Page Text
________________
આત્મા કર્મનો કર્તા છે. કર્મનો ભોક્તા છે.
૮૩ વિરાધકભાવનો સંસ્કાર એ મોટો વેતાળ છે. આ વેતાળ જેને ચોંટ્યા તેનું આવી બન્યું. જીવને પછાડી-પછાડીને એની પાસે પાપ કરાવે. એ સાધુવેષમાં હોય, તીર્થભૂમિમાં હોય, નવકારમંત્રના જપમાં હોય - બધે - આ વેતાળ એ જીવને ચોંટીને એને શેતાન બનાવી દે. એની પાસે નીચમાં નીચ કામ કરાવે, વિચાર કરાવે, શબ્દો બોલાવે. એને પોતાને પણ ખબર ન પડે : આશ્ચર્ય થાય કે આ બધું શી રીતે થઈ રહ્યું છે ?
વેતાળનું વશીકરણ થયું એટલે એ જીવને એનું મન ના પાડે : પાછું પડે તો ય કુકર્મ કર્યું જ છુટકો થાય.
અર્જુને ગીતામાં કૃષ્ણને સવાલ કર્યો છે કે હે કૃષ્ણ (વાર્ણય!) કોના વડે પ્રેરાયેલો આ આત્મા આનંદથી પાપ કરતો હશે? એની ઈચ્છા નથી છતાં એને પાપની વૃત્તિ કે પ્રવૃત્તિમાં કોણ ધક્કો મારીને ફેંકતો હશે?
अथ केन प्रयुक्तोऽयं पुरुषः पापं चरति सादरः ।
अनिच्छन्नपि वार्ष्णेय ! बलादिव नियोजितः ॥ શ્રીકૃષ્ણએ જવાબ આપ્યો :
कामोऽयं, क्रोधोऽयम् એ કામ, ક્રોધ વગેરે છે. કામ અને ક્રોધનો અર્થ કામના કે ક્રોધના સંસ્કારો એવો કરવો. કુસંસ્કાર એટલે વિરાધભાવ: વિરાધભાવોનો પાપાનુબંધ.
સુસંસ્કાર એટલે આરાધકભાવ : આરાધકભાવોનો પુણ્યાનુબંધ.
એલેક્ઝાંડર કેનોને ‘પાવર વિધીન’ નામના પુસ્તકના સોળમા પ્રકરણમાં પૂર્વભવના સંસ્કારોની વાત સરસ રીતે સમજાવી છે.
દિયરના કામરાગમાં પડેલી ભાભીનો તે સંસ્કાર એવો જોરદાર તૈયાર થયો કે પછીના ભાવોમાં તે કૂતરી, વાંદરી અને વ્યન્તરી થઈ ત્યાં પણ મુનિ બનેલા દિયરને જોતાં જ ઊછળી પડ્યો હતો.
કામના એ વિરાધકભાવે તેના અનેક ભવોમાં ધોબીપછાડો આપી.
જેને માનવભવમાં કામવાસના ખૂબ સતાવતી હોય તેને માટે હું એવી કલ્પના કરું કે એ આત્માએ પૂર્વના દેવ કે દેવીના ભવમાં તે સંસ્કાર ચક્કાજામ કર્યા હશે. અથવા ચોવીસેય કલાક કામી રહેતું (એથી જ તેની અઘાર ગરમ હોય છે.) કબૂતર અનેક ભવોમાં થયું હશે.
જીવ પપૈયાનું ઝાડ બને છે ત્યારે ય જ્યાં સુધી તેને માદા સાથે સંબંધ
| SR No. | 009166 |
| Book Title | Jain Tattvagyan Saral Bhasha ma |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrashekharvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 250 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |