________________
સૂઝ-૫૧
૧૯૩
ભિક્ષા જેમાં ગ્રહણપણે હોય છે તે. વિજ્યંતરિય-વિજળી થતાં અંતમાં જેમને ભિક્ષા ગ્રહણ છે તે. વિજળી થાય ત્યારે ભિક્ષા ન લે. ઉક્રિયાસમણ-મોટ માટીના ભાજન વિશેષ, તેમાં પ્રવેશી જે તપ કરે છે તે ઉષ્ટ્રિકા શ્રમણ, આ પદને આશ્રીને વ્યાખ્યા કરી છે.
જેમાં આત્મોકર્ષ છે, તે આત્મોકર્ષિકા. પપરિવાઈય-મ્બીજાની નિંદા જેમાં છે છે. ભૂતિકર્મ • વરિતોના ઉપદ્રવની રક્ષાર્થે ભૂતિદાન જેમાં છે તે. પુનાપુનઃ કૌતુકસૌભાગ્યાદિ નિમિત્ત બીજાને નાપનાદિ તેના કતાં, તે કૌતુકકારક. અભિયોગઆદેશ કર્મમાં નિયત તે આભિયોગિક. આમનું દેવત્વ ચાસ્ટિાગી આભિયોગિકવ અને આત્મોકર્ષથી છે.
બહુરત-ઘણાં સિદ્ધાંતોમાં રત-આસક્ત, ઘણાં જ સિદ્ધાંત વડે કાર્ય નિust થાય છે, એક સમયથી નહીં, એ પ્રમાણે બોલવાસ. તેવા જમાલિના મતને અનુસરનારા તે. - - - જીવપ્રદેશ - જીવ અને પ્રદેશ એક જ છે જેમના મતે તે, એક પ્રદેશથી જૂન જીવ ન થાય, જે એક પ્રદેશથી પૂર્ણ થઈને જીવ થાય છે, તે એક જ પ્રદેશ જીવ થાય છે, એ પ્રમાણે બોલનાર તિષ્યગુપ્તાચાર્ય મતાવિસંવાદી. અવ્યક્ત - આ સર્વ જગત્ સાધુ આદિ વિષયમાં આ શ્રમણ છે કે દેવ છે ? ઈત્યાદિ વિવિત પ્રતિભાસના ઉદયના અભાવથી તે અવ્યક્ત વસ્તુ છે તેવા મતવાળા. આષાઢાચાર્યના શિયોના મતને અનુસરનારાઓ. - x -
સામુચ્છેદિક-નારકાદિભાવોનો પ્રતિક્ષણ સમુચ્છેદ-ક્ષયને કહેનાર. અશ્ચમિત્રના મતને અનુસરનારા. દોકિરિય-શીત વેદના અને ઉષ્ણવેદનાદિ સ્વરૂપ એક સમયે જીવો અનુભવે છે, એવું બોલનારા છે, ગંગા આર્યમતાનુવર્તી. તેરાસિય-ત્રણ રાશિ જીવ-જીવ-નોજીવ રૂપ છે તેમ કહેનાર તે ઐશિક-રોહગુપ્તમતાનુસારી. બદ્ધિકઅબદ્ધ સત્કર્મ કંચુક પાર્શથી પૃષ્ટ માત્રને જીવને અનુસરે છે એવું કહેનારા, ગોઠામાહિલના મતના અનુસરનારા. - X - X -
પ્રવચન નિહવ-જિનાગમનો અપલાપ કરે છે, અન્યથા તેના એકદેશનો સ્વીકાર કરે છે તે. મિથ્યાદષ્ટિ-વિપરીત બોધવાળા ચય-ભિક્ષાટન આદિ ક્રિયા વડે લિંગવેશથી, જોહરણાદિથી સાધુતૂલ્ય.
ધાર્મિક-ધર્મ-શ્રુત ચારિત્રરૂપથી જે વિચારે છે તે. આવું કઈ રીતે તે કહે છે – ધમગિ -મૃતરૂપ ધર્મને અનુસરે છે તે. તે કઈ રીતે ? ધર્મિષ્ઠ-ધૃતરૂપ ધર્મ જ ઈષ્ટવલભ, પૂજિત છે જેમાં તે. અથવા ધર્મને વેટ અથવા ધર્મ જેમાં છે તે ધર્મિણ. તે જ બીજા કરતા અતિશયવંત હોય છે. તેથી જ ધમ્મફખાઈ-વમન કરનાર, ભવ્યોને પ્રતિપાદન કરનાર તે અથવા ધર્મથી જેની ખ્યાતિ-પ્રસિદ્ધિ છે તે.
ધમ્મપલોઈ-ધર્મને ઉપાદેયપણે જુએ છે કે પાખંડીઓની ગવેષણા કરે છે તે ધર્મપ્રલોકી. ધર્મ ગવેષણા પછી ધમ્માલજણ-ધર્મમાં પ્રકૃટ રાગ કરે છે - આસકતા રહે છે તે. તેથી ધર્મસમુદાયાર-ધર્મરૂપ ચારિત્રાત્મક સદાચાર કે સપ્રમોદ જેમાં છે તે. તેથી જ ધમેણ રોડ વિનિં કોમાણચાસ્ત્રિ અવિરોધી ઘર્મથી જ કે શ્રુતઅવિરોધથી 16/13
૧૯૪
ઉવવાઈ ઉપાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ વૃત્તિ-જીવિકા કરનારા-કરીને વિચરનારા. - - - સુવય-શોભનચિત વૃત્તિવાળા. સુપડિયાસંદા-ચિત્તનો આહાદ જેમાં છે સુપ્રત્યાનંદ, સાધુપુ-વિષય ભૂતોમાં અથવા ‘સાહહિં'નો ઉત્તર વાકય સાથે સંબંધ જોડે છે. - x -
એકચ્ચ પ્રાણાતિપાતથી - એકથી પણ સર્વથી નહીં. અહીં પાઠાંતરમાં ગાથા પાઠ છે. તેમાં એક જ એકકિક છે. •x-x• મિચ્છાદંસણસલાઓ - મિથ્યાદર્શનતર્જન્ય ચાન્યતીચિંકને વંદનાદિ ક્રિયા, તેના ભાવથી વિરત, પણ રાજાદિ અભિયોગ હોય તો અવિરત રહે. જurfપટ્ટT૦ ઈત્યાદિ. તેમાં કુન-ખદિરાદિ માફક છેદ વિશેષ કરવો તે. પિટ્ટણ-વસ્ત્રાદિ માફક મુદ્ગરાદિ વડે પીટવા, તર્જન-બીજાને - “હે જાલિમ તું જાણે છે” એવા વાક્યથી તર્જના કરે. તાડના-ચપ્પડ આદિ વડે મારવા અથવા તાલન-ગૃહદ્વારાદિને તાળા વડે બંધ કરવા.
વધ-મારણ, બંઘ-દોરડાદિ વડે બાંધવા, પરિફ્લેશ-બાધા ઉત્પન્ન કરવી. સાવજોગોવહિય-સાવધયોગ ઔષધિકા-માયા પ્રયોજન, કષાય પ્રત્યયી. અથવા ઉપકરણ પ્રયોજત જે છે તે. કમ્મત-વ્યાપાર અંશો. બીજી વાચનામાં “સાવજ્જા અલોહિયાકર્માત" પાઠ છે. અહીં અબોધિકા-અવિધમાનબોધિકા. આ પ્રમાણે સામાન્યથી કહેલ મનુષ્યોના વિશેષ નિર્દેશનાર્થે કહે છે, ઈત્યાદિ. - ૪ -
માથા - રોગાદિ બાધામાં, એકચ્ય-અસાધારણ ગુણવથી અદ્વિતીય મનુજભવ ભાવિની. અથવા અર્યા-જેમાં એક શરીર બાકી છે તે. પુનઃ શબ્દ પૂર્વોક્ત અર્થની અપેક્ષાએ ઉત્તર વાક્યર્થના વિશેષ ધોતનાર્થે છે. બીજા કહે છે - - કેવળજ્ઞાનભાજન વડે, જયંતાર • ભકતાર, અનુષ્ઠાન વિશેષા સેવનાર કે ભવથી રક્ષણ આપનાર, - X - X -
સqકામવિરત-સર્વે કામથી, સમસ્ત શબ્દાદિ વિષયથી વિરત-નિવૃત કે તેનાથી વિરત-ઉત્સુકતાથી રહિત જે છે તે. કેમકે સવરામવિરચ-સર્વરાગથી, સમસ્ત વિષયાભિમુખ્ય હેતભત આત્મ પરિણામ વિશેષથી વિરત-નિવૃત જે છે તે. સવ્વસંગાતીતબધાં જ સંગ-માતાપિતાદિ સંબંધથી અતીત-અપકાંત છે. કેમકે સવસિષેહ અઇર્ષતમાતા આદિ સંબંધ હેતુ અતિકાંત-ત્યાગ કરનાર છે. અક્કોહ-ક્રોધના વિકલીકરણથી, નિક્કોહ-ઉદયના અભાવથી, આ જ કઈ રીતે? તે કહે છે - ક્ષીણક્રોધ-ક્ષીણકોધ મોહનીય. અથવા આ કાર્યક શબ્દો છે.
- સૂમ-પર થી પ૪ -
[પર ભગવન! ભાવિતાત્મા અણગર કેવલીયમુક્ષાતથી સમવહત થઈને કેવલકથ લોકને સ્પર્શી રહે છે? હા, રહે છે. ભગવતુ ! તેઓ શું કેવલકથ લોકમાં તે નિર્જરા પુદ્ગલથી સ્પર્શે ? હા, સ્પર્શે.
ભગવન્! છાસ્થ મનુણ તે નિર્જરા પુદગલની કંઈક વર્ષથી વણ, ગંધથી ગંધ, રસથી સ, સ્પર્શથી સ્પર્શી જાણે-જુએ? ગૌતમ ! આ અર્થ સંગત નથી. ભગવાન ! એમ કેમ કહ્યું કે છાસ્થ મનુષ્ય તે નિર્જરા યુગલોને કંઈપણ વણથી વર્ણ યાવતું ન જાણે-ન જુએ ? ગૌતમ ! આ ભૂદ્વીપ દ્વીપ સર્વે