Page Text
________________
૧૨૪
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ
ન કરાવે મન - વચન - કાયાથી તે એક, ન કરે, કરનારને ન અનુમોદે તે બીજો, ન કરાવે - કરનારને ન અનુમોદે તે ત્રીજો. ચોથો મૂલ ભેદ કહ્યો. (૫) ન કરે - ન કરાવે મન - વચનથી તે એક, ન કરે - કરનારને ન અનુમોદે તે બીજો. ન કરાવે - કરનારને ન અનુમોદે તે ત્રીજો. આ ત્રણ ભંગો મન અને વચનથી થયા. બીજા ત્રણ ભંગ મન અને કાયાથી પ્રાપ્ત થાય છે તે જ પ્રમાણે વચન અને કાયાથી ત્રણ ભંગ પ્રાપ્ત થાય છે. એ પ્રમાણે બધાં મળીને નવ ભંગો થયા. તે પાંચમો ભેદ.
.
હવે છઠ્ઠો ભંગઃ ન કરે - ન કરાવે મનથી તે એક, ન કરે - કરનારને ન અનુમોદે મનથી તે બીજો, ન કરાવે - કરનારને ન અનુમોદે મનથી તે ત્રીજો ભંગ. એ પ્રમાણે વચન અને કાયાથી પણ ત્રણ ત્રણ ભંગો પ્રાપ્ત થાય છે. આ બધાં થઈને નવ ભંગો થાય. છઠ્ઠો મૂલ ભેદ કહ્યો. (૭) ન કરે, મન - વચન - કાયાથી તે એક. ન કરાવે મન આદિથી તે બીજો. કરનારને ન અનુમોદે, મન આદિથી તે ત્રીજો. આ સાતમો મૂલભેદ. (૮) ન કરે મન - વચનથી. મન - કાયાથી. વચન - કાયાથી એમ ત્રણ ભંગ. એ પ્રમાણે ન કરાવે અને કરનારને ન અમુમોદેના ત્રણ - ત્રણ ભંગો મળીને નવ ભંગ. આઠમો મૂળભેદ કહ્યો. (૯) ન કરે - મનથી. ન કરાવે - મનથી. કરનારને ન અનુમોદે - મનથી એ ત્રણ. એ પ્રમાણે વચનથી ત્રણ, કાયાથી ત્રણ. બધાં મળીને નવ ભંગ. આ નવમો મૂળ ભેદ કહ્યો.
ઉક્ત બધાં મળીને ૪૯ - ભંગો થાય છે. તેને અતીત, અનાગત અને વર્તમાન એ ત્રણ કાળથી ગુણતાં ૧૪૭ ભંગો થાય. તેમાં અતીતનું પ્રતિક્રમણ, વર્તમાનનું સંવરણ, અનાગતનું પચ્ચક્ખાણ થાય. આ ત્રણ કાળનું ગણવું જિનવર, ગણધર અને વાચકોએ કહેલ છે.
ચારિત્ર ધર્મ કહ્યો. હવે ચતનાનો અવસર છે, તે કહે છે -
૦ સૂત્ર - ૪૧ -
જાગતા
તે ભિક્ષુ કે ભિક્ષુણી, જે સંત, વિરત, પાપ કર્મનો પ્રતિષેધ અને પચ્ચકખાણ કરેલ છે, (તે) દિવસે કે રાત્રે, એકલા કે પર્યાદામાં, સુતા કે પૃથ્વી, ભિત્તિ, શિલા, ઢેકુ, સચિત રજથી સંસૃષ્ટ શરીર કે વસ્ત્ર. (આ બધાંને) હાથ, પગ, કાઇ, કાઠખંડ, આંગળી, શલાકા, શલાકા સમૂહ (આમાંના કોઈ) વડે આલેખન, વિલેખન, ઘટ્ટન કે ભેદન સ્વયં ન કરે, બીજા પાસે આલેખન આદિ ન કરાવે, આલેખન આદિ કરનારા બીજાને ન અનુમોદે. જાવજીવને માટે ત્રણ કરણ - ત્રણ યોગથી અર્થાત્ મન વચન - કાયાથી ન કરે ન કરાવે - કરનારને ન અનુમોદે. ભદંતા હું તે (પૃથ્વીકાયની વિરાધના) ને પ્રતિક્રમ છું, નિંદુ છું, ગહુ છું, આત્માને વોસિરાવું છું.
• વિવેચન
૪૧ -
જે આ મહાવ્રતથી યુક્ત છે, તે ભિક્ષુ કે ભિક્ષુણી - આરંભ પરિત્યાગથી તેની
--
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009027 |
| Book Title | Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Shrutnidhi Ahmedabad |
| Publication Year | |
| Total Pages | 242 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 5 MB |