________________
યુધિષ્ઠિર ! મને વિચાર આવે છે કે તારા કરતાં મારા પેટે પથ્થર..”
કુન્તીને અટકાવીને દ્રૌપદી બોલવા લાગી, “હે નાથ ! માતાજીના આ વેણ સાંભળો ! હવે તો ઊઠો, શસ્ત્રો સજજ કરો. અને સબૂર ! જો તમને તમારી પ્રતિજ્ઞા નડતી હોય “તેર વર્ષના વનવાસની' તો તમારી પ્રતિજ્ઞા તમારી પાસે અમર રહો ! પણ આ તમારા ભાઈઓ - ભીમ અને અર્જુને તો પ્રતિજ્ઞા લીધી નથી ને? તમે તેમને ઠીક લાગે તે બધું કરી છૂટવાની માત્ર રજા તો આપો. તમારા નિષેધને લીધે તેઓને ચૂપ બેસી રહેવાની ફરજ પડી છે.”
યુધિષ્ઠિરના પ્રત્યુત્તર માટે સહુ આતુર ભીમે કહ્યું, “હું તો આ ઘડીએ તૈયાર છું. મોટાભાઈ રજા આપે કે આ ચાલ્યો હસ્તિનાપુર તરફ! મારે અર્જુનની ય જરૂર નથી. પાપીઓનો તો હું મહાકાળ છું.”
અર્જુને કહ્યું, “ભીમની વાત તદન સાચી છે. હવે તો સવાલ છે પૂજનીય મોટાભાઈની રજા પ્રાપ્ત કરવાનો ! કદાચ દ્રૌપદી જ આ રજા અમને અપાવી શકશે.”
આટલું કહીને સહુ એકબીજાને ચૂપ રહેવાનો સંકેત કરીને શાંત થઈ ગયા. હવે મોટાભાઈ યુધિષ્ઠિર શો જવાબ આપે છે તે જાણવા માટે સહુ આતુર બન્યા.
સાવ શાંત બેસી રહેલા યુધિષ્ઠિરે હવે વાત શરૂ કરી. દ્રિૌપદીની આગઝરતી બોમ્બવર્ષા સામે યુધિષ્ઠિરે જે શાંતિ પકડી રાખી એ જ એની મહામાનવતા હતી. જયારે કોઈક આક્રમક બને ત્યારે સામેની વ્યક્તિએ શાંત બનવું જ પડે.
દ્રૌપદી ડાયનેમિક અને યુધિષ્ઠિર સ્ટેટિક દ્રિૌપદી ‘ડાયનેમિક' બની એટલે યુધિષ્ઠિર “સ્ટેટિક' બની ગયા.
લોકો ડાયનેમિક બનીને ધરતી ઉપર દોડાદોડ કરે છે એ વખતે ધરતીએ “સ્ટેટિક બનવું જ રહ્યું. તે જો થોડીક પણ અકળાઈને હલનચલન કરે તો મોટી હોનારત સર્જાય.
પુરૂષ ડાયનેમિક છે માટે સ્ત્રીએ હંમેશ સ્ટેટિક બનવું જ જોઈએ. ક્યારેક સ્ત્રી ડાયનેમિક થઈ જાય તો પુરૂષે સ્ટેટિક બની જઈને બગડતી બાજી સુધારી જ લેવી પડે.
અરિહંત ભગવંત ડાયનેમિક છે તો સિદ્ધ ભગવંત કેવા સ્ટેટિક છે! દ્રિૌપદીને આપણે અપેક્ષાએ મર્દ છાપની સ્ત્રી કહી શકીએ અથવા તો આર્યદેશની સ્વમાનભરી સન્નારી કહી શકીએ. જો કે એનો આવેશ વધુપડતો જરૂર કહી શકાય. વળી એનામાં અધીરાઈનું તત્ત્વ પણ વધુપડતું કહી શકાય. એનામાં વૈરની વસૂલાત કરવાની અપેક્ષા પણ વધારેપડતી કહેવાય.
ખરેખર તો આવેશ, અપેક્ષા અને અધીરાઈ ધર્મક્ષેત્રીય પ્રશસ્ત બાબતો માટેના હોય તો જ તે ગુણરૂપ છે. સાંસારિક બાબતો માટેના આવશો, અપેક્ષાઓ અને અધીરાઈઓ નિતરાં દોષરૂપ છે.
ત્રણ ઉત્તમ વિચારરત્નો માનવે જીવનમાં સુખી થવું હોય તો ત્રણ દુર્ગુણોનો હંમેશ ત્યાગ કરવો જોઈએ : ૧. અપેક્ષા ૨. આવેશ ૩. અધીરાઈ.
સુખી થવું હોય તો : ૧. અપેક્ષા કોઈની (ભૌતિક પદાર્થની) રાખશો નહિ. ૨. આવેશમાં કદી આવશો નહિ.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
જૈન મહાભારત ભાગ-૨