________________
સ૦ બાપદાદાઓના વખતે કુળદેવીની પૂજા ચાલી આવતી હોય તો ? તોપણ આપણે નથી કરવી. કારણ કે ભગવાન કરતાં અધિક સામર્થ્ય બીજાનું ન જ હોય : આટલું માનતા થવું છે. સ૦ સાધુભગવંતો જ આવું કહેતા હોય તો ? ઘણા સાધુઓ ગ્રહણ વખતે દેરાસર બંધ કરવાનું કહે છે, આપ ના પાડો છો કે – બંધ કરવાની જરૂર નથી : અમારે શું કરવું ?
-
તમે બન્નેની વાત સાંભળીને સૂક્ષ્મબુદ્ધિથી વિચાર કરો. ગ્રહણનું સૂતક માનવું જોઇએ કે મરણાદિ વખતનું સૂતક માનવું જોઇએ - એવું શાસ્ત્રમાં ક્યાંય કહ્યું નથી. જેઓ સૂતકને માનવાના પાઠ આપે છે તે બધા સૂતક માનનારા શું શું કરે છે તે જણાવનારા છે. સૂતકને માનનારા, ‘સૂતક માનવું જોઇએ’ - એવો એક પણ પાઠ આપી શકતા નથી. સેનપ્રશ્નમાં લખ્યું છે કે પહેલાના કાળમાં બ્રાહ્મણોનું ચલણ ચાલતું, એવા વખતે એ લોકો જૈનોની નિંદા ન કરે તે માટે દેરાસર ગ્રહણ વખતે બંધ રાખતા. હવે તો બ્રાહ્મણો પોતે જ પોતાનો આચાર પાળતા નથી તો આપણે એમના ખાતર આપણો આચાર મૂકવાની જરૂર નથી. શાસ્ત્રમાં યુદ્ધની કે અર્થકામની વાતો, તેનાં વર્ણનો આવે પણ યુદ્ધ કરવું જોઇએ કે અર્થકામની પ્રવૃત્તિ કરવી જોઇએ એવું ક્યાંય કહ્યું નથી. તમે અતિચારમાં પણ બોલો છો ને કે ‘ગ્રહણનક્ષત્રે માહમાસે નવરાત્રિએ નાહ્યા...' જો ગ્રહણનું સૂતક માન્ય રાખવાનું હોત તો અતિચારમાં આવો પાઠ ન આપત. આ બધું શાંતિથી વિચારો. જે મહાત્મા આવું કહેતા હોય તેને અહીં લઇ આવો, તે ન આવતા હોય તો મને ત્યાં લઇ જાઓ, તમે બે જણ સાથે રહો. પરંતુ નથી તેમને સમજવું અને નથી તમારે સાચાનું કાંઇ કામ ! તેથી તમે તમારું ઘર સાચવીને બેસી રહો તો ઘણું !
સ
અત્યારે પર્યુષણમાં જીવદયાસસાહનું આયોજન છે તેમાં ભાગ લેવાય ? ન લેવો. આપણે આપણી રીતે જીવદયા કરી લેવી. સરકાર તો એકબાજુ માંસાહારનું પોષણ કરે અને બીજી બાજુ જીવદયાસપ્તાહ ઊજવે. આવી પ્રવૃત્તિમાં સહાય નથી કરવી.
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજ્ઝાય = ૫૦
સ૦ લોકોને એમ લાગે કે આશય તો પરિણામે સારો છે ને ?
પરિણામે સારું તો અભયદાન છે, અનુકંપાદાન નહિ. અનુકંપાનું ફળ સ્વર્ગ છે, અભયદાનનું ફળ મોક્ષ છે. તેથી અનુકંપા પર ભાર નથી આપવો. આજે એક બાજુ મોટા જીવની દયા કરે અને એ માટે નાના પશુની હત્યા કરવાનું બને. માટે આવી પ્રવૃત્તિમાં સંડોવાવું નથી. આ જીવદયાનો વિષય એટલો નાજુક છે કે તેમાં ના ય ન પડાય અને હા ય ન પડાય. તમે હિંસા અને અહિંસાના સ્વરૂપને સમજી લો. હિંસામાં પરિણામ પામે તેવી અહિંસા કામની નથી. અહિંસામાં પરિણામ પામે તેવી હિંસા પણ સ્વરૂપહિંસારૂપ હોવાથી ઉપેક્ષણીય છે. પૂજામાં અપ્લાયાદિની હિંસા થતી હોવા છતાં પરિણામે એ પૂજાવિધિ કરનાર આત્મા નિર્મળ સમ્યગ્દર્શન પામી જાય તો ચારિત્ર દ્વારા ચૌદ રાજલોકના જીવોને કાયમ માટે અભય આપનારા બને છે. છેવટે ધર્મ અહિંસામાં નહિ, ભગવાનની આજ્ઞામાં છે. શ્રી શ્રેણિક મહારાજાએ વીશસ્થાનકની કઇ આરાધના કરી હતી - આવી શંકા ઘણા કરે છે. આપણે કહેવું છે કે ભગવાનની પૂજા કરવા દ્વારા ભગવાનના વચનની આરાધના કરવારૂપ અરિહંતપદની આરાધના કરી હતી. ભગવાનનું વચન એ રીતે આત્મસાત્ કર્યું હતું કે રોજ પોતાના દીકરાના સો ફટકા ખાવા છતાં ક્યાંય ફરિયાદ કરી નથી, સમભાવે સહન કરી લીધું હતું.
સ૦ કોણિકને પાપ લાગ્યું હશે ને ?
કોણિક તો મરીને છઠ્ઠી નરકમાં ગયો. પણ તમે બીજાના પાપની ચિંતા છોડો. જે બીજાના પાપની - નિમિત્તની ચિંતા કરે તે સહન ન કરી શકે. કોઇ પણ કર્મ નિમિત્તને લઇને ઉદયમાં આવતું હોય છે. એ નિમિત્તને આગળ કરીશું તો કોઇ કર્મનો ઉદય સહન કરી નહિ શકીએ. આપણે આપણા કર્મબંધની ચિંતા કરવી. બીજા દુ:ખ આપે છે એ મિથ્યાત્વીની માન્યતા છે. આપણા કર્મથી દુઃખ આવે છે તે સમકિતીની માન્યતા છે. તેમાં જ મનશુદ્ધિ જળવાય. જેઓ દુઃખની ફરિયાદ કરે તેઓ ભગવાનની આજ્ઞા માનતા નથી - એમ સમજી લેવું.
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજ્ઝાય – ૫૧