________________
૬૭૪ (રાગ : માલકોષ) નૈના મતવાલે હૈં, બાલ ઘુંઘરવાલે હૈં, બોલ પ્યારે પ્યારે હૈં, નામ બનવારી હૈ, વો હી મેરા શ્યામ હૈ. ધ્રુવ કહા ઘનશ્યામને ઉઘો ? વૃંદાવન જરા જાના, વહાં વ્રજગોપિયકો, જ્ઞાનકા તત્ત્વ સમજાના; વિરહકી વેદનામેં વે સદા મૈચેન રહતી હૈં, તડપતી આહે ભરકર રી રી યે કહતી હૈ. વો૦ કહા ઉધોને હંસકર અભી જતા હું વૃંદાવન , જરા દેખું યે કૈસા હૈ ? કઠિન અનુરાગકા બંધન; હૈ કૈસી યે ગોપીયા ? જો જ્ઞાનબલકો કમ બતાતી હૈં, નિર્થક લોક-લીલાકા, યહીં ગુણગાન ગાતી હૈ, વો ચલે મથુરાસે કુછ દુર જબ, વૃંદાવન નિકટ આયે, વહીંસ પ્રેમને અપને , અનોખે રંગ દિખલાયે; ઉલઝકર વ...મેં કાંટે લગે, ઉધોકો સમજાને , તુમ્હારે જ્ઞાનના પદ ચીર દંગે યે પ્રેમ દિવાને, વો વિટપ ઝુકઝક કર યે કહેતે થે , ઇધર આઓ. (૨), પપીહા કહ રહા થા ‘ પી' કહાં ? યહ ભી તો બતલાઓ; નદી યમુનાકી ધારા શબદ હરિ હરિકા સુનાતી થી , ભ્રમર ગુંજારસે ભી યહ મધુર અવાજ આતી થી. વો ગરજ પહુંચે વહાં, થા ગોપિયોંકા જીસ જગહ મંડલ, વહાંથી શાંત ભૂમિ, વાયુ ધીમી, વ્યોમથા નિર્મલ; સહસ્ત્ર ગોપિયોંકે મધ્યથી, શ્રી રાધિકા રાની, સભીકે મુખસે રહ રહકર, નિક્લતીથી ચહી બાની. વો કહા ઉધોને યહ બઢકર આગે, મેં મથુરાસે આયા હું, સુનાતા હું સંદેશા શ્યામકા, જો સાથ લાયા હું; જબ યહ આત્મસત્તા હી, અલખ નિર્ગુણ કહાતી હૈં, િક્યાં ? મોહ-વશ હોકર, વૃથા યહ ગાન ગાતી હૈં. વો I પિંજર પ્રેમ પ્રકાસિયા, જાગી જ્યોતિ અનંત ||
સંશય છટા સુખ ભયા, મિલા પિયારા કંત ! | ભજ રે મના
(૪૦)
કહા શ્રીરાધિકાને સંદેશા ખૂબ લાયે હો, મગર યે યાદ રખો, પ્રેમકી નગરીમેં આયે હો; સંભાલો યોગકી પૂંજી, ન હાથસે નિક્લ જાયે, કહી વિરહ અગ્નિમેં, યે જ્ઞાનકી પોથી ન જલ જાયે. વો૦ અગર નિર્ગુણ હૈ હમ તુમ, કૌન કહેતા હૈ ? ખબર કીસકી? અલખ હમ તુમ હૈં તો, કિસ-કિસકો લગતી હૈ નજર કિસકી? જો હો અદ્વેતકે કાબિલ , તો ક્યો દ્વત લેતે હો ? અરે, ખુદ બ્રહ્મ હોકર, બ્રહ્મકો ઉપદેશ દેતે હો. વો૦ અભી તુમ ખુદ નહીં સમજે, કિસકો ? યોગ કહતે હૈ, સુનો ઇસ તૌર યોગી, દ્વૈતમેં અદ્વૈત રહતે હૈં, ઉધર મોહન બને રાધા, વિયોગિનિકી જુદાઈમેં, ઇધર રાધા બની હૈં શ્યામ, મોહનકી જુદાઈમેં. વો સુના જબ પ્રેમકા અદ્વૈત, ઉધોકી ખુલ ગઈ આંખે , પડીથી જ્ઞાન-મદકી ધૂલ, જિનમેં વહ ધુલી આંખે; હુઆ રોમાંચ તનમેં ‘બિન્દુ’ આંખોસે નિકલ આયા , ગીરી શ્રી રાધિકા ચરણોમેં, ગુરુ મંત્ર હૈ યહી પાયા. વો
૬૭૫ (રાગ : શ્રી) મોહન પ્રેમ બિના નહીં મિલતા, ચાહે કરલે કોટિ ઉપાય ! ધ્રુવ મિલે ન જમુના સરસ્વતી મેં, મિલે ને ગંગા નહાય; પ્રેમ સરોવર મેં જબ ડૂબે, પ્રભૂ કી ઝલક લખાય. મોહન મિલે ન પર્વત મેં નિર્જન મેં, મિલે ન વન ભરમાય; પ્રેમ બાગ ઘૂમે તો હરિ કો, ઘટ મેં લે પધરાય. મોહન મિલે ન પંડિત કો કાજી કો, મિલે ન ધ્યાન લગાય; ઢાઈ અક્ષર પ્રેમ પઢે તો, નટવર નયન સમાય. મોહન મિલે ન મંદિર મેં મૂરતિ મેં, મિલે ન અલખ જગાય; પ્રેમ * બિન્દુ’ દ્રગ સે ટપકે તો, તુરન્ત પ્રગટ હો જાય. મોહન
અકથ કહાની પ્રેમ કી, કછુ કહી ના જાય ! / ગેંગે તેરી સરકરા, ખાય ઔર મુસકાય | | ૪૦૦
બિન્દુ મહારાજ