________________
રુક્મિણીએ કહ્યું, “હે નેમિકુમાર ! તમે આજીવિકાના ભયથી ડરીને પરણતા નથી તે અયોગ્ય છે. તમારા ભાઈ તે માટે સમર્થ છે. તમારી પત્નીને તે પાળશે.”
સત્યભામા બોલી, “ઋષભદેવ અને અન્ય તીર્થકરોએ લગ્ન કર્યા હતા, રાજ્ય ભોગવ્યું હતું, તેમને પુત્રો થયા હતા અને તો ય છેવટે મોક્ષે ગયા છે. તો તમે આજે કોઈ નવા મોક્ષગામી પાક્યા છો શું?”
જાંબુવતી બોલી, “આપણા કુળના મુનિસુવ્રત તીર્થકર પણ ગૃહસ્થાવસ્થામાં રહીને પુત્ર થયા પછી મોક્ષે ગયા છે.”
પદ્માવતીએ કહ્યું, “સ્ત્રી વગર પુરુષની શોભા જ નથી. સ્ત્રી વગરના પુરુષનો કોઈ વિશ્વાસ કરતું નથી.”
ગાંધારીએ કહ્યું, “આતિથ્ય કરવા માટે, સંઘ કાઢવા માટે, વિવાહ, ઉજાણી, પોખણું વગેરેમાં બધે સ્ત્રીની જરૂર રહે છે.”
ગૌરી બોલી, “પક્ષી પણ પોતાની સ્ત્રી સાથે રહે છે. તમે પક્ષી કરતાં ય ગયા.” લક્ષ્મણાએ કહ્યું, “સ્ત્રી વગર તો બધું શૂન્ય છે.”
આવું ઘણું કહ્યા છતાં નેમિકુમાર મૌન રહ્યા. મૌનને બધાએ સંમતિ માની લીધી. “જ્યાં નિષેધ નહીં ત્યાં સ્વીકાર” એવું માનીને બધી ગોપીઓ કહેવા લાગી કે, “નેમિકુમારે લગ્નની સંમતિ આપી
તરત કૃષ્ણ ક્રોપ્ટકી નામના જ્યોતિષીને બોલાવ્યા. તેણે ચોમાસામાં લગ્નનો નિષેધ જણાવ્યો. સમુદ્રવિજય રાજાએ કહ્યું કે, “માંડ માંડ નેમિકુમારે હા પાડી છે તો ગમે તેમ કરીને નજીકનું મુહૂર્ત શોધવું જ રહ્યું.”
જ્યોતિષીએ શ્રાવણ સુદ છઠ્ઠનો દિવસ બતાવ્યો. તાબડતોબ તૈયારી થઈ ગઈ. લગ્નનો વરઘોડો નીકળ્યો. આગળ ચાલતાં સફેદ મહેલ દેખાયો.
નેમિકુમારે પૂછ્યું, “આ મહેલ કોનો છે ?' સારથિ : તે મહેલ તમારા સસરા ઉગ્રસેન રાજાનો છે.
તે મહેલના ઝરૂખામાં રાજીમતીની સખીઓ મૃગલોચના અને ચંદ્રાનના વાતચીત કરી રહી હતી. રાજીમતી વચ્ચે આવીને ઊભી. સખીઓ વરના વખાણ કરતી હતી અને આવા પતિને મેળવવા બદલ રાજીમતીને ભાગ્યશાળી ગણતી હતી. રાજીમતી નેમિકુમારને જોઈને આશ્ચર્યમુગ્ધ બની ગઈ, “શું આ પાતાલકુમાર છે ? કામદેવ છે ? ઇન્દ્ર છે કે મૂર્તિમાન પુણ્ય છે ? વિધાતાએ કેવો પુરુષ સજર્યો છે ?”
આ વખતે સખીઓને ટીખળ કરવાનું સૂઝયું. મૃગલોચનાએ ચંદ્રાનનાને કહ્યું, “આ વર ભલે સર્વગુણસંપન્ન હોય પણ તેનામાં એક દોષ જરૂર છે કે તે કાળિયો છે.”
આ સાંભળીને રાજીમતીએ કહ્યું કે, “આજે તમારી બુદ્ધિમત્તા અંગેનો મારો ભ્રમ ભાંગી ગયો. ચિત્રાવલી, અગર, કસ્તૂરી, મેઘ, આંખની કીકી, કેશ, કસોટીનો પથ્થર, મેશ વગેરે શ્યામ રંગના હોવા છતાં મહા ફળવાળા છે. આંખની કીકી, ભોજનમાં મરી તથા ચિત્રમાં રેખા શ્યામ રંગના હોવા છતાં ગુણવાળા છે. વળી મીઠું સફેદ છે છતાં ખારું છે. બરફ ધોળો છે છતાં દહન કરનારો છે. આમ ધોળા રંગમાં અવગુણો પણ છે.”
એમ ટીખળ ચાલુ હતી ત્યારે..... ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
૧૭૫