________________
૧૧૨
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
મંદિરોમાં, ધર્મક્રિયાઓમાં ધસારો ખૂબ કર્યો પણ તે દ્વારા રાગ-દ્વેષાદિ દોષોમાં ઘસારો ક્યારે ય ન થવા દીધો.
જિનશાસન મળ્યા પછી તો સ્વર્ગ કે મોક્ષ જે મેળવવું હોય તે મેળવી શકાય. જિનશાસનની તાકાત અપૂર્વ છે.
અયવંતી સુકુમાલને સ્વર્ગે જવું હતું. ગયા.
ગજસુકુમાલને ઝટ મોક્ષે જવું હતું. ગયા. કોઈ સવાલ કરે કે મોક્ષ આપવાને સમર્થ ચારિત્રને અનંતીવાર લેવા છતાં મોક્ષ નથી થયો તો હવે શા માટે એ નિષ્ફળ ચારિત્ર લેવું જોઈએ ?
જ્ઞાનીઓ જવાબ આપે છે કે જ્યારે પણ આત્મા મોક્ષ પામવાનો છે ત્યારે પ્રાયઃ ચારિત્રવેષ લઈને જ મોક્ષ પામવાનો છે. માટે પણ વારંવાર ચારિત્ર લેવું જોઈએ.
ભલે છ માસથી દુકાન ખુલ્લી રાખી છતાં ઘરાક આવ્યું નથી. પણ તો ય દુકાન તો ખુલ્લી જ રાખવી. તે બંધ કરવાથી તો ઘરાક નહિ જ આવે. બૌદ્ધો મોક્ષને માનતા નથી અને માંડલિક મતવાળાઓ મોક્ષને માને છે પણ તેના ઉપાયને નકારે છે. ઉપાય નહિ હોવાથી કોઈ પણ આત્મા મોક્ષ પામી શકે તેમ નથી એવું તેમનું કહેવું છે. ચાલો; આપણે તેના ઉપાયને પણ જોઈએ અને માંડલિકમતનો નિરાસ કરીએ.
(૬) મોક્ષનો ઉપાય છે : ચાસ્ત્રિધર્મ
માંડલિક મત કહે છે કે મોક્ષ તો છે પણ તેનો ઉપાય નથી. સાત માળના મકાનને અગાસી તો છે પણ ત્યાં પહોંચવાનો દાદરો નથી. ના... એ મત-પ્રણેતા સર્વજ્ઞ નહિ હોય, સર્વજ્ઞ હોત તો ખબર પડત કે મોક્ષનો ઉપાય પણ છે જે. અરે ! મોક્ષના ઉપાયનો પણ ઉપાય છે. મોક્ષનો ઉપાય છે; સર્વવિરતિ ધર્મ,
મોક્ષના આ ઉપાયનો ઉપાય છે, સમ્યગ્દર્શન.
અનંતાનંત તીર્થંકરદેવો થયા. દરેકે પોતાના છેલ્લા ભવથી પૂર્વના ત્રીજા ભવે જગતનું દર્શન કર્યું. મોટાભાગનું જગત દુઃખોથી અને દોષોથી ભરેલું જોઈને એમનું અંતર કરુણાભીનું થઈ ગયું. હવે એમની ભાવના માત્ર ‘સ્વ’ લક્ષી ન રહેતાં, પરલક્ષી પણ બની. સ્વ-પર સહુના કલ્યાણ માટે (મોક્ષ માટે) તેમણે સર્વવિરતિ(ચારિત્ર)ધર્મનો સ્વીકાર કર્યો.
હા, અંતિમ ભવે પણ ગૃહત્યાગ કરીને સર્વવિરતિ ધર્મની સાધના કરી.