________________
૩૨.
વિષ્ટિકાર શ્રીકૃષ્ણ
દ્વારિકામાં પાંડવોનું આગમન
મહારાજા વિરાટની મહેમાનગીરી ઘણા દિવસો સુધી પામીને શ્રીકૃષ્ણ પાંડવો વગેરેને આગ્રહપૂર્વક દ્વારિકા લઈ ગયા. દ્વારિકા પહોંચીને તેમનું ભવ્ય સ્વાગત કર્યું. કેટલાય દિવસો સુધી દ્વારિકાના દર્શનીય સ્થળો દેખાડ્યા. ઉઘાનાદિમાં આનંદ કરાવ્યો.
એક દિવસ ભીમ અને દ્રૌપદીએ શ્રીકૃષ્ણને દુર્યોધનના જાન લેવા સુધીના પ્રયત્નોની સિલસિલાબંધ તમામ માહિતી આપી. આ સાંભળીને શ્રીકૃષ્ણ ઉશ્કેરાઈ ગયા. હવે બાર વર્ષનો વનવાસ અને તેરમા વર્ષના ગુપ્તવાસની પ્રતિજ્ઞા સાંગોપાંગ પૂરી થઈ છે માટે કાંઈક કરવું જોઈએ એમ શ્રીકૃષ્ણને લાગ્યું.
કૃષ્ણનો દૂત હસ્તિનાપુરમાં
તેમણે વિચા૨ કરીને પોતાના તરફથી હસ્તિનાપુર તરફ પુરોહિતને રવાના કર્યો. તેની સાથે જે સંદેશો પાઠવ્યો તે પુરોહિતે ભીષ્મ પિતામહ, દ્રોણાચાર્ય વગેરે સહિત બેઠેલા દુર્યોધનને નીચે પ્રમાણે સંભળાવ્યો.
પુરોહિતે કહ્યું :
“મને દ્વારિકાના મહારાજા શ્રીકૃષ્ણે મોકલ્યો છે. તેઓ આપને જણાવે છે કે હવે પાંડવોની તેર વર્ષની પ્રતિજ્ઞા અણિશુદ્ધ પૂર્ણ થઈ છે. માટે તારે તેમને માનભેર બોલાવવા જોઈએ અને તેમનું હસ્તિનાપુરનું રાજ તેમને સોંપી દેવું જોઈએ. હાલ પાંડવો મારા આગ્રહથી દ્વારિકામાં આવેલા છે. મારી ઈચ્છા એવી છે કે તમારા ભાઈઓ-ભાઈઓમાં નાહકનો સંઘર્ષ પેદા થવો ન જોઈએ. પણ જો તું તેમને તારા વચન મુજબ રાજ પાછું નહિ જ આપે તો સંઘર્ષ થઈને જ રહેશે. પાંડવો પોતાના બાહુબળે બળાત્કારથી તારી પાસેથી રાજ આંચકીને જ રહેશે. આમાં તારા કૌ૨વકુળનો ઘણો મોટો સંહાર થઈ જશે. માટે તું હવે સમજી જાય અને જે યોગ્ય કરવા જેવું હોય તેને અમલમાં મૂકે એવી મારી ઈચ્છા છે.’’
કુરુક્ષેત્રમાં લડી લેવા પાંડવોને દુર્યોધનનું એલાન કૃષ્ણનો આ સંદેશ સાંભળીને દુર્યોધન લાલપીળો થઈ ગયો. બરાડા પાડીને તે બોલવા લાગ્યો, “તે પાંડવો અને તે કૃષ્ણ મારી કાંઈ ગણતરીમાં નથી. તેમને ગર્વજ્વર લાગુ થયો છે.”
આ શબ્દો સાંભળીને ક્રોધમાં આવી ગયેલો પુરોહિત બોલ્યો, “હે દુર્યોધન ! પાંડવોના બળને તમે જરાય ઓછું ન આંકશો. પ્રત્યેક પાંડવમાં પોતપોતાની આગવી પ્રચંડ શક્તિઓ પડી છે. વનવાસને લીધે તેઓ દુર્બળ થઈ ગયા હશે એવી જો તમારી કલ્પના હોય તો તમે ખરેખર ભ્રમણામાં છો. વળી તેમને મહાપ્રતાપી મહારાજા શ્રીકૃષ્ણનો પૂરો ટેકો છે તેનો તો જરા વિચાર કરો !”
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
દુર્યોધને તાડૂકી ઊઠીને પુરોહિતને કહ્યું,“એય પાગલ ! વધુ બોલ બોલ ન કર. તું અહીંથી હમણાં જ ચાલી જા અને તારા પાંડવોને કહી દે કે કુરુક્ષેત્રની ભૂમિ ઉપર બળનો મુકાબલો કરવા માટે હાજર થઈ જાય.”
પુરોહિત તરત ત્યાંથી ચાલી નીકળ્યો.
૮૪
જૈન મહાભારત ભાગ-૨