________________
ભૂમિમાં ભગવાનને ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઇ ચિંતવનમાં સરી પડ્યાં વિનયપૂર્વક મનુષ્યની સભામાં બેઠા. તે સમયે - “અહો ! વિવાહ સમયે જ વૈરાગ્ય પામનાર સર્વજનહિતકારી જિનેન્દ્ર ભગવાનનો
મારા મોટાભાઇ (નેમિનાથ ભગવાન) મજે ભવાતાપનાશક દિવ્યધ્વનિનો ધર્મોપદેશ પણ
પ્રતિબોધવા માટે જ આસકભાભનાનો ઉપદેશ શરૂ થયો. ભગવાનની દિવ્યવાણીમાં
રૂમાલ રહ્યા હોય તેમ જણાય છે. તેઓ મને આસ્વભાવનાનું સ્વરૂપ સમજાવવામાં આવ્યું
સંસારમણોને બદલે શિવસ્મણી હરાવવા મારા “સઘળાં સંસારનું મૂળ કારણ જીભના વેલાના સમયે જ પધાર્યા લાગે છે. સંસામણ મિથ્યાત્યા આસયભાયો છે. આ આસો સાથે વિવાહ કરૉને સ્ત્ર પ્રત્યેના રાગાઠિ આત્માનો અશુદ્ધ અવસ્થા હોવાથી અત્યંત આસણભાલોમાં ફસાઇ જઇ મારે મારો મહામૂલો અશુચિ છે. તેઓ પોગલકુકર્મના આશ્રયે થતાં મનુષ્ય અવતાર એળે જવા દેવો નથી. ચેતવ્યના વિકાર હોવાથી યુદ્ધ સ્વભાવવાળા સંસારમણને બદલે શિવરમણોને ભરવા માટેનો છે. તેઓ જીવના જ્ઞાન-દર્શન–વીર્યાત્મક શુદ્ધ મારો અવતાર છે. તેથૉ મારે શૉઘ જ આત્મહિત સ્વભાવનો ઘાત કરી અાકુળતા ઉપજાવનારા સાધૉ લેવાનું છે.” હોવાથી વર્તમાનકાળે દુઃખરૂપ છે અને નવીન
ગજકુમારે તુરત જ માતપિતા અને વડીલોની કર્મબંધનના કારણ હોવાથી આગામીકાળે પણ
અનુજ્ઞા મેળવી નેમિનાથપ્રભુની સમીપે દુ:ખફળ આપનાર છે. આ રીતે આસલો અત્યંત જિનદીક્ષા અંગીકાર કરી. ગજકુમારની સાથે અશુચિ, થિરુદ્ધ સ્વભાવવાળા, દુ:ખરૂપ અને બીજા અનેક લોકોએ પણ મુનિદશા ધારણ કરી. દુ:ખફળ દેનારા હોવાથી અત્યંત હેય છે. ગજકુમારની સાથે વિવાહ માટે નક્કી કરાયેલી.
આસોથી વિરુદ્ધ પોતાનો શિકાળ દૂથ સોમા સિવાયની પ્રભાવતી આદિ કન્યાઓએ શુદ્ધાત્મભાલ પમ શુચિ, અવિકારી અબિંદ્ધ પણ સંસારથી વિરકત થઇને આર્થિકાદીક્ષા
સ્વભાવવાળો, સુખરૂપ, સુખ ફળ આપનારા અંગીકાર કરી. હોવાથી પરમ ઉપાદેય છે.
ગજકુમાર મુનિએ પ્રતિમાયોગ ધારણા કરીને આ પ્રકારે આસલોનું હેયપણું અને પોતાના ઉગ્ર તપશ્ચર્યા આદરી. રાત્રિના સમયે સ્મશાનની શુદ્ધાત્મસ્વભાવનું ઉપાદેયપણું જાણો પરાશ્રયે સમીપે એકાંતવાસમાં આત્મધ્યાનમાં લીન થતાં આસકોને છોડી સ્વાશ્રયે થતી શુદ્ધાત્મ ગજકુમાર મુનિ પાસે સોમાના પિતા સોમશર્મા સ્વભાવના ઉપલંબ્ધ કરવી એ જ આસથ– શેઠ આવી પહોંચે છે. ગજકુમારને જોતાં જ દુર ભાવનાનો ઉદ્દેશ છે.”
પરિણામી સોમશર્માનો ક્રોધ પ્રજવલી ઉઠે છે. વીતરાગરસ ઝરતી નેમિનાથપ્રભુની | “અરે! આ દુષ્ટ જ મારી દિકરીને લોન વગર દિવ્યવાણીમાં આસ્વભાવનાનું સ્વરૂપ સાંભળી રખડાવ્યો. મુનિ જ થયું હતું તો સોમાની સાથે ગજકુમારનું હૃદય વૈરાગ્યથી ઝણઝણી ઉર્યું. સગાઇ શા માટે કરી ? સગાઇ પછી સસરા તરીકે આસવભાવના ભાવતાં ગજકુમાર ઊંડા મારે આજે કોઇ સરપાલ કે ભેટ તરીકે પાઘડો તો
૧૪૦
જ્ઞાનપૂર્વકના વૈરાગ્યની ક્સની : બાર ભાવના