________________
ગઈ હતી. અઘોર આક્રમણો સામે પણ એ નષ્ટભ્રષ્ટ થઈ ન હતી. ક્યારેક એ સંસ્કૃતિની જીવાદોરી શાં મંદિર વગેરે ધર્મસ્થાનો, શાસ્ત્રગ્રંથો, ધર્માત્માઓ ઉપર વિનાશની તલવાર ચલાવાઈ તો તરત જ સંસ્કૃતિભક્તોએ તે ખાલી પડેલી જગ્યાઓ સવાયા વેગથી પૂરી દીધી ! રાજા-મહારાજાઓએ પણ આ માતા-સંસ્કૃતિની રક્ષા કરી છે. હજારો મંદિરોના નિર્માણમાં એમનો સક્રિય સાથ અને સહકાર મળ્યો છે. બિનસાંપ્રદાયિકતાના નામે તમામ મંદિરોની અવગણના કરવાનો ધિક્કારપાત્ર આજનો કીમિયો આ દેશના મુસ્લિમ રાજાઓએ પણ અપનાવ્યો નથી. હિન્દુઓએ મસ્જિદો બાંધી આપી છે. મુસ્લિમોએ મંદિરો ચણી આપ્યા છે.
આવી બદ્ધમૂલ હતી આપણી સંસ્કૃતિ. હવે જો હજારો વર્ષો જૂની આવી સંસ્કૃતિને પણ ભયજનક સ્થિતિ સુધી હચમચાવી શકાય તો હું એમ પૂછું કે માત્ર ૩૫૦-૪૦૦ વર્ષ જૂની, આ દેશમાં આવી પડેલી પાશ્ચાત્ય સંસ્કૃતિ (વિકૃતિ) આપણે હચમચાવીને ઉખેડી નાંખી નહિ શકીએ શું ?
ક્યાં હજારો વર્ષ ? ક્યાં ચારસો વર્ષ ? તો શા માટે હતાશ થવું ?
યાદ રાખો, રાજાઓના રાજ પણ એક દિ' ઊખડી ગયા છે તો આપણી સંસ્કૃતિના સર્વનાશી વાયરાઓને આપણે કેમ મારી પાછા હઠાવી ન શકીએ ?
આવો, પ્રતિ-આક્રમણ કરીએ હવે આ પ્રતિ-આક્રમણ અંગે આપણે થોડું વિચારીએ.
આપણે જાણીએ છીએ કે “મોક્ષ જ જેનો મૂલ અને પ્રધાન આદર્શ છે એ આર્ય પ્રજાના જીવનમાં સુખ માટે ધર્મ તો ન જ હોય, પણ ધર્મ માટે સુખની અપેક્ષા રહે તો તે તદ્દન સ્વાભાવિક છે. એ પ્રજાનું જીવનધોરણ જો રફેદફે થઈ જાય તો આર્થિક ચિંતા વગેરેમાં જ એવી ગળાડૂબ આવી જાય કે ધર્મ-તત્ત્વને વાસ્તવિક રીતે સ્પર્શવાની સ્થિતિ જ ઊભી ન રહે.
આજે તો ખેડૂત અને ખેતીને યાંત્રિક અને રાસાયણિક સાધનોથી; પશુગણ અને તેના દૂધ-છાણ વગેરેને કતલખાનાં, ડેરી, ફર્ટિલાઈઝર- પ્લાન્ટ વગેરેથી; નારી અને તેના શીલને શિક્ષણ, સ્વાતંત્ર્ય, નોકરી વગેરેથી; ગામડાંઓને નગરાવલંબી બનાવવાથી; વેપારી અને વેપારને જાહેર-ઉદ્યોગોની કારમી ઘેલછા, પરવાનાના પરાવલંબનથી; યુવાન અને તેના બ્રહ્મચર્યને સિનેમા, સહશિક્ષણ, મતાધિકાર વગેરેથી; કૌટુંબિક પવિત્ર જીવનને ફેમિલી પ્લાનિંગ, વિભક્ત-વ્યવસ્થા, છૂટાછેડા, ગર્ભપાતપ્રચાર વગેરેથી અને શિક્ષણને ધર્મમુક્ત કરવાથી આ દેશની પ્રજાની પૂરેપૂરી પનોતી બેસાડી દેવામાં આવી છે. એને બધી બાજુએથી ઘેરી લેવામાં આવી છે.
દુ:ખો અને પાપો-બંનેએ આર્યદેશની પવિત્ર પ્રજાના ગળે પોતપોતાનો ફાંસલો ઉતારી દીધો છે
ગામડે ગામડે લાખો અમીચંદો આ બધા ય કરતાં વધુમાં વધુ કમનસીબીની વાત તો એ છે કે ભયજનક સપાટીને પણ વટાવી ગયેલી આ વાસ્તવિકતાને કબૂલવા પણ આ દેશની પ્રજાના અગ્રણીઓ લગીરે તૈયાર નથી. એનું કારણ એ છે કે પાશ્ચાત્ય શિક્ષણ અને સત્તા-સંપત્તિના કેટલાક દારૂના ચડેલા ઘેનને લીધે આ લોકો દેશી અંગ્રેજો જ છે, પેલા વિદેશી અંગ્રેજોના સગા મોટા ભાઈ જ છે. કાં આ લોકોને આપણે વાસ્તવિક સ્થિતિ સમજાવવી જોઈએ અથવા તો તેમની સામે સંસ્કૃતિરક્ષકોએ સંગઠિત બનીને તેમને સ્થાનભ્રષ્ટ કરી દેવા જોઈએ. આ દેશની પ્રજાનું ઘણું મોટું અહિત વિદેશી અંગ્રેજો આ દેશી અંગ્રેજો દ્વારા જ કરી રહ્યા છે. શા માટે આપણા લોકો કુહાડાના હાથા બન્યા છે તે જાણો છો ? પોતાના
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૧૨૦
જૈન મહાભારત ભાગ-૨