________________
૬ | - | ૨૫૧ થી ૨૫૬
૧૬૫
કરાવે, કરનારને અનુમોદે - - ૪ - હિંસા કોણ ન કરે ? સુસમાહિત સાધુઓ. અહીં જ હિંસા દોષને કહે છે - પૃથ્વીકાયને ખેડવા આદિ પ્રકારે જે હણે છે, તે પૃથ્વી આશ્રિત બેઇંદ્રિય પ્રાણીને તથા અકાયાદિને પણ હણે છે તે ચક્ષુરિન્દ્રિય ગ્રાહ હોય કે ન હોય. તેથી આ પ્રમાણે દોષને જાણીને સંસારને વધારનાર એવા પૃથ્વીકાય સમારંભનો જાવજીવને માટે ત્યાગ કરે.
સાતમા સ્થાનની વિધિ કહીને, હવે આઠમા સ્થાનની વિધિ કહે છે ઉક્ત પૃથ્વીકાયસૂત્ર જ અકાયના આલાવાથી જાણવું.
સૂત્ર - ૨૫૭ થી ૨૬૦ -
·
(૨૫૭) સાધુ - સાધ્વી અગ્નિને જલાવવાની ઇચ્છા ન કરે, કેમકે તે બીજા શસ્ત્રોની અપેક્ષાએ તીક્ષ્ણ છે, ચોતરફથી દુરાશ્રય છે. (૨૫૮) તે અગ્નિ પૂર્વ - પશ્ચિમ - દક્ષિણ ઉત્તર તથા ઉર્ધ્વ અને અઘોબધિ દિશા તેમજ વિદિશામાં (બધાંને) બાળે છે. (૨૫૯) આ અગ્નિ પ્રાણીઓ માટે આઘાતપ્રદ છે, તેમાં કોઈ સંશય નથી, તેથી સંયમી પ્રકાશ અને તાપને માટે અગ્નિનો કિંચિત્ પણ આરંભ ન કરે. (૨૬૦) એ પ્રમાણે અગ્નિને દુર્ગતિવર્ધક દોષ જાણીને સાધુ જાવજ્જીવ અગ્નિકાય સમારંભને તજી દે.
♦ વિવેચન - ૨૫૭ થી ૨૬૦ -
Jain Education International
·
-
હવે નવમા સ્થાનની વિધિ કહે છેઃ- જાતોજ - અગ્નિ, તે અગ્નિને મન વગેરેથી ન ઇચ્છે. પાપ - ઘણાં જીવોને અપકારીપણાથી અશુભ શું ન ઇચ્છે ? અગ્નિ પ્રગટાવવા કે વૃદ્ધિ કરવા. વિશેષ શું છે ? છેદ કરનારા બધાં શસ્ત્રો એક ધારવાળા તુલ્ય છે, અગ્નિ ચોતરફ ધારવાળું શસ્ત્ર છેતેથી જરાપણ આશ્રણીય નથી. આ જ વાત સ્પષ્ટ કરે છે - બધી જ દિશા - વિદિશામાં અગ્નિ બાળનારો થાય છે. એમ હોવાથી અગ્નિ સ્થાવર આદિને આઘાત હેતુ પણે હોવાથી આઘાતક જ છે, તેમાં સંશય નથી. તે કારણથી પ્રકાશ માટે કે શીતને દૂર કરવાને સાધુ કંઈ પણ સંઘટ્ટનાદિ ન આરંભે કેમકે તેથી સંયતત્વ દૂર થાય છે.
• સૂત્ર - ૨૬૧ થી ૨૬૪ .
(૨૬૧) તીર્થંકરો વાયુના સમારંભને અગ્નિ સમારંભ તુલ્ય જ માને છે. આ સાવધ બહુલ છે. તેથી છ કાચના ત્રાતા સાધુ દ્વારા તે આસેવિત નથી. (૨૬૨) તેથી સાધુ તાલવૃતથી, પત્રથી, વૃક્ષની શાખાથી હવા ખાવી (વાયુ કરવો) ન સ્વયં કલ્પે, ન કરાવવો કલ્પે. (૨૬૩) જે પણ વસ્ત્ર, પાત્ર, કંબલ કે રજોહરણ છે, તેના દ્વારા પણ વાયુની ઉદીરણા ન કરે. પરંતુ જ્યણાપૂર્વક વસ્ત્ર પાત્રાદિ ઉપકરણને ધારણ કરે. (૨૬૪) તેથી વાયુનો દોષ દુર્ગતિવર્ધક જાણીને જીવન પર્યન્ત વાયુકાયના સમારંભનો ત્યાગ કરે.
-
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org