________________
વાસના-વિમુક્તિ જ આશ્ચર્યરૂપ કેવા કેવા રૂસ્તમો તણાઈ ગયા છે આ વાસનાના ઘોડાપૂરમાં ! ઉન્માદની તાણમાં !
રહનેમિજી! સંભૂતિ મુનિ ! સિંહગુફાવાસી મુનિ ! જૈમિની ઋષિ ! સૌભરિ મુનિ ! ગૌતમાદિ ધુરંધર તપસ્વી ઋષિઓ ! - ના, દેવની પરા ભક્તિ હૈયે જમાવ્યા વિના કે સદ્ગુરુ પ્રત્યેનું ઉત્કૃષ્ટ બહુમાન હૈયે ઠાંસીને ભર્યા વિના વાસના ઉપર વિજય મેળવવાનું કામ ધરાર અશક્ય છે.
બિચારો કીચક શી વિસાતમાં !
હવે લાગે છે કે વાસનાઓથી થતાં પતનોની કથા આશ્ચર્યકારક નથી પરંતુ વાસનાઓના નિમિત્તો સામે પણ સાવ નિર્વિકાર રહી જતા મહામાનવોની સાધના ખૂબ આશ્ચર્યજનક લાગે છે.
શી રીતે એ લોકો આટલા બધા નિર્વિકાર રહી શક્યા હશે? એ વિચાર કરતાં માથું કામ કરતું નથી.
સ્થૂલભદ્રજી ! વિજય શેઠ અને વિજયા શેઠાણી ! બપ્પભટ્ટ- સૂરિજી! રામકૃષ્ણ પરમહંસ ! શુકદેવ !
આવા તો ઘણા બધા આત્માઓ યાદ આવે છે. ધન્ય છે; વાસના-વિમુક્ત જીવનના સ્વામીઓને !
પાંડવોને ઉઘાડા પાડવાની દુર્યોધનની ચાલા આ બાજુ હસ્તિનાપુરમાં સમાચાર ફેલાઈ ગયા કે વિરાટનગરમાં વૃષકર્પરને કોઈ મહાબળવાન માણસે મારી નાંખ્યો છે.
દુર્યોધને તરત પોતાના મિત્રો તથા ભીષ્મ પિતામહ, દ્રોણાચાર્ય વગેરેની સભા બોલાવી. તેણે કહ્યું, “પાંડવો ગુપ્તવાસમાં ક્યાં છે તે શોધી કાઢવા માટે મેં વૃષકર્પરને ધરતી ઉપર ફરવા મોકલ્યો હતો. પાંડવો સિવાય તેનો મુકાબલો કરવાની તાકાત આ ધરતી ઉપર બીજા કોઈની નથી. તેમાંય ભીમ જ વૃષકર્પરનો મુકાબલો કરી શકે.
| વિરાટનગરના સમાચારોથી નક્કી થઈ જાય છે કે પાંડવો જ ત્યાં ગુપ્ત રીતે રહેલા છે. વૃષકર્પરને આપણે ખોયો તે દુઃખની વાત હોવા છતાં આ રીતે પાંડવોને આપણે શોધી કાઢ્યા છે તે ઓછા આનંદની બાબત નથી. હવે આપણે તેમને પ્રગટ કરી દેવા જોઈએ જેથી પ્રતિજ્ઞા મુજબ તેમને ફરીથી બાર વર્ષનો વનવાસ આપી શકાય.
આ માટે મેં જે યોજના ઘડી છે તે આ મુજબ છે. વિરાટનગર ઉપર આપણે બે વિભાગમાં હલ્લો કરીએ. એક બાજુ હલ્લો કરીને ગાયોને ઉપાડી જવી. આથી વિરાટ રાજા સૈન્ય સાથે ગૌરક્ષણાર્થે દોડી આવશે. આમ થાય કે તરત બીજી બાજુથી પણ હુમલો કરીને ગાયોનું હરણ કરવું. આ વખતે નગરમાં માત્ર પાંડવો જ હશે. તેઓ આ ગૌહરણને સહી નહીં શકે એટલે તરત આપણી સામે લડવા માટે દોડી આવશે. આમ થતાં તેઓ ખુલ્લા પડી જશે.”
સુશર્મા અને વિરાટનું યુદ્ધ સહુએ આ યોજનાનો સ્વીકાર કરીને બે વિભાગમાં સૈન્યને કરીને વિરાટનગર તરફ પ્રયાણ કર્યું. પહેલો હુમલો દુર્યોધનના પરમ મિત્ર સુશર્માએ દક્ષિણ બાજુથી કર્યો અને ગોવાળો સાથે
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૬૭
જૈન મહાભારત ભાગ-૨