________________
તપ્રદે
૮૯
વરાણીનું મન તપથી અંકુશમાં આવી ગયું. સવાર પડતાં જ સસરાજીને પગે પડી માફી માંગી લીધી. પેાતાના કુવિચારને છેડી દીધાતપથી આત્મા પરથી મલિનતા નીકળી ગઈ.
સજડમાં સજ્જડ કર્મોને પણ તપ દ્વારા ખપાવી શકાય છે. જયાં સુધી આ શરીર છે ત્યાં સુધી પાપીપણું છે. પાપના ક્ષય માટે તપસ્યા મુખ્ય તત્વ ગણ્યું.
ત્રણ જ્ઞાનથી યુક્ત એવા તીર્થંકર પરમાત્મા જાણતા હોય છે કે આ ભવે તે અવશ્ય મેાક્ષે જવાના છે. છતાં પણ તેઓ તપ કરે છે. દીક્ષા લે ત્યારે તપ, કે ખપાવીને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા પૂર્વે પણ તપ અને મેક્ષે જતાં પહેલાં પણ તપ કરવાના.
તે આપણા જેવા સામાન્ય છદ્મસ્થા ને તેા તપ કરવા જ જોઈ એ ને ? પ્રશ્ન :- તપ કર્યો પછી ધનાં કાદી જેવા તપસ્વીને માત્ર હાડકાં ખડખડ કરતાં રહ્યા તે પણ તેની પ્રશ ંસા કરી તેા પછી ક્ષયથી પીડાતા અને કૃશ થયેલાને કેમ નથી વખાણુતા ?
ભાગ્યશાળી ! અને વાતના તફાવત સમજો. જે રાગે! આવે છે તે કર્મના ઉદયથી-અશાતા વેદનીયને લીધે આવે છે. જ્યારે તપશ્ચર્યા જીના ક્ષયને માટે છે.
રાગથી કૃશ થયેલાને ક`નિજરા થતી નથી. ઉલટાનુ આધ્યાન વધે તા નવા કર્મ બંધાવે છે. જયારે તપ તા સ્વ ઈચ્છાથી થતા હોવાથી સકામ નિર્જરાનું કારણ બને છે.
વળી તપને સુંદર મંગળરૂપ પણ ગણેલ છે. શિવપ`થનુ` સહાયક તત્ત્વ ગણે છે.
પણ કયારે?
જો તે તપ નિર્દોષ હોય-ચિત્ત ઉત્સાહ પૂર્વકના હાય, નિયાણા રહિત હોય અને કમ નિર્જરા કરવાના હેતુથી તે તપ થતા હોય.
નદીષેણ મુનિએ કેવા તપ કર્યો હતેા. કેટલી સુ ંદર તેની પરિણતી હતી. તેની વૈયાવચ્ચ તપની અનુમાદના સ્વર્ગ લેાકમાં ઇન્દ્ર મહારાજાએ પણ કરેલી હતી.
