________________
જરા યાદ ક્રો કુરબાની
તમને બીજા દુઃખી બનાવે છે. તમારી પાસે ઘણાં નામ છે. તમને હેરાન કરનારા એ લોકો માટે તમને ગુસ્સો છે. બીજી બાજુ તમારા હાથે દુઃખી થયેલા લોકો પણ છે. એવા અનેક માણસો છે જેમને તમારા હાથે ખલેલ પહોંચી છે. એ લોકોને તમારી માટે ફરિયાદ છે.
આ સિવાય ત્રીજી બાજુ છે. તમને ખબર ન હોય તે રીતે તમારી માટે દુઃખી થનારા પરિવારજનો છે. એમને તમારી ચિંતા છે. એમને તમારો વિચાર આવે છે. એ લોકોએ તમારી માટે પસીનો પાડ્યો છે. એમણે તમારો બચાવ કરવા માટે ઝઘડો વહોરી લીધો છે. તમારી માટે એમણે પોતાની ઇચ્છા સાથે બાંધછોડ કરી છે. તમારી માટે એમણે પોતાની ઊંઘ હરામ કરી છે. એ લોકો તમારી સાથે જીવી રહ્યા છે. એમને પોતે આપેલી કુરબાની યાદ નથી. એમણે તો તમારી માટેની લાગણીથી આ બધું કર્યું.
એ તમારી માટે ઘસાયા છે. તમારી માટે દોડધામ કરીને એ થાક્યા છે અને હરખાયા છે. તમારી ભૂલને માફ કરીને એ તમને ચાહતા રહ્યા છે. તમે કરેલા ગલત આક્ષેપો ગળી જઈને એ તમને પ્રેમ આપતા રહ્યા છે. તમારી જીદ સામે મૂકીને પણ એ તમારા મનને રાજી રાખવા માંગે છે. તમે એમની સાથે જૂઠું બોલ્યા તો પણ એ તમને સાચા માની રહ્યા છે. તમે એમનાથી ઘણી વાતો છૂપાવી છે તો પણ એ લોકો તમને પોતાના અંગત સ્વજન તરીકે સન્માન આપે છે. તમે એમને કાંટા આપ્યા છે, એ તમને ફૂલ આપે છે. તમે એમની ટીકા અને સમીક્ષા કરી છે, એ તમારી પ્રશંસા કરી રહ્યા છે. તમે એમને ઉતારી પાડ્યા છે. એ તમને સમાજમાં ખૂબ ઊંચાં સ્થાને બેસાડવા માંગે છે. તમે એમની વાત સમજવા તૈયાર નથી. એ તમને બરોબર સમજી શકે છે.
તમારા ઘરમાં રહેનારા સ્વજનો તમારા ઉપકારી છે. એમણે તમને પ્રેમ આપ્યો છે. એમણે તમારી પર વિશ્વાસ મૂક્યો છે. એ તમારાં હિતની ચિંતા કરી
૯૧
રહ્યાં છે. સામે પક્ષે તમે એમને ધિક્કાર આપ્યો છે, અપમાન આપ્યું છે અને એમની સાથે નવો ઝઘડો કરવાની તમારી તૈયારી છે. આપણને પ્રેમ આપનારને આપણે દ્વેષ આપીએ તો ગુનેગાર આપણે જ છીએ.
તમે બીજાને દુ:ખ આપ્યું હોય તે તમને યાદ હોઈ શકે છે. તમારી માટે કોઈ દુ:ખી બન્યું છે તેની તમને ખબર ના પણ હોય. તમે નવી નજરે તલાશ કરો. તમે સુખી છો તે માટે કોઈને દુ:ખી થવું પડ્યું છે. નાનું બાળક મોંઘા કપડાની હઠ પકડે છે. ગરીબ માબાપ, મહામહેનતે એ કપડાં લાવી આપે છે. બાળક રાજી થાય છે. બાળકને પોતાનું સુખ જોતી વખતે માબાપને પડેલું દુ:ખ યાદ નથી આવતું. માબાપ પણ બાળકને સુખ મળ્યું છે તે જોઈને પોતાનું દુ:ખ ભૂલી જાય છે. બાળક અને માબાપના કિસ્સામાં બન્યું તે તમારા કિસ્સામાં બની રહ્યું છે. તમને સુખ મળી રહ્યું છે તે માટે કોઈ દુ:ખ ભોગવી રહ્યું છે. તમારાં સુખ માટે કોઈ પોતાનું સુખ છોડી રહ્યું છે. તમારા અહંને સંતોષવા કોઈ પોતાના અહંને છોડી દે છે. તમારી ઇચ્છાને પૂરી કરવા માટે કોઈ પોતાની ઇચ્છાને કોરાણે મૂકી રહ્યું છે. તમારી ખાતર કોઈ પોતાનાં મનની કુરબાની આપી રહ્યું છે. તમને એ દેખાય છે કે કેમ એ તમારી ભાવનાનો સવાલ છે. તમને ખબર ન હોય તો એ તમારી સ્વાર્થી ભાવના છે. તમે તમારી પાછળ દુખી થનારાની કુરબાની યાદ કરશો તો તમારી જિંદગી ઉજમાળ બનશે. બીજાની પાછળ તમે દુ:ખી થાઓ તે તમારી લાગણી અને નિષ્ઠા છે. તમારી પાછળ તમારા સ્વજનો દુ:ખી થયા હોય તે એમની લાગણી અને નિષ્ઠા છે. તમારે એની કદર કરવી જ જોઈએ.