________________
૧૪૬૨ (રાગ : મારવા) વનકાયામેં મનમૃગ ચારોં તરફ ચોકડી ભરતા હૈ, બિના પૈરસે દોડતા, બિન મુખ ચારા ચરતા હૈ. ધ્રુવ બિના નેત્રસે દેખે સબકો, બિના દાંત દાના ખાવૈ, બિના જિહવાસે બાત કરે, ઔર બિના કંઠ ગાના ગાવૈ; બિના સિંગસે લડે ઔર બડે બડે દલ હટાવે, બહુત સિંહ ડરતે ઈસસે યે કિસીસે ભી નહિ ડરતા હૈ. બિના બિન ઈન્દ્રિ’સે ભોગ કરતા, ઐસા યહ મદમાતા હૈ, નહિ ઈસકે કોઈ તાત માત , નહિ કુટુંબ-કબીલા નાતા હૈ; આપી પૈદા હોઈ તો આપી મેં આપ સમાતા હૈ, સબ રંગો સે ન્યારા હૈ, ઔર હર એક રૂપકો ધરતા હૈ. બિના બિના જીવકા માસ ખાય યે, કિસીકો ભી નહિ મારે હૈ, જિસકો મારે એક પલ ભરમેં, ઉસે સુધારે હૈ; બિના કાનસે સુનતા સંબકી, સાધુ-સંત બિચારે હૈ, તીનોં લોકમેં ક્રિત યહ મૃગ, ભવસાગરકો તિરતા હૈ. બિના બિના નાસિકા લેવૈ વાસના, હર એક ચીકી ખુશબોઈ, આપી આપ હૈ અકેલા, ઔર ન ઈસકે સંગ કોઈ ; ‘દેવીસિંહ’ યહ કહે કિ જિસને, બુદ્ધિ નિર્મળ કર ધોઈ, આપની આત્માકો જાનત હૈ, ઈસ મૃગ કો જાને સોઈ. બિના
બહુત લોક ખોદે પૃથ્વીકો, વૃક્ષ કાટતે હરે હરે, ઉનકો ભી ક્રિ યમ કોટેગા, કહે શબ્દ કે ખરે ખરે, હરિ હરિ બૂટી હૈ સમઝો, હરિ નામ હૈ સબસે પરે; ઉસ બૂટીકો જિસને પાયા, વો ભવસાગર સહજ તરે, રામ રસાયન પાઈ હમને, ઔર રસાયન સબ છૂટી.નારાયણ કોઈ કહે હમ સિંગરફ મારે, કાઢે હમ ગંધક કા તેલ; કોઈ દેખતે જડી બિરંગી, કોઈ ટૂંઢતે અમર બેલ , હમને સબકો દેખા યારો ! યે તો હૈ સબ જૂઠે ખેલ; અમર નામ હૈ દત્ત નિરંજન, ઉસકો અપને મનમેં ભેલ. મનકો મારકે બના દે કુસ્તા , જો ગુજરે વહ દિલ પર ઝેલ , તનકો શોધકે શુદ્ધ કરો તુમ, તજ જૂઠ ઔર તજ ઝમેલ . જો ન શખસ ફૂકે ધાતુકો, ઉનકે હૈયા કી ફૂટી.નારાયણ કોઈ મારતે અભરખે તાંબા, કોઈ ફૂંકતે હરતાલ; હમને અપને મનકો મારા, મિલે હમેં ગોવિંદ-ગોપાલ. કોઈ કહે હમ ચાંદી મારે, જિસે મિલે કુછ ધન ઔર માલ; ઈન કમ મેં જ ચિત્ત જોડા, ઉસકા હોતા હાલ-હવાલ. કોઈ કહે હમ સોના મારે, ઔર કરે પૈસોકા લાલ; ઠગ ઠગ જો લૂંટે દુનિયાકો, ઉસે એક દિન ઠગેગા કાલ. બહુત ઘંટતે ખરલમેં ધાતુ, સંતોને કાયા ફૂંકી.નારાયણ કોઈ મારતે હૈ ક્લાઈકો, જિસમે હોવે પુષ્ટ શરીર; ઘરકો ફ્રેંક કે તબાહ કિયા, વો અમીરસેં હો ગયે ક્કીર. સાધુકા નહીં ધર્મ હૈ જો , મારે ધાતુ કરકે તદબીર, કહે ‘દેવીસિંહ' હરિહરિ કહો, યહ જિલ્લા હોગી અકસીર, ખાક સરિખી જબાં રસાયન, ઈસમેં હૈ હર એક તાસીર; જબાંસે વહ મુર્દે જીલાદે, જબાંસે દે ડાલે જાગીર . ‘ બનારસી’ યે કહે હમારી, રામનામ કી હૈ ઘંટી .નારાયણ
૧૪૬૩ (રાગ : કાફી) હર એક ટૂંઢત હૈ જંગલમેં, દવા-રસાયન કી બૂટી; નારાયણ હૈ સંજીવન ભાઈ, વો બૂટી હમને લૂંટી . ધ્રુવ કોઈ ટૂંઢતે ઉસ બ્યુટી કો, જિસમેં પારા તુરત મરે; કોઈ ખોજતા અમૃત જડી, જો તન કાયા કે દુ:ખ હરે.
રામ બામ દિશિ જાનકી, લખત દાહિને ઓર; જ્ઞાન સકલ કલ્યાન મય, સુર તરૂ તુલસી નોર. |
૮૯
સત્ય બચન પ્રભુ દીનતા, પર સ્ત્રી માત સમાન; એતો કરે હરિ નાં મિલે, તુલસીદાસ જમાન.
CEL
ભજ રે મના
ભજ રે મના