________________
૧૪૮
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ
કેમ ભરાશે ? અથવા ઘણું છે, પણ ફેંકી દેવા જેવું છે. . - × - વિશેષ શું ? પ્રાસ્સુક - નિર્જીવ બીજા કહે છે કે વા શબ્દથી વિરસાદિ અર્થ લેવો. બહુપ્રાસુક સર્વથા શુદ્ધ તેની હેલણા ન કરે. પણ એમ વિચારે કે પણ એમ વિચારે કે - આ લોકો મારા જેવા અનુપકારીને આહાર આપે છે, તે જ સુંદર છે. સુઘાલબ્ધ - કોંટલાદિ વ્યતિરેકથી પ્રાપ્ત (કંઈ ઉપકાર કર્યા વિના મળેલ) મુઘાજીવી - સર્વથા નિદાન રહિત જીવી, બીજા આચાર્ય કહે છે - જાતિ આદિથી ન જીવનાર. સંયોજનાદિ દોષ રહિત ભોજન કરે.
-
નિષ્કર્ષ કહે છે - મુધા દેનારા દુર્લભ છે. મુધા જીવનારા પણ દુર્લભ છે. બંને સિદ્ધિ ગતિમાં જાય છે. અથવા વચ્ચે એક દેવનો ભવ કરીને સુમાનુષત્વ પામીને પરંપરાએ જાય છે. ***
અહીં ‘ભાગવત’નું દૃષ્ટાંત છે. એક પરિવ્રાજક એક ભાગવતને ઘેર ગયો. તેને કહ્યું કે હું તારે ત્યાં ચોમાસુ રહીશ. રાખનારે કહ્યું કે મારે તમારું કંઈ કાર્ય ન કરવું. પરિવ્રાજકે તે કબુલ કર્યું. ભાગવતે તેને શય્યા, ભોજન, પાનાદિ આપ્યા. કોઈ વખતે ભાગવતનો ઘોડો ચોરાઈ ગયો. પ્રભાત થઈ જવાથી કાંટાની જાળમાં મૂકી દીધો. સવારે પરિવ્રાજકે ઘોડો જોયો. તેણે ભાગવતને કહ્યું. ભાગવત બોલ્યો - હવે તારી સેવા કરવાનું ફળ મને અલ્પ મળશે. મુઘાદાયી આવા હોય.
મુઘાજીવી નું ઉદાહરણઃ- એક રાજા ધર્મની પરીક્ષા કરે છે. એવો કયો ધર્મ છે જે સ્વાર્થ વિના ભોજન લે છે ? તેણે પરીક્ષા કરવા લાડવાનું દાન આપવા વિચાર્યું. કાર્પેટિકોને પૂછ્યું - તમે શેના વડે જમો છો ? કોઈ કહે મુખેથી, કોઈ કહે પગેથી, કોઈ કહે હાથથી, કોઈ કહે લોકાનુગ્રહથી, સાધુ કહે હું મુધા - ફોગટ ખાઉં છું. રાજાએ પૂછ્યું - કેવી રીતે ? કથક બોલ્યો હું મુખેથી ખાઉં છું. લેખવાહક બોલ્યો - હું પગેથી ખાઉં છું ઇત્યાદિ - ૪ - હું સંસારના વૈરાગ્યથી સંજાત છું, તેથી મુધા ખાઉ છું. રાજા તેનો ધર્મ સાચો માની આચાર્ય પાસે ગયો, તેણે દીક્ષા લીધી.
ma
-
X
L
અધ્યા
Jain Education International
.
X
X
X
૦પિવૈષણાના પહેલાં ઉદ્દેશામાં જે ઉપયોગી વાત કહેવાની રહી ગઈ છે, તે આ ઉદ્દેશામાં કહે છે.
X
૫ - ઉદ્દેશો - ૨
X
♦ સૂત્ર
૧૭૬ -
સંત સાધુ લેપમાત્ર પર્યન્ત પાત્રને આંગળીથી સાફ કરી સુગંધયુક્ત હોય કે દુર્ગંધયુક્ત, બધું ખાઈ લે, શેષ પણ ન છાંડે.
X
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
