Page Text
________________
૮૦
૭૯ નગરવધૂઓ જો ચોતરો બંધાવી શકે તો સમૃદ્ધિ કેવી હશે ભલા?
અચલગઢની તળેટીમાં ગામ વસ્યું છે. તળેટીથી ઉપર જતાં ગણેશપોળ, હનુમાન પોળ, ચંપા પોળ, ભૈરવપોળ અને આગળ છઠ્ઠી પોળ આવે છે. પણ આ નામોની જ મજા છે. બાકી બધું ભેળભેળા થઈ ગયું છે. એવું કહેવાય છે કે ભૈરવપોળ સુધીમાં વાણિયાઓ રહેતા, ભૈરવપોળથી ઉપર રાજપૂતોનો વાસ હતો. મતલબ રાજપૂતોની સલામતી વાણિયાઓના હાથમાં હતી. મસ્ત મજાની અવળી ગંગા.
અમે તો કેવળ દશ કલાક જ અચલગઢ પર હતા. અન્ય સ્થળો કરતાં આ સ્થળે વધુ શાંતિ અને વધુ સાત્ત્વિક ભાવ છે.
વૈશાખ સુદ-૫ : આબુ ભારતનાં તીર્થોની સૌથી સુંદર પ્રતિમાઓમાં ક્ષત્રિયકુંડના શ્રી મહાવીર સ્વામી, પંજાબ કાંગડા તીર્થના શ્રી આદિનાથ ભગવાનું, નાલંદાના શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન, અજોડ છે. એમની હારોહાર આવે છે અચલગઢના શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુ. મૂળ દેરાસરના બીજા માળે, પૂર્વ ધારે મનહર મૂરત. આ મૂર્તિનું સૌન્દર્ય ભગવાનની માતાના હાથે ઘડાયું છે જાણે. આ મૂર્તિ શ્વાસ લેતી હોય તેવી સચેતન લાગે છે. થોડું બોલ્યા પછી સહેજ સ્મિત કરીને આગળ બોલવાનું શરૂ કરતા હોય તેવો આવકાર અને સ્વીકારનો ભાવ છે પ્રભુમાં. પ્રભુની દેહમુદ્રા સુકોમળ છે. પ્રભુની તેજરેખાઓ દેદીપ્યમાન છે. પ્રભુની, અંગઅંગમાં લખલખતી સોનેરી છટા અજબ છે. એકાંતમાં પ્રભુ સમક્ષ મીટ માંડી હોય તો પલકારો ચૂકી જ જવાય. પ્રભુને નજરે જોઈને તેમનું ચિત્ર દોર્યું હોય ને તે ચિત્રના આધારે મૂર્તિ ઘડાઈ હોય તેમ માનવામાં અતિશયોક્તિ નહીં થાય.
અચલગઢમાં મુખ્ય જિનાલયના ગભારા જાણે પંચધાતુગઢ બન્યા છે. ૧૪૪૪ મણ પિત્તળની બાર પ્રતિમાઓ છે. ૧૭00 મણ પિત્તળની ૧૪ મૂર્તિઓ હોવાનો ઉલ્લેખ પણ મળે છે. ‘તીર્થ દર્શન’ જણાવે છે તે મુજબ યહાં પર ધાતુ કી કુલ ૧૮ પ્રતિમાએ હૈ ઔર ઉનકા વજન ૧૪૪૪ મન કહા જાતા હૈ, મૂળ નાયક શ્રી આદિનાથ ભગવાનની પ્રતિમા ૧૨૦ મણની છે. પ્રતિમાઓ પિત્તળની છે તેમ કહેવાય છે પરંતુ પંચધાતુની છે. તેમાં સોનું વિશેષ ભેળવ્યું છે તેથી મૂર્તિઓ
એકદમ ઝળહળે છે. પરંતુ બીજા માળાની સુરેખ મૂર્તિની અનુપમ લાવણ્યભંગી સાવ અનોખી છે. આ મૂર્તિ ૨૧૦૦ વર્ષ પ્રાચીન મનાય છે. બીજી દરેક મૂર્તિઓની નીચે લેખ કોતરેલા છે. આ મૂર્તિ લેખ વિનાની છે.
ભગવાનને સાક્ષાત્ જોતા હોઈએ તેવો ભાવ જાગે છે. પ્રભુના સુવાસિત શ્વાસો જાણે ચાલુ છે. પ્રભુના દેહમાં જાણે જીવનનો સંચાર છે. પ્રભુની હાજરી જાણે મહોરી રહી છે. આ મૂર્તિ બનાવ્યા પછી તેના ઘડવૈયા પાસે કોઈ કલાકર્મ બચ્યું નહીં હોય. તમામ રસ આ મૂર્તિમાં સંચિત થઈ ગયો છે.
વૈશાખ સુદ-૬ : આરણા રાણકપુર અને અચલગઢ વચ્ચે સગપણ છે. રાણકપુરમાં ધરણાશાહે દેરાસર બાંધ્યું. અચલગઢમાં સહસા શાહે દેરાસર બાંધ્યું. સહસા શાહના પિતા સાલિગ શાહના પિતા રતના શાહ એ ધરણા શાહના મોટાભાઈ થાય. ધરણાશાહના ભત્રીજાના દીકરા સહસા શાહે અહીં દેરાસર બંધાવ્યું, પ્રતિષ્ઠા માટે માંડવગઢથી સંઘ લઈને આવ્યા, મોટો ઉત્સવ કર્યો અને વિ. સં. ૧૫૬૬ના ફાગણ સુદ ૧૦ સોમવારે શ્રી જયકલ્યાણ સૂરિજીના હાથે પ્રભુ પ્રતિષ્ઠા કરાવી, તેનો કુલ ખર્ચો ૭૬ કરોડ પીરોજી જેટલો થયો હતો. એક પીરોજી એ માલવના રાજા ગ્યાસુદ્દીનના જમાનાની એક રૌમ્યમુદ્રા થાય. પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવમાં બીજું બધું તો ઠીક, ભોજકો, સંગીતકારો અને સેવકોને જ લાખ રૂપિયા જેટલું ધન આપવામાં આવ્યું હતું. તીર્થમાળાઓ અચલગઢનાં મુખ્ય મંદિરને સહસા સુલતાનનું મંદિર, બાદશાહનું મંદિર કહીને ઓળખાવે છે. ગ્યાસુદ્દીન રાજાનો મંત્રી હતો સહસા શાહ, તેણે જે ઠાઠમાઠથી પ્રતિષ્ઠા ઉજવી તેથી તે સુલતાન તરીકે પ્રસિદ્ધ થઈ ગયો. મૂળનાયક સિવાયની ત્રણ પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા ડુંગરપુરમાં શ્રીલક્ષ્મીસાગરસૂરિજી મહારાજાએ કરી છે. બીજી મૂર્તિ કુંભમેરુના સંધે ભરાવી. ત્રીજી મૂર્તિ સાલ્ડા શાહની માતા કર્માદે શાહે પોતાના પતિ સાભા શાહના કલ્યાણ માટે ભરાવી. બંનેની સંવત ૧૫૧૮ વૈશાખ વદ ૪ શનિવાર. ચોથી મૂર્તિ ડુંગરપુરના સંધે ભરાવી. સંવત્ ૧૫૨૯ વૈશાખ વદ ૪ શુક્રવાર. બીજા માળની પૂર્વદ્વાર સિવાયની ત્રણ મૂર્તિઓ પર વિ. સં. ૧૫૬૬ના લેખ છે.
અચલગઢનું આકર્ષણ તેની આસમાની હવા અને તેનું હવાઈ આસમાન
| SR No. | 009104 |
| Book Title | Sadhu to Chalta Bhala 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamrativijay |
| Publisher | Pravachan Prakashan Puna |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 91 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 1 MB |