમવાળા આત્માને સામાન્ય લાભ આપતો અને જેની મોહગ્રંથી ભેદાય છે એવા આત્માને કાયમી સુંદર લાભ આપતો આ ‘પાપાકરણનિયમ’ અન્ય તીર્થિકોએ પણ પોતાનાં શાસ્ત્રોમાં ઉપદેશ્યો છે તે પણ શ્રી સર્વજ્ઞપરમાત્માના પ્રવચનનેજ આભારી છે કારણ કે- ‘અકરણનિયમ' આદિને કહેનારાં વાક્યોનો ઉદય શ્રી જિનવચનરૂપ સાગરમાંથી જ થયેલો છે. આ ‘પાપાકરણનિયમ'નો સંભવ દેશવિરતિ ગુણસ્થાનકે પણ છે જ અને
" सव्वविरइ गुणठाणे विसिठ्ठतरओ इमो होइ ।” यावज्जीवं समस्तपापोपरमलक्षणे
“सर्वविरतिगुणस्थानके देशविरत्यकरणनियमापेक्षयाडकरणनियमो भवति”
विशिष्टतरको
જીંદગી પર્યંત સમસ્ત પાપોના ઉપરમરૂપ ‘સર્વવિરતિ' નામના છઠ્ઠા ગુણસ્થાનકમાં, ‘દેશવિરતિ’ નામના પાંચમા ગુણસ્થાનકમાં જે ‘અકરણનિયમ' હોય છે તેની અપેક્ષાએ અતિશય વિશિષ્ટ પ્રકારનો ‘ અકરણનિયમ’ થાય છે.
આ સર્વ ઉપરથી એક જ વસ્તુ સિદ્ધ થાય છે કે- ‘અનિયંત્રિત’ એટલે કર્મબંધ માટે અનુકૂલ જીવનને નિયંત્રિત બનાવવા માટે શ્રી જૈનશાસને કડકાઇ કરવામાં કશી જ કમીના નથી રાખી. કોઇ પણ પાપની અને કર્મબંધના સામાન્ય પણ કારણની અવિરતિ જે શ્રી જૈનશાસને દુઃખકર માની છે તે શ્રી જૈનશાસન અવિરતિને ભયંકર બતાવે એમાં શું આશ્ચર્ય છે ? મિથ્યાત્વ એ જેમ આત્માનો અનાદિસિદ્ધ કારમો શત્રુ છે તેમ અવિરતિ પણ એવો જ શત્રુ છે એ ઉભયને અંગે આપણે સામાન્ય વિચારણા કરી
આવ્યા.
અનુકૂળ પદાર્થોની ઇચ્છા પેદા કરાવે એનું નામ અવિરતિ કહેવાય છે.
મિથ્યાત્વની સાથે અવિરતિનો ઉદય રહેલો હોય તો તે અવિરતિના ઉદય કાળમાં જીવને અનંતાનુબંધિ અપ્રત્યાખ્યાનીય કષાયનો ઉદય હોય છે એ કષાય અપ્રશસ્ત રૂપે ઉદયમાં ચાલતો હોય તો પુણ્યના ઉદયથી જે કોઇ અનુકૂળ પદાર્થો મળેલા હોય તો એમાં આનંદ પેદા કરી કરીને રાગ વધારતો મમત્વ બુધ્ધિ વધારતો વધારતો જન્મ મરણની પરંપરા વધારતો જાય છે અને જો પ્રશસ્ત રૂપે અનંતાનુબંધિ અપ્રત્યાખ્યાનીય કષાયનો ઉદય ચાલતો હોય તો મિથ્યાત્વની મંદતાના કારણે દેવની ભક્તિ, સાધુની સેવા, સાધર્મિક ભક્તિ કરતો કરતો રાગાદિ પરિણામની મંદતા કરીને અનુકૂળ પદાર્થોનો રાગ અને
Page 37 of 76