________________
પરમકૃપાળુ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પ્રભુના દેહોત્સર્ગ સમયે પેપરોમાં જે વિગતો છપાયેલ તેના ઓરીજીનલ પેપરના નમૂનાઓ
તારીખ ૨ ૩ મી એ પી લ મ સ બ ધાને કદાહ દાન કરાવવામાં તેજ હું અત:કરણુથી એમ માનું છું કે ધ જૈન ફીલસુફ કવી રાયચંદ્ર અને
તેમનું સ્મારક ફંડ હાલના વખતમાં એકલાજ કામ કરતા હતા. જ ઇન મારગમાં જે સેંકડો ફાંટા પડી ગયા છે
મુંબઈ સમાચારના અધી પતી જોગ. મરહમ મહાન જઈન તત્વવેત્તા જ તેનું મુખય કારણ અજ્ઞાનતા છે, એવું સમજા વી સમજાવી લેકેમાં એઈકતા દાખલ કરવું
સાહેબ,–જઈને ધરમનેજ ની પણ બ ને હીંદના એક પુરેપુરા શત્તાવધાની વાની તેઓની મહેનત અથાગ હતી. આવો !
ધ ધરમને ઉઠે અભયાસ કરી બહોળુ જ્ઞાને
ધરાવનાર કી રાયચં કે હાલ માં રાજકોટમાં ગુજ
ની યાદગારી કાયમ રહે તે માટે કાંઈ કરવા કવીશ્વર શ્રીમત રાજ્યચંદ્ર રવજીભા
ની શું આપણી ફરજ નથી કે? મેટામાં મોટી રી જવાથી આખા દેરાને એક મોટી મેટ થઈ ઈની યાદગારી કાયમ રાખવાની ફરજે મારી માનયતા પ્રમાણે જઈન કેમની છે છે, એ એનું ધયાને એટલું ચેકસ અને પાદ
કેમકે તે તેમને એ ઉધારે કરવાનેજ જ તે દાd શકતી એટણી મકકમ હતી કે એકવાર સુચના. હતા. આટલી નાની વયમાં જે પુરૂ પે આટલું
વાંચશું કદી ભુલતા નહીં હતા. તેઓ શતાવધા
ની એટલે એક સે કમ સાથે કરી શકતા હતા. કર્યું તે પુરૂષ વધારે વરસ જીવયા હોત તો શું મુંબઈ સમાચારના અધીપતી જેમ,
ન કરત? જે કૅઈ પણ પુરૂષની ઈદગી ખાસ ચારસે માણસાની ઉચારેલી જુદી ભાષાના શિ આ સાહેબ,-મહાન તતવતા અને હીંદના એક
બદે અનુક્રમે કહી સંભળાવતા હતા, એ બાબુ પુરેપુરા શતાવધાની કવીશ્વર શ્રીમત રાજયચંદ્ર
અનુકરણ કરવા જેવી હૈય તે તે આ પુરુષની
જ છે હું ૨૨જીભાઇના યુવાન વયે સ્વરગ ગમનથી આખી
આશા રાખું છું કે મારી આ શું. તમાં એમની મોટાઈ નથી. એક ત૮૫ તરીકે
જણાવું છું કે તેઓ એક મહાન વીદાન બ જઈને કૅમે એક મોટામાં મારા પરમ વરે 2 આખી મેઈન કેમ અને વીદવોન ૧૨. તે ચનાને તેના અનુયાયી એ તેમના વેપારી મી
ને એક મારગી હતા. જાહેરમાં આવયા વીના ધી પ્રકાશક ઉપદેષટા ગુમાવી છે, ગુજરાતી બા ૨ત ઉપાડી લેવાની અવશય પેતાની ફ૨જ સમજ તી,
મુંગે મહેંડે સરૂષટીનું અને પિતાનું શ્રેય શામાં છે એ તેને એક મહાન કવી ગુમાવે છે, આ
લી. સેવક,
રહેલું છે તેની પાછળ લામયા હતા. તેમને ઉપદે ને હા પાતાને એકલાજ ૨તન ૨૫ શતાવધાની
સુખલાલ છગનલાલ સધવી
સંધવી હર્યો છે. તેમનાથી હદે પોતાનું એક મર્ડન
એ હતો કે બહાર દેખાવમાં આવી ઘણું બેલવા
કરતાં કરીને જ સારું કામ બતાવવું જોઈએ. ણે હીત કરયે જતું રતન ગુમાવયું છે, અને તે ભરૂચ, તા. ૨૧ મી એપ્રીલ સને ૧૯૦૧.
એટલું જ નહી પણ સદવતનને ઉપદેશ ન કર છે આ દેશની બીજી આફતોમાં એક મોટી મ મ દ સ મા ચા ૨ સે મ વ તાં જાતે સાદગુણી થવું કે જેથી બીજા તેવું કે આફતને વધારે થ છે. મહાન પુરૂની યા ,
રવાની કેશિકા કરે જેથી સરૂટીને રામાનય લાભ દગારી રાખવાને રીવાજ એટલા માટે જ ચાલે તા ર મ ૨ ૭ મી મ. ૧ ૦ થાય, એ એના પ્રમાણીકપણુની, ખંતની, સત્ય છે કે, આવી ભયંકર આફતમાંથી પિતાનું ૨ ક્ષણ કેમ કરવું, તે ઉપદેશનારા તે પુરુષનું મરહુમ જઈને શતાવધાની તથા ફીલસુફ
‘તાની, નીરભી માની પણાની અને ધરમ કારયને એ જઈને માતા
૨૩ર માટે પોતાનાં ખાનગી કામ છોડી દેવાની આદત મ૨ણુ ૨હે તે ભવીષયની બાલાદને તેમનું અ જે રવજીભાઇનાં મરણું ઉપરથી ઉપજે
જગે જગે પ્રશંસનીય થઈ રહી છે. એ એના ખાનગી નુકરણ કરી તે આફતો દુર કરવા ની પોતાની
તા વીચારો.
એરડામાં ખુરશી પાસે, ટેબલ પર, બીસત્તર ૫૨, પવીત્ર ફરજની સમજ પડે.
મરહુમ જઈને શતાવધાની તથા ફીલ જગે જગે જાત જાતનાં પુસ્તક પીવાય કશું નજર - શ્રીમતે રાજયચંદ્ર મઉંનપણે દેશની અને સક રાજેદ્ર રવજીભાઈનાં મરણની ખબર
આવતું ન હતું. ખાસ કરી જઈને ધરમની ઉ નતી વધારવામાં જે
ભ્યારે જઈન કોમમાં ફેલાઈ ત્યારે સઘળા પ્રયાસ કરયે જતા હતા, તે પ્રયાસ કવીપણે કરી
એ એની દલીલે સચેટ હતી અને યુની વ વગે ધાજ લગી પ્રસરી હતી. તે પુરવક એવો જવાબ આપતા કે પુ “મારે સ તા, ૨ના૨ આ૫ણા દેશમાંથી વીરાજ નીકલી આ વર્ગ વચ્ચે ધણીજ દલગીરી પ્રસરી હતી, તે
પી થઈને જતા, વધે, ખરું કહીએ તે આંગળીને ટેરવે ગણી શે વાંચનારાઓને યાદ હશે. શતાવધાનના પ્ર કાય તેટલા પણ મળવા મુશ્કેલ છે. આવા પુરૂષ ગાથી, શીધ્રુથ્વી તરીકેની શકતીથી તથા
એ એના અકાળ મરૂતયુથી વધુ દુ:ખ મેટ. નું સ્મરણ હં અંશ ચીર' છવ રહે તે માટે મહેનત જઈન ધર્મ વિષેનાં પિતાનાં બહાળાં જ્ઞાનને
લા માટે થાય છે કે તે એની પરમ ઇછા કે ક૨વાની પવીત્ર ફરજ દરેક દેથાભી માની અને તે લીધે, મરહમ રાજેદ્ર જઈને કામમાં જ નહીં.
રયમાં મુકવાનો સમય આવે તે પહેલાં આવ્યું માં પણ ખાસ કરી જે ધર્મનું તે રતન હતું તે
૫ કરમ ખુટયું, ના અગ્રેસ રાની છે,
પણ પરમમાં પણું ઘણા જાણીતા થયા હ. થધાથી નહીં પણ ભુમીતીની પેઠે વીતરાગ - શ્રી મતની વીસ વરસ પહેલાની કારકીરદી તા, અને જઈને કેમ તે તેમને ઘણું જ
ના સીધાંતે સીધ કરી અજ્ઞાન દશાને દુર કરવી, આશ્ચરયકારક છે. તેની શતાવધાન કરવાની માન આપતી હતી. મરહુમની પ્રત્યે જઈને તે માટે મઉનપણમાં પિતાનું જીવન ગાળતા હૈ જે અદભુત શકતી હતી તેથી એક વખત આવું કામ કેટલો પ્યાર તથા માન ધરાવતી હતી
તા. તમામ સામગ્રી એ-વીદવતા, અભયાસ, લ હીંદ ચકીત થઈ ગયું હતું. સર ચા૨લસ સર તેનો પુરા એજ છે કે, તેમનાં મરણ ૫
સમી, કુટુંબ રસ પતી અને ક૨તી એ બધું જ છે જે આપણી હાઈ કોર્ટના મુખેય નયાયાથી થી થડા દીવસમાં 3યારે હજાર રૂખાની
ળિયા પછી તેને લીધે ઉદાસીન પણું સંપુરણ પણ છે હતા, તેઓ તેમની આવી હેરત પમાડનાર
રાખવાનું સામરથ મેળવવું હતું, તઈયાર થઈ ? શકતાયી મહીત થઇ ગયા હતા, અને પોતાની રકમ મરહુમની યાદગારી માટેનાં ફંડમાં ભ
હૈવાને ૬ ખત આપે ત્યાં તે ની ૫યોગી થઈ સાથે ઈગલ હ આવવા માટે તેમને આમહ કર ૨ાઈ છે. તેટલું માન મેળવવાને તેઓ ભા. હતે. વીસ વરસે જે પુરુષની આટલી થાયતા મૃથાની થયાં તેનું કારણું કાંઈ એકલા શતા હતી, તે પુરૂષને માટે જે દેશને તેણે જનમ થઈ વધાનના પ્રયોગોનું, અથવા જઈને ધર્મ !
પાપનીર” પત્રે એ બાબતમાં કરેલી છે દીપાવ હતા. તેણે શું ન કરવું જોઈએ ? સ્ત કે વીષેનાં તેમનાં જ્ઞાનનું નહી હg ,
ચના ધણી જ ઉત્તમ છે. તે સુચના એવી છે વીસમાં વરસથી તેઓ વયાપારમાં જોડાયા પણ તે છે ઉપરાંત શીર્ઘકવી તરીકેની ત
કે, મરહુમની યાદગારી રાખવા માટેનાં ફંડ હતા, અને એક બાહોશ અને મોટા વેપારી તે
બા.
ની જે આવક દર વરસે થાય તેમાંથી પ્રાચીન રી કે કીરતી મેળવી હતી. છતાં તેઓ વીદડી જે થી જઈને માપદંરાક તરીકેની તેમની
જઈન ધર્મ પુસ્તકો, જે કદી પણ પ્રગટ થયે વોજ ૨હી લેકૅમાં ધરમાંધપણું વયાપી રહયું હાથીનું પણું હતું.
લાં નહીં હોય તે પ્રગટ કઢાવવાં, તથા જઈન 3, a $ 8341 HIZ add and oral We have had a visit from a young prudiહા, અને તેમના પ્રતાપથી ગુજરાત અને મું ty, Sattavidini K Avi
ધર્મને લગતાં પુસ્તકોને એક માટે સંગ્રહ
Shri Raichandra બઈ ઈલાકાના પણું ભાગમાં બ્રા ધરમાંધ૫ણ’ (kinj, inhibitunt of Vivals, between Kutch કરી તેને “રાજે દ્ર રવજીભાઈ પુસ્તકાલય” નું
મત માત૨ના કલેથ અને 1 થવા "મ
Binit by કે id orbi, NIr. Richandra' is n
નામ આપવું. આ સુચના જઈને કેમ ન C.48%, a versilier by birtls, and by birth also યા હતા, અને લે સમજવા લાગયા & Shstuvadhan that is one who incomouic
પસંદ થઈ પડે એવી તે કદાચ જ કહેવાશે, હતા કે, બેટા ધરમાભીમાનપશુથી આતમાં એ powers will perfornn , we seed #t, 3 તાને પોતાના દેધનું અકલયાણું જ ધાર્યું છે, આવી છnt funclout #t on Au the કા talk titudરીતે ઉ૫૮% આપવામાં તેઓએ ચર્ત૬ વરસ માં He kuowa 13 other language but the Gujarati.
aud yet he can exerciso his marvellous poળિયાં હતાં, જે દરમિયાન તેમના મેં ક અનુ
Woowon sixteen different tougus. We shall પીએ થઈ ગયા હતા,
be glad to introduce him to earuest ixquires - Indian Sprclator."
૧૪૩