________________
જ ૩૪. $ | યુદ્ધની પૂર્વતૈયારી
જરાસંઘના દૂતનો સંદેશ એક દિવસ રાજગૃહીના નરેશ જરાસંઘનો અશોક નામનો દૂત દ્વારકામાં આવ્યો. તેણે મહારાજા સમુદ્રવિજયને જરાસંઘનો સંદેશ આપતા કહ્યું, “બલરામ અને કૃષ્ણ નામના તમારી પાસે જે બે ગોપપુત્રો છે તેઓએ મારા જમાઈ કંસની હત્યા કરીને પોતાના મોતને આમંત્રણ આપ્યું છે. તમે એ બન્ને ગોપપુત્રો અમને સોંપી દો, નહિ તો મારે તમારી સાથે યુદ્ધ કરવું પડશે.”
વળી દૂતે સમુદ્રવિજયને કહ્યું, “હાલ પાંડવોની સામે લડવા માટે દુર્યોધન અને મારા સ્વામી જરાસંઘ એક થયા હોવાથી દુર્યોધન અગિયાર અક્ષૌહિણી સેના સાથે અમારી સાથે થતાં અમારું બળ પુષ્કળ પ્રમાણમાં વધ્યું છે. હાલ દુર્યોધન અમારે ત્યાં જ છે. વળી આપે દુર્યોધનના શત્રુ પાંડવોનો પક્ષ લીધો છે તે અમારા સ્વામી જરાસંઘને જરા પણ રુચ્યું નથી. આપ તેમનો પક્ષ સત્વર છોડી દેવો જોઈએ.”
શ્રીકૃષ્ણનો ચમચમતો ઉત્તર દૂતના વચનો સાંભળીને સમુદ્રવિજય રાજાની બાજુમાં બેઠેલા શ્રીકૃષ્ણ દૂતને કહ્યું, “તારા રાજાને કહે કે જેને તું “ગોપપુત્ર” કહીને હલકા પાડી રહ્યો છે તે શ્રીકૃષ્ણ કહેવડાવે છે કે તાકાત હોય તો સત્વર યુદ્ધમાં મુકાબલો કરવા આવી જા. માત્ર હલકા શબ્દોથી ક્ષત્રિયો કદી મુકાબલો કરતા
નથી.”
દૂતની વિદાય બાદ શ્રીકૃષ્ણ પાંડવોને સઘળી વાત કરી. પાંડવોએ એવી ઈચ્છા વ્યક્ત કરી કે દુર્યોધનની સાથે જરાસંઘનો મુકાબલો કરવાની તક પણ તેમને જ મળે.
જરાસંઘ સાથે યુદ્ધાર્થે પાંડવો અને શ્રીકૃષ્ણનું પ્રયાણ
ત્યાર બાદ કુન્તીએ પાંડવોને અને દેવકીએ શ્રીકૃષ્ણને યુદ્ધપ્રયાણનું મંગળતિલક કરીને આશિષ આપ્યા.
સહુએ દ્વારકામાંથી પ્રયાણ આદર્યું. બધાના આગ્રહથી યુદ્ધમાં જોડાવા માટે સંમત થયેલા નેમિકુમાર પણ રથમાં આરૂઢ થઈને નગરના દ્વારે આવી ગયા. ત્યાં યુધિષ્ઠિર અને શ્રીકૃષ્ણની સેનાનો સંગમ થતાં સેનાનો સાગર જેવો વિશાળ દેખાવ થયો.
પ્રયાણ કરતી તે સેના દશાર્ણદેશમાં આવી. ત્યાં પડાવ કરવામાં આવ્યો. ત્યાં સહદેવ અને નકુળના મામા મદ્રરાજ શલ્ય પાંડવાદિને મળવા આવ્યા.
તેમણે યુધિષ્ઠિરને કહ્યું, “તમારા તરફથી મારી પાસે દૂત આવ્યો હતો. તેણે યુદ્ધમાં તમે માંગેલી મારી મદદની વિનંતી કરી, પરંતુ એ પહેલાં જ દુર્યોધન મારી પાસે એ જ કામ માટે આવી ગયો હતો અને મેં તેને સંમતિ આપી દીધી હતી. હવે હું તમને શી રીતે મદદની વિનંતિમાં સંમતિ આપી શકું ? આમ મારી પરિસ્થિતિ વિષમ બની ગઈ.”
યુધિષ્ઠિરે કહ્યું, “મામા ! આપ આવી ચિંતા લગીરે ન કરો. જેવા અમે આપના ભાણિયા છીએ તેવો જ દુર્યોધન પણ આપનો ભાણિયો છે. આપ તેની મદદમાં ઊભા રહો તેમાં ખોટું શું છે? આપ ખુશીથી તેના પક્ષમાં રહીને યુદ્ધ લડી શકશો.” ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૧૧૦
જૈન મહાભારત ભાગ-૨