Page Text
________________
૧૨૨
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ તે રાગથી. દ્રવ્યાદિ ચતુર્ભગી આ પ્રમાણે - (૧) દ્રવ્યથી મૈથુન પણ ભાવથી નહીં, (૨) ભાવથી મૈથુન પણ દ્રવ્યથી નહીં, ઇત્યાદિ. રાગ-દ્વેષ રહિત સ્ત્રીને બળાત્કારે ભોગવવી તે પહેલો ભંગ. મૈથુન સંજ્ઞા પરિણતને તે પ્રાપ્ત ન થાય તો બીજો ભંગ, પ્રાપ્ત થાય તો ત્રીજો ભંગ. ચોથો ભંગ - શૂન્ય.
• સૂત્ર - ૩૮
હવે પછી - પાંચમાં મહાલતમાં “પરિગ્રહથી વિરમણ” હોય છે. ભદત ! હું સર્વે પરિગ્રહનો ત્યાગ કરું છું. તે પરિગ્રહ આ રીતે • અલ્પ કે બહુ અણુ કે સ્થળ, સચિત્ત કે રાચિત્ત. હું સ્વયં પરિગ્રહનું પરિગ્રહણ ન કરું, બીજા પાસે પરિગ્રહ ગ્રહણ કરાવું નહીં, પરિગ્રહ ગ્રહણ કરનાર બીજાનું અનુમોદન ન કરે. જાવજીવને માટે ત્રિવિધ - ત્રિવિધે (ગાથ4િ) મન-વચન-કાયાથી, કરું નહીં • કરાવું નહીં - કરનારને અનુમોડું નહીં. ભાદત ! હું તે (પરિગ્રહ ગ્રહણ)ને પ્રતિમું છું, નિંદુ છું, ગહું છું, (પરિગ્રહાસક્ત) તે આત્માને હું વોસિરાવું છે. ભદત ! હું પાંચમાં મહાલતમાં ઉપસ્થિત છું (જેમાં) સર્વથા પરિગ્રહથી વિરમણ હોય.
૦ વિવેચન - ૩૮ -
ચોથું મહાવ્રત કહ્યું, હવે પાંચમું કહે છે - ભદંત! પાંચમાં મહાવ્રતમાં પરિગ્રહથી વિરમણ, ભદંતા હું સર્વે પરિગ્રહનો ત્યાગ કરું છું ઇત્યાદિ. અલ્પ આદિ પૂર્વવત. સ્વયં પરિગ્રહ ગ્રહણ ન કરું ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ વિશેષ આ પ્રમાણે-પરિગ્રહ ચાર ભેદે છે - (૧) દ્રવ્યથી - બધાં દ્રવ્યોમાં, (૨) ક્ષેત્રથી - લોકમાં, (૩) કાળથી - સત્રિ આદિમાં, (૪) ભાવથી - રાગ દ્વેષ વડે. બીજાની ઇર્ષ્યાથી પોતે પરિગ્રહ રાખે, તે દ્વેષથી. દ્રવ્યાદિ ચતુર્ભગી વળી આ પ્રમાણે - (૧) કોઈ દ્રવ્યથી પરિગ્રહ કરે, ભાવથી નહીં, (૨) કોઈ ભાવથી પરિગ્રહ કરે, દ્રવ્યથી નહીં ઇત્યાદિ ચાર. તેમાં રાગ-દ્વેષ વિના સાધુ ધમપકરણને રાખે તે દ્રવ્યથી પરિગ્રહ કહેવાય, ભાવથી નહીં, મૂછ હોય પણ પ્રાપ્ત ન કરે તો બીજો ભંગ, જો પ્રાપ્ત કરે તો ત્રીજો ભંગ. છેલ્લો ભંગ શૂન્ય છે.
• સૂત્ર - ૩૯, ૪૦ -
(૩૯) હવે પછી - ભદત છઠ્ઠા વતમાં રાત્રિ ભોજનાથી વિરતિ હોય છે. ભદતા હું બધાં રાત્રિ ભોજનનો ત્યાગ કરું છું. તે અશન, પાન, ખાદિમ, સ્વાદિમનો રાત્રિમાં સ્વયં ઉપભોગ ન કર, બીજા પાસે રાત્રિ ભોજન ન કરાવું, રાત્રિ ભોજન કરનાર બીજાને અનુમોટું નહીં. જાવજીવ ત્રિવિધિ - ગિવિધે આથતિ મન - વચન - કાયાથી કરું નહીં - કરાવું નહીં - કરનારને અનુમોદું નહીં. ભદંત ! હું તે (રાત્રિ ભોજન) ને પ્રતિક્રમું છું, નિંદુ છું, ગહું છું, (રાત્રિ ભોજન યુક્ત) આત્માને વોસિરાવું છું. ભદત ! હું છઠ્ઠા વ્રતમાં ઉપસ્થિત થયો છે, જેમાં સવા સકિ ભોજનથી વિરત થવાનું હોય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009027 |
| Book Title | Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Shrutnidhi Ahmedabad |
| Publication Year | |
| Total Pages | 242 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 5 MB |