________________
સ્વાર્થોને સિદ્ધ કરવા માટે.
આજે તો લાખો અમીચંદો, જયચંદો કે મીરજાફરો આર્યપ્રજાના ગામડે ગામડે ઘૂસેલા છે. દેશની પ્રજાનો નાશ એમના જ હાથે થઈ રહ્યો છે.
હવે વિચાર કરો કે શું આ લોકોની સાન ઠેકાણે લાવી દેવાનું કામ એ અત્યંત ભગીરથ કામ નથી? આપણે સંસ્કૃતિરક્ષકો જ એમની સામે સંગઠિત થવાને તૈયાર છીએ ખરા? જો કોઈ સંગઠન કરીશું અને આપણી કામગીરી કરવા સંસ્થા સ્થાપીશું તો શું તે વ્યવસ્થિત રીતે ચાલશે ખરી ? શું તે વ્યાપક બનશે ખરી? શું તેને વ્યાપક ટેકો મળશે ખરો? વર્તમાન પ્રવાહને નજરમાં લેતાં આ બધા પ્રશ્નોના ઉત્તર નકારમાં જણાય છે.
બહમતીમાં ભગવાનની માન્યતા : એક ભૂત વળી બીજી વાત એ કે પૂર્વે મેં જણાવ્યું તેમ ખેતી, વેપાર, શિક્ષણ, નારી વગેરે તમામ ક્ષેત્રોમાં જે ભયાનક બગાડ પેસી ગયો છે તે બધાને દૂર કરવાની આપણામાં આજે કોઈ તાકાત છે ખરી ? જો એ બધી ભૌતિક સ્થિતિ સુધરે નહિ તો જે પ્રજા પોતાનું જીવન પણ ટકાવી શકે તેમ નથી તેની પાસે આપણે ધર્મ અને સંસ્કૃતિરક્ષાની અપેક્ષા શી રીતે રાખી શકીશું ભલા ?
તો હવે શું કરવું? આ માટે આપણી પાસે ખૂબ સરળ અને ખૂબ સરસ ઉપાય છે. એને સમજતાં પહેલાં આપણે મગજમાંથી એક ભૂત-કે જે ઈ.સ. ૧૮૮૦માં ચૂંટણીનો કાયદો ઘડીને ગોરાઓએ હિન્દુસ્તાનની પ્રજાના મગજમાં દાખલ કરી દીધું છે તેને કાઢી મૂકીએ કે બહુમતીમાં ભગવાન છે, વિજય હાંસલ કરવામાં બહુમતી હોવી જરૂરી છે વગેરે...
આ બહુ ખતરનાક વિચાર છે. ગિરના જંગલોમાં સિંહના ટોળાં કદી જડતાં નથી, જડે છે શિયાળોના કે ગાડરોના ટોળાં... તેથી શું સિંહને નબળો જાહેર કરી શકાય ખરો ? અને કદાચ બધા ય ગાડરો ભેગા થઈને તેવું સર્વાનુમતે જાહેર કરે એટલે શું સિંહ ખરેખર નબળો થઈ જાય ખરો?
આકાશમાં તારલાં અસંખ્ય છે છતાં એકલા ચન્દ્રની ચમકની તોલે એ બિચારા આવી શકતા
નથી,
બાવના ચંદનના વનના લાખો સાપ એક જ મોરલાના કેકારવે નાસભાગ કરી મૂકે છે.
મૂર્ખ, લુચ્ચા, અભણ, ગરીબ, સંસારીજનોની જ કાયમ બહુમતી રહી છે; તેથી શું ડાહ્યા, સરળ, સુખી, ભણેલા અને સાધુઓએ પોતાની સ્થિતિ છોડી દઈને મૂર્ખ, લુચ્ચા વગેરે બહુમતીની જમાતમાં ભળી જવું?
જો આટલી વાત બરાબર નજરમાં આવી જાય તો બહુમતીનું આપણા જ મગજ ઉપર સવાર થયેલું ભૂત તરત ભાગી જાય. એ પછી આપણે કાંઈક બહેતર રીતે વિચાર કરી શકીએ.
ઊંચા સ્તરોને જ વ્યવસ્થિત કરો આ સંસ્કૃતિની રચના કોઈ અજાયબ છે. એના અનેક સ્તરો છે. પણ એ સ્તરો એવી રીતે ગોઠવાયા છે કે ઉપર ઉપરના સ્તરોમાં નીચે નીચેના સ્તરો આવી જ જાય.
સ્નાતકની પદવી લેતા વિદ્યાર્થી પાસે કૉલેજના પ્રાથમિક વર્ષોનું શિક્ષણ તો હોય જ ને ? તાજેતરમાં જ કૉલેજમાં પ્રવેશ કરેલા વિદ્યાર્થી પાસે એસ.એસ.સી. નું શિક્ષણ તો હોય જ ને? એસ. એસ. સી.નો વિદ્યાર્થી ૭મી, ૮મી કે ૯મીના વર્ગનું અધ્યયન તો મેળવી ચૂક્યો હોય જ ને?
આવું જ આપણા સાંસ્કૃતિક સ્તરોમાં છે. જેને સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થયું છે તેનામાં નીચલા સ્તરનું માર્ગાનુસારી જીવન હોય જ. જેને ધર્મ પ્રાપ્ત થયો હોય તેનામાં સંસ્કૃતિ તો હોય જ. જેને શાસન પ્રાપ્ત થયું હોય તેનામાં ધર્મ હોય જ.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૧૨૧
જૈન મહાભારત ભાગ-૨