Page Text
________________
४४
સચવાઈ રહ્યો છે. રાજવિહારમાં ઉપહાસ પામેલો આરાસણનો શ્રાવક ઘરઆંગણે ઇતિહાસ રચી દે છે તેમાં પાટણની નાર, પટોળાથી લાખ દરજ્જ સવાયા રંગ પૂરે છે.
નેમનાથ ભગવાનના પ્રાસાદ વિશે એમ પણ કહેવાય છે કે આ મંદિર વિમલમંત્રીએ બંધાવ્યું હતું, આબુનાં દેરાસરની પહેલાં. પાસલે જીર્ણોદ્ધાર કરીને મંદિરને ભવ્યતા બક્ષી. નેમનાથપ્રસાદ માટે વધુ એક લોકવાયકા ચાલતી આવે છે. અંબિકાની કૃપાથી વિમલે અથવા તો પાસિલે મંદિરનું બાંધકામ શરૂ કર્યું. કામ શિખર સુધી પહોંચ્યું. વિમલ અથવા તો પાસિલને, વિહારમાં પધારેલા સાધુભગવંતે પૂછયું : કામ કેવું ચાલે છે ? વિમલે અથવા તો પાસિલે જવાબ આપ્યો કે ‘દેવગુરુની કૃપાથી બધું સરસ ચાલે છે.' અંબિકાદેવીને આ જવાબને લીધે ગુસ્સો આવ્યો. તેને એમ લાગ્યું કે - આ વાણિયો મારી પા ભૂલી જ ગયો લાગે છે.' શિખરથી આગળનું કામ અટકી પડ્યું. ચેતી જઈને વિમલે અથવા તો પાસિલે આટલાં કામે જ પ્રતિષ્ઠા કરાવી લીધી.
હજી એક દંતકથા ચાલતી આવે છે : વિમલમંત્રીએ આરાસણમાં ૩૬૦ દેરાસરો બંધાવ્યાં. અંબામાતાએ તેને ઘણી દોલત અપાવી હતી. એકવાર અંબાજીએ પૂછ્યું કે “આ દેરાસર કોની મદદથી બાંધ્યા ?” વિમલમંત્રીએ કહ્યું કે મારા ગુરુની કૃપાથી બાંધ્યા.’ દેવીએ ત્રણ વાર સવાલ પૂછયો. દરેક વખતે આ જ જવાબ મળ્યો. દેવીએ ગુસ્સે ભરાઈ કહ્યું : “જીવતા રહેવું હોય તો ભાગ અહીંથી.' વિમલમંત્રી ભોંયરામાં પેઠા ને આબુ પહોંચી ગયા એ રસ્તે. દેવીએ ૩૬૦ મંદિરોમાંથી ૩૫૫ મંદિરો બાળી નાંખ્યા. પાંચ બચ્યા તે આજે મૌજુદ છે. આ બધી દંતકથાઓ છે. માટે વિશ્વસનીય ન ગણાય. મેઘનાદ મંડપનાં એક પડખે ભોયરું પણ છે. હવે તે ફરસી લગાવીને પૅક કરી દેવાયું છે. શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજાએ પટ્ટાવલિમાં લખ્યું છે કે ‘શ્રી વાદિદેવસૂરિજી મહારાજે આરાસણમાં પ્રતિષ્ઠા કરાવી.”
ચૈત્ર વદ-૭ : સિયાવા કુંભારિયાથી સાંજે અંબાજી આવ્યા. સવારે અંબાજીથી નીકળ્યા. અંબાજીની જૈન ધર્મશાળાના ઉપાશ્રયમાં તકતી છે : પરમ ચમત્કારી અંબામાતા
કી કૃપા સે ઇસ ધર્મસ્થાનક કા લાભ...” ઉપાશ્રયોમાં હવે માતાઓની કૃપા આવી ગઈ છે. શું કાળ આવ્યો છે ? ખેર. કુંભારિયાજીની સ્મૃતિઓ મનમાંથી ભૂંસાવાની નથી. તેમનાથ પ્રભુનાં જિનમંદિરના ગૂઢમંડપનો ગુંબજ અત્યંત મનોહારી ચિત્રકર્મથી અલંકૃત છે. રંગો એટલા ગાઢ અને જીવંત છે કે તદ્દન તાજાનરવા અને ભીનાશથી સભર હોય તેવા જ લાગે છે. નકશીકામનું સ્થળ આવાં બેનમૂન ચિત્રકામથી નવીનતાનો સ્પર્શ પામ્યું છે. ફૂલોની પાંખડીઓનો માવો ચોપડ્યો હોય, માખણમાં વિવિધ રંગોનું પુરણ કરીને તે લેપ્યું હોય તેવી સુકોમળ છાયા ઊપસે છે.
ગર્ભગૃહમાં વિશાળ પ્રતિમાજી. દેવાધિદેવશ્રી નેમિનાથ ભગવાનું દાદાની કરૂણાથી આ ધરતી સોહાગણ બની છે. પ્રભુનાં દર્શન તો થોડા સમય પૂરતા કરવા મળે આપણને. પ્રભુની સ્પર્શના તો આ ભૂમિ હંમેશા પામે છે. પોતાના ખોળે પ્રભુને બિરાજીત કરનારું જિનાલય અને એવી જ તીર્થભૂમિ. પ્રભુને સાચવનારાં આ તત્ત્વો. આપણે તો હાથ જોડીને રવાના થઈ જશે. પ્રભુ સાથે આ તત્ત્વો રહેશે. આપણે પારકા ગણાઈએ. મંદિર ને ભૂમિ ઘરના માણસ ગણાય. પ્રભુનાં દર્શન કરતી વખતે આ ઘરના માણસોની ઇર્ષા જાગતી હતી મનમાં. પ્રભુનું મંદિર છે પણ બેનમૂન. રંગમંડપની બહાર ઓટલો છે ને છત છે. છ ચોકી કહેવાય છે. ચાર થાંભલાની વચ્ચે, છતમાં એક ઘુમ્મટ આવે તે રીતે છે ઘુમ્મટની ચોકી. ખૂબ જ મનોહારી કોતરણી છે. જોકે, આ ઓટલા પરનાં દર્શનીય સ્થાનોમાં થોડી ભીડ બની ગઈ છે. પ્રવેશદ્વારની બંને તરફનું લેવલ જાળવીને બાંધકામ કરવાનો નિયમ અહીં સચવાયો નથી. એક તરફ અંબિકાની દેરી બનાવી છે, બીજી તરફ ગોખલા છે તેથી અસ્તવ્યસ્ત લાગે છે બધું. હમણાં જીર્ણોદ્ધાર ચાલે છે તેમાં આ અવ્યવસ્થા પર ધ્યાન આપીને ફેરફાર થવાનો જ છે. પ્રભુનાં ભવ્ય બિંબ જેવા જ બે બિંબ બહાર ભમતીમાં છે. પાર્શ્વનાથ ભગવાન અને આદિનાથ ભગવાનું. બીજી પણ મૂર્તિઓ છે પરંતુ આ દેરાસરમાં સૌથી મોટી ત્રણ મૂર્તિ, મૂળનાયકની અને આ બે-તેમ ત્રણ જ છે. તેને જનસમાજ યુધિષ્ઠિર, ભીમદાદા અને અર્જુન કહીને ઓળખાવે છે તે અચરજની વાત છે. મંડોવરનું જીર્ણોદ્ધાર કામ ચાલતું હતું. ગજથર, નરથરની ધ્યાનાકર્ષક સંયોજના છે. નરથરમાં ઉદ્દામ કામશિલ્પો. શિખરની આકૃતિ અદ્દલ તારંગાજી જેવી છે,
| SR No. | 009104 |
| Book Title | Sadhu to Chalta Bhala 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamrativijay |
| Publisher | Pravachan Prakashan Puna |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 91 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 1 MB |