________________
૨૪૬ ભક્તિ વડે બંને હાથ જોડીને સ્પર્શના કરવી. આના વડે એમ જણાવે છે કે - સમસ્ત શાસ્ત્રો ભાયા પછી પણ ગુરના વિશ્રામણાદિ વિનયકૃત્યને ન છોડવું જોઈએ. *- અથવા આઉસંpr - શ્રવણવિધિની મર્યાદા વડે ગુને સેવવા-આરાધવા વડે. આના દ્વારા જણાવ્યું કે - વિધિપૂર્વક ગુરૂની પાસે ઉચિત દેશે રહીને જ સાંભળવું, પણ જેમ તેમ નહીં. -x
આગળ કહે છે- ભગવંત વડે બાવીશ પરીષહો કહેવાયા. તો તે શું પોતે જાણ્યા કે પુરષ વિશેષથી જાણ્યા ? શ્રમણ ભગવંત મહાવીર વડે સુત્રત્વથ કહેવાયા. તેમાં - શ્રમ પામે તે શ્રમણ - તપસ્વી x-x-x- ભગવંત – સમગ્ર જ્ઞાન - એશ્વર્યાદિ સૂચક સર્વજ્ઞતા ગુણ યોગિવ કહ્યું x-x- કેમકે અસર્વજ્ઞ યથાવત્ સોપાય હેય • ઉપાદેયના તત્ત્વવિદ્ હોતા નથી. સોપાય હેયોપાદેયતત્વ વેદન સર્વજ્ઞતા વિના ના સંભવે. મહાવીર - શક્રએ કરેલ આ નામ વાળા છેલ્લા તીર્થકર. કાય- કાશ્યપ ગોગવાળા. આના વડે નિયત દેશકાળ કુળ જણાવીને સકલ દેશકાલ કલાવ્યાપી પુરુષ અદ્વૈતનું નિરાકરણ કરેલ છે. ૪-૪- પ્રવદિતા – પ્રકર્ષથી સ્વયં સાક્ષાત્કારિત્વ લક્ષણથી જ્ઞાતા. સ્વર્ય સાક્ષાત્કારી xx- અથતુ બીજા કોઈ પુરુષ વિશેષથી આ જાણેલ નથી, કેમકે ભગવંત સ્વયં સંબદ્ધ છે. આપૌરુષેય આગમથી પણ જાણેલ નથી, કેમકે તે અસંભવ છે. ૪૪-૪
તે પરીષહો કેવા છે ? જે પરીષહોને ભિક્ષુ ગુરુની પાસે સાંભળીને, યથાવત્ જાણીને, પુનઃ પુનઃ અભ્યાસથી પરિચિત કરીને, સર્વથા તેના સામર્થ્યને હણીને, ભિક્ષચર્યા - વિહિત ક્રિયાસેવન વડે, બધે વિચરતો પરીષહો વડે આશ્લિષ્ટ થતાં, વિવિધ પ્રકારે સંયમ શરીર ઉપઘાતથી વિનાશને ન પામે. ભિક્ષાચર્યાનો અર્થ ભિક્ષા અટનમાં ફરતો, પણ કર્યો છે. કેમકે પ્રાયઃ ભિક્ષા અટનમાં પરીષહો ઉદસય છે. ઉદ્દેશ કહ્યો. હવે પૃચ્છા કહે છે -
• સુત્ર - ૪૯ર
તે બાવીશ પરીષણો કયા કહે છે ? તે બાવીશ પરીષહો જે ભાગવત મહાવીરે કહ્યા છે, તે નિરો આ પ્રમાણે છે :
• વિવેચન - ૯
અનંતર સૂત્રમાંકહેવાયેલા તે પરીષહોના નામો શું છે ? આ પૃચ્છા કહી, હવે તેનો નિર્દેશ કહે છે - અનંતર કહેવાનાર હોવાથી, હૃદયમાં પ્રત્યક્ષ ધારવા, તે પૂછેલા બાવીશ પરીષહો, આ છે -
• સૂત્ર - ૪૯/૩
(૧) સુધા પરીષહ, (૨) તૃષા પરીષહ, (૩) શીત પરીષહ, (૪) ઉષા પરીષહ, (૫) દરમક પરીષ, (૬) અલ પરીષહ, () સરતિ પરીષહ, (૮) ની પરીષહ, (૯) સર પરીષહ, (૧૦) નિજધા પરીષહ, (૧૫) આ પરીષહ, (૧ર) આકાર પરીષહ, (૧૩) વધુ પરીષહ, (૧૪) સાયના પરીષહ, (૧૫) અલાભ પરીષહ, (૧૬) રોગ પરીષહ, ૧૭)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org