________________
સહુએ તે દિશા તરફ સરોવર જોયું. ત્યાં ભીમને પણ જોયો. બધાને ખૂબ ખૂબ આનંદ થઈ ગયો. ભીમે આવીને સરોવરની વિશેષતાઓનું વર્ણન કર્યું. થોડો સમય વનસૌન્દર્ય માણ્યા બાદ અને પરસ્પર આનંદપ્રમોદ કર્યા બાદ દ્રૌપદીએ ભીમને કહ્યું, “હવે મને સરોવ૨ના કમળો લાવી આપો.” ભીમે સરોવરમાં જઈને ડૂબકી લગાવી. અનેક પ્રકારની જલક્રીડા તે કરતો ગયો અને કમળો તોડી તોડીને બહાર ફેંકતો ગયો, જેને યુધિષ્ઠિરાદિ ઝીલી લઈને દ્રૌપદીને આપતા ગયા. ભીમ, અર્જુન આદિ સરોવરમાં ગૂમ પણ આ શું થયું ? ભીમે પાણીના ઊંડાણમાં ડૂબકી મારી તે મારી. તે પાછો કેમ ન આવ્યો ? કેટલીક વાર રાહ જોઈ પણ ભીમ બહાર ન જ આવ્યો.
તરત ભીમને શોધવા માટે અર્જુન પાણીમાં કૂદી પડ્યો. કાશ ! તે ય પાછો બહાર ન આવ્યો. સહદેવ અને નકુળ પણ વારાફરતી પાણીમાં કૂદી પડ્યા. તેમની પણ એ જ દશા થઈ.
કુન્તી અને દ્રૌપદી સૂનમૂન થઈ ગયા. દ્રૌપદીને લાગ્યું કે કમળની સુવાસ માણવાની મારી લાલચને કારણે જ આ દુઃખદ સ્થિતિ સર્જાઈ છે માટે પોતે જ અપરાધી છે. આથી તે વિશેષ વિલાપ કરવા લાગી.
બે સ્ત્રીઓને વનમાં એકલી છોડીને યુધિષ્ઠિર પાણીમાં ડૂબકી મારવાનું ઈચ્છતા ન હતા પણ કુન્નીએ કહ્યું, “બેટા ! તું અમારી જરાય ચિંતા ન કર. જેના હૈયે પંચ પરમેષ્ઠી ભગવંતો છે તેને કોઈ બાહ્ય આપત્તિ આવનાર નથી. અમે પરમેષ્ઠી જપ અને કાયોત્સર્ગમાં સ્થિર થઈ જઈશું. તું તરત જ પાણીમાં કૂદી પડ અને સંધ્યા થતાં પહેલાં તારા ભાઈઓને હેમખેમ બહાર લાવીને મારા નેત્રોને આનંદિત કર.”
માતાની આજ્ઞાથી યુધિષ્ઠિરે પાણીમાં ઝંપલાવી દીધું.
જ્યાં ધર્મ ત્યાં દુઃખ નહીં
કુન્તી કેવી ઉત્તમ કોટિની ધર્મિષ્ઠ નારી છે કે આવા દુઃખમાં ય તેને પંચ પરમેષ્ઠી યાદ આવ્યા. તેણે ક્યું કે, “જેના હૈયે ભગવાન છે તેને બાહ્ય આપત્તિઓ દીન કરી શકતી નથી. રે ! બાહ્ય આપત્તિઓ શું ? આંતરિક દોષો પણ તેને કાંઈ કરી શકતા નથી. કહ્યું છે ને “ પક્ષ મળે નવવો, संसारो तस्स किं कुणई ।"
પેલા તુલસી મહારાજે ય કહ્યું છે, ‘જહાં રામ તહાં નહિ કામ...'
કાઉસગ્ગ-ધ્યાનમાં લીન કુન્તી અને દ્રૌપદી અરે ! યુધિષ્ઠિર પણ પાણીમાં ગયા તે ગયા. એ ય પાછા ન આવ્યા.
આ બાજુ સૂર્ય આથમવા લાગ્યો. દ્રૌપદી છાતીફાટ રૂદન કરવા લાગી. કુન્તીએ તેને ખૂબ આશ્વાસન આપ્યું. તેણે એમ પણ કહ્યું કે, “પાંડવો મરનાર નથી, કેમકે હજી તેઓ મહાન રાજા બનવાના છે તેવું મહામુનિએ પૂર્વે જે ભાખ્યું છે તે કદી મિથ્યા થાય નહિ. હા, એટલું ચોક્કસ લાગે છે કે તેઓ કોઈ મોટી આપત્તિમાં ફસાઈ ગયા છે. પણ એના માટે આપણે કાંઈક કરવું જોઈએ. દ્રૌપદી ! ચાલ, આપણે બંને નવકા૨નું શરણું લઈએ અને કાયોત્સર્ગમાં લીન બની જઈએ. જો સાચા હૃદયથી, વિધિ અને શુદ્ધિપૂર્વક, એકદમ એકાકાર બની જઈને પ્રભુભક્તિભાવના ઊછળતા ને ઊછળતા ઉલ્લાસ સાથે ધ્યાન કરવામાં આવે તો એની તાકાતનું કોઈ વર્ણન ન કરી શકાય.
એનાથી એવું ઉગ્ર પુણ્ય બંધાય કે તત્કાળ તેનો જવાબ મળી જાયઃ ધાર્યું કામ થઈ જાય. ચાલ, આપણે બે ય હવે નમસ્કાર મંત્રના માધ્યમથી મનને પ્રભુભક્તિના રસમાં તલ્લીન બનાવી દઈએ ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૩૨
જૈન મહાભારત ભાગ-૨