Page Text
________________
મિથ્યાત્વનું પોષણ થાય. પરિણામે આપણું પણ સમ્યક્ત્વ જાય. ‘મહાત્માનું સંયમ ઊંચું હતું' - એવું બોલવાના બદલે “સંયમનો રાગ ઉત્કટ હતો’ એમ કહેવું, ‘ક્રિયામાં અપ્રમત્ત હતા” એમ બોલવાને બદલે ‘અપ્રમત્તતા માટે કાળજી રાખતા'... આવું બોલવાના કારણે અછતા ગુણ ગાવાનો કે અન્યાય થવાનો પ્રસંગ ન આવે. ભગવાને આ કાળમાં બકુશકુશીલ ચારિત્ર કહ્યું છે, તો આપણે શા માટે ઉત્કટ ચારિત્ર કહેવું ?
પાંચમું દૂષણ મિથ્યાદેષ્ટિનો પરિચય ન કરવો - એ છે. જે ભગવાનનું કહ્યું ન માને તેનું નામ મિથ્યાદેષ્ટિ, જેઓ સમ્યકત્વ પામ્યા પછી પણ ભગવાનની વાત ન માને, ભગવાનના વચનથી વિપરીત વાત કરે તો તેઓ મિથ્યાષ્ટિ જ છે. એવાને નિહનવ તરીકે જણાવ્યા છે. જે નિનવો ભગવાનની વાત પાછી સ્વીકારે તો સમ્યક્ત્વ પામી જાય. જેઓ ન સ્વીકારે તેઓ છેવટે અર્ધપુદ્ગલપરાવર્તકાળમાં મોક્ષે જવાના. છતાં જ્યાં સુધી ભગવાનનું ન માને ત્યાં સુધી તેમનો પરિચય ન કરવો. અભવ્યો નિયમા મિથ્યાષ્ટિ હોય છે. નિકૂવો તો પ્રગટપણે વિરોધ કરે છે માટે ઓળખાય છે. જ્યારે ઘણા મિથ્યાત્વીઓ એવા હોય છે કે જેઓ પ્રગટપણે સ્વીકારે, પણ મનથી વિરોધ કરે. આવા મિથ્યાદૃષ્ટિઓને પણ સૂક્ષ્મબુદ્ધિથી ઓળખી લેવા. સ0 અભવ્ય અભવ્ય થયો એમાં એનો કોઇ દોષ નથી ને ? તો શા
માટે તેનો પરિચય છોડવો ?
રોગી થવું એ ગુનો નથી, છતાં આપણે રોગથી બચવું હોય તો રોગીથી આઘા રહેવું પડે ને ? મિથ્યાત્વ તો મહારોગ છે, માટે તેનાથી બચવા મિથ્યાત્વીનો પરિચય કરવાની ના પાડી. સ0 ‘આત્મવત્ સર્વભૂતેષુ” કહ્યું છે ને ?
એ વાત કોઈને દુઃખ ન આપવા અને કોઇનું સુખ છીનવી ન લેવા માટે જણાવી છે, બીજાના દોષો પણ આપણે અપનાવવા માટે એ વાત નથી. મને સુખ ગમે છે ને દુ:ખ નથી ગમતું તેમ બધા જ જીવોને સુખ જ ગમે છે અને દુ:ખ નથી ગમતું માટે કોઇને દુ:ખ નથી આપવું અને
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાય ૬૪
કોઇના સુખમાં આડા નથી આવવું – એમ સમજાવવા માટેની એ વાત છે. મિથ્યાદ્રષ્ટિ અને સમ્યગ્દષ્ટિને એકસરખા માનવા માટે એ વાત નથી. સુખ-દુ:ખમાં રાગદ્વેષ નથી કરવાનો પરંતુ એનો અર્થ એ નથી કે ગુણદોષનો વિવેક પણ ન કરવો. મિથ્યાદેષ્ટિઓ જો પ્રગટપણે ભગવાનના વચનનો પ્રતિક્ષેપ કરે તો તેમનો પરિચય ટાળી જ દેવાનો. આજે ઘણા મહાત્માઓ કહે છે કે સંસારના સુખ માટે પણ ધર્મ કરાય : આ તો પ્રગટ મિથ્યાત્વ છે. જે ભગવાને સંસારનું સુખ છોડવા, સંસારના સુખ ઉપરથી નજર ખસેડીને ધર્મ કરવાનો ઉપદેશ આપ્યો છે એ ભગવાનના નામે આ રીતે સુખ માટે ધર્મ કરવાની વાત કરે આ તો પ્રગટ મિથ્યાત્વ છે ને ? જેમની મતિ ભગવાનના વચનને અનુસરતી નથી તેનો પરિચય ન કરવો. જેઓ ભગવાનની વાત ન સમજાય ત્યાં સુધી મૌન રહે અને સમજાયા પછી જ મોટું ખોલે તેઓ મિથ્યાષ્ટિ નથી. પરંતુ ન સમજાય છતાં પોતાની જ વાત સાચી માનીને પ્રચારે તેઓ મિથ્યાષ્ટિ છે. જો મિથ્યાત્વીનો પરિચય ન કરવો તો કોની સોબત કરવી તે માટે જણાવે છે કે “ઇમ શુભમતિ અરવિંદની ભલી વાસના લીજે.” સન્મતિ-શુભમતિ સ્વરૂપ કમળની વાસના-સુગંધ લેવી. મિથ્યાત્વની દુર્ગધ ટાળવી છે અને સમ્યક્ત્વની સુવાસ લેવી છે. મિથ્યાત્વીની સાથે મિત્રતા, ભાગીદારી કે ધંધાકીય સંબંધ પણ ન રાખવો કે જેથી “જૈનેતર છે પણ સારા છે - એવું બોલવાનો વખત ન આવે. શુભમતિ એટલે સન્મતિ – ભગવાનના વચનને અનુસરનારી મતિ. મતિ ક્ષયોપશમભાવની હોય છે તેથી તેનું શુદ્ધ વિશેષણ ન ઘટે માટે શુભમતિ કહ્યું. શુભ કે અશુભ ધર્મો ઉપાધિકૃત છે, જ્યારે શુદ્ધ એ સ્વભાવગત સ્વરૂપ છે.
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાય ૬૫
| SR No. | 009156 |
| Book Title | Samkitna Sadsath bolni Sazzaya Vachna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Anekant Prakashan Jain Religious |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 91 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 1 MB |