________________
તરણતારણહાર શ્રમણ ભગવાન મહાવીરદેવ
જે વીતરાગ બને, તે સર્વજ્ઞ બને, જે વીતરાગ અને સર્વજ્ઞ બને તે સત્યવાદી બને, જે વીતરાગ હોય, સર્વજ્ઞ હોય અને સત્યવાદી હોય તે ત્રિલોકગુર કહેવાય. તે જ ‘ત્રિલોકગુરુ' પદને લાયક ગણાય.
મહાવીરદેવ ‘ત્રિલોકગુરુ’ બન્યા.
આ તારકો જે કાંઈ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે તેમાં તેમની યોગદશા મુખ્ય હોય. ના.... પ્રયોગો કરવાથી જે સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય તેની પૂર્ણસત્યતામાં ઘણી શંકાશીલતા રહે.
ભારત-દેશના વિવિધ ક્ષેત્રોના યોગીઓએ યોગદશા સાધીને તે તે ક્ષેત્રની સિદ્ધિઓ મેળવી છે.
હરડે, ભીલામો, બહેડા કે ચિત્રક વગેરે નામની હજારો વનસ્પતિઓના ગુણો અને ધર્મો ચરક, સુશ્રુત વગેરેએ જગતને જણાવ્યા તેમાં તેમણે હરડે વગેરે ખાઈને જાત ઉપર પ્રયોગો નહોતા કર્યા પરન્તુ ધ્યાન(યોગ)માં બેસીને આ જાણકારીઓ તેમણે પ્રાપ્ત કરી હતી. તેઓ આ હરડેને ધ્યાનનો વિષય બનાવતા, અને તેના દ્વારા તેના ગુણધર્મો પકડી લેતા. શિષ્યોને તે વાત કરતા.
ભારતદેશની પ્રજા હમેશાં - મોટા ભાગે - યોગપ્રધાન હતી.
પરમાત્મા મહાવીરદેવે ૧૨ વર્ષના વનવાસ દરમ્યાન કીડી વગેરેને પકડીને તેને કેટકેટલી ઇન્દ્રિયો છે ? તે કદી જોયું નથી.
આ પ્રયોગો કરવાની પ્રયોગશાળા તો તેમની સાથે હતી જ નહિ પણ સાધનાના તેર માસ બાદ તો તેમના દેહ ઉપર ચીંદરડું પણ ન હતું. આવા મહાવીરે “કીડીને ત્રણ ઇન્દ્રિય છે, ભમરાને ચાર ઇન્દ્રિય છે, માછલીને પાંચ ઇન્દ્રિય છે.” તે બધું જે કાંઈ પોતાના શિષ્યોને જણાવ્યું તેની પૂર્વભૂમિકામાં પ્રયોગ નહિ પરંતુ યોગ હતા.
પ્રભુ યોગી હતા. પ્રયોગવીર ક્યારે ય નહિ.
સંશોધનમાં ભૂલો પડે. યોગમાં ક્યારે ય નહિ; સંશોધનોથી પ્રસિદ્ધિ જરૂર મળે, સિદ્ધિનું નક્કી કહેવાય નહિ. પ્રસિદ્ધિ પતન તરફ પણ દોરવી જાય. સિદ્ધિમાં ઉત્થાન જ હોય..
પરમાત્માની કોઈ પણ વાત “સંશોધનનો વિષય બની શકે તેમ નથી; કેમ કે તે દરેક વાતનું અંતિમ સ્વરૂપ યોગ દ્વારા સુનિશ્ચિત થયેલું છે. સિદ્ધ થયેલું છે.
સિદ્ધ બનવારૂપે જેનો અન્ન આવી ગયો છે તે સિદ્ધાન્ત કહેવાય, સિદ્ધાન્ત બનેલા પદાર્થનું સંશોધન ન હોય.