________________
પરૂષ-બચન અતિ દુસહ શ્રવન, સુનિ, તેહિ પાવક ન દહીંગો; બિગત માન, સમ સીતલ મન, પર-ગુન નહિં દોષ કહીંગો. ધૂહું% પરહરિ દેહ જનિત ચિંતા, દુ:ખ-સુખ સમ બુદ્ધિ સહીંગો; ‘તુલસિદાસ’ પ્રભુ યહિ પથ રહિ, અબિચલ હરિ-ભગતિ લહીંગો. બહું
૨૭૨ (રાગ : બરવા) એસો કો ઉદાર જગમાંહી, બિનુ સેવા જો દ્રર્વ દીન પર, રામ સરિસ કોઉ નાહીં. ધ્રુવ જો ગતિ જોગ વિરાગ જતન કરી, નહિ પાવત મુનિ જ્ઞાની; સો ગતિ દેહ ગીધ શબરીક, પ્રભુ ન બહુત જિય જાની. એસો. જો સંપત્તિ દશશીશ અરપ કરી, રાવણ શિવ પહ લીન્હીં; સો સંપદા બિભીષણ કઈં અતિ, સંકુચ સહિત હરિ દીન્હીં. એસો. ‘તુલસીદાસ’ સબ ભાંતિ સક્લ સુખ, જો ચાહસી મન મેરો; તૌ ભજુ રામ કામ સબ પૂરણ, કરે કૃપાનિધ તેરો. એસો.
૨૭૫ (રાગ : હમીર) કોન કુટિલ ખલ કામી મો સમ, તુમસે કાહ છીપી કરૂણાનિધિ, તુમ ઉર અંતરજામી. ધ્રુવ ભરીભરી ઉદર વિષયરસ પાવત, જૈસે સૂકર ગ્રામી; જો તન દિયા તાહીં બિસરાયો, એસો નિમકહરામી. મો સમ, જહાં સતસંગ તહાં અતિ આલસ, બિપિયન સંગ બિસરામી; શ્રી હરિ ચરણ છાંડી ઔરનકી, નિશદિન કરત ગુલામી. મો સમ૦ પાપી પતિત અધમ પરનિંદક, સબ પતિતનમ્ નામી; કીજે કૃપા દાસ ‘તુલસી’ પર, સુનિયો શ્રીપતિ સ્વામી, મો સમ0
૨૭૩ (રાગ : ધનાશ્રી) ઐસી મૂઢતા યા મનકી, પરિહરિ રામ-ભગતિ સુરસરિતા, આસ કરત ઓસકનકી. ધ્રુવ ધૂમ સમૂહ નિરખિ ચાતક જ્યોં , વૃષિત જાનિ મતિ ઘનકી; નહિ તહં સીતલતા ને બારિ પુનિ, હાનિ હોતિ લોચનકી, ઐસી
જ્યોં ગુચ-કૌંચ બિલોકિ સેન જડ, છાહ આપને તનકી; ટત અતિ આતુર અહાર બસ, છતિ બિસારિ આનનકી. ઐસી કહું લૌ કહીં કુચાલ કૃપાનિધિ, જાનત હીં ગતિ જનકી; ‘તુલસિદાસ’ પ્રભુ હરહુ દુસહ દુ:ખ , કરહુ લાજ નિજ પનકી, ઐસી
૨૭૪ (રાગ : ધનાશ્રી) ધ્ધહુંક હીં યહિ રહનિ રહીંગો, શ્રી રઘુનાથ-કૃપાલુ-કૃપાનેં સંત સ્વભાવે ગહગો. ધ્રુવ જથા-લાભ સંતોષ સદા, કાહૂ સોં કછુ ન ચહીંગો; પરહિત-નિરત નિરંતર મન ક્રમ, બચન નેમ નિબહીંગો. બહું%
૨૭૬ (રાગ : કેદાર) ઐસી હરિ કરત દાસ પર પ્રીતિ; નિજ પ્રભુતા બિસારિ જન કે બસ, હોત સદા પહ રીતિ. ધ્રુવ જિન બાંધે સુર-અસુર, નાગ-નર, પ્રખલ કરમ કી ડોરી; સોઈ અબિછિન્ન બ્રહ્મ જસુમતિ, હઠિ બાંધ્યો સકત ન છોરી. ઐસી જોગ-બિરાગ, ધ્યાન-જપ-તપ કરિ, જેહિ ખોજત મુનિ ગ્યાની; વાનર-ભાલે ચપલ પસુ પામર, નાથ તહાં રતિ માની ઐસી. લોકપાક, જમ, કાલ, પવન , રવિ, સસિ સબ આજ્ઞાકારી; ‘તુલસિદાસ' પ્રભુ ઉગ્રસેન કે, દ્ધાર બેંત કર ધારી, ઐસી.
ફકીરો કી નિગાહોં મેં, અજબ તાસીર હોતી હૈ નિગાહે મે'ર સે દેખે તો, ખાક ભી અકસીર હોતી હૈ ૧૬૦
તુલસીદાસ
ગુરુ કુમ્હાર, શિષ્ય કુંભ હૈ, ગઢિ ગઢિ કાઢે ખોટ અંદર હાથ સહારિયે, બાહર મારે ચોટ ||
૧૬
ભજ રે મના