________________
ગાથા-૬૪ થી ૬૬
મહાપત્યાખ્યાન કીર્ણકસૂત્ર અનુવાદ
૨૬ મહાપ્રત્યાખ્યાન-પ્રકીર્ણક સૂગ-૩
મૂળ સૂત્રનો અનુવાદ
નિશ્ચયે ધીરપણે મરવું યુક્ત છે.
[૬૬] શીત - સામાચારી લોપ્યા વિના મારી પ્રતિજ્ઞા પાળી છે. નિ:શન - ભ્રષ્ટ પ્રતિજ્ઞા. શેષ સૂત્રાર્થ મુજબ -
• સૂત્ર-૬૭,૬૮ -
[૬] જે કોઈ ચાસ્ત્રિ સહિત જ્ઞાનમાં, દર્શનમાં અને સભ્યત્વમાં સાવધાનપણું કરશે, તે વિશેષે સંસાર થકી મૂકાશે.
| [૬૮] ઘણાં કાળ સુધી બહાચર્ય સેવનાર બાકીના કર્મનો નાશ કરીને, સર્વ ક્લેશનો નાશ કરીને અનુક્રમે શુદ્ધ થયેલો સિદ્ધિમાં જાય છે.
• વિવેચન-૬૭,૬૮ :
[૬] સ્થિર થયેલ ક્ષાપકને ગુરુ સામાન્યોપદેશફલ સ્વરૂપ આ ગાથા કહે છે :- જ્ઞાન - વિશેષોપયોગ, વન - સામાન્યોપયોગ, નવ નિ:શંકિતાદિ અષ્ટ પ્રકાર, વારિત્ર - સમિતિ, ગતિથી આઠ ભેદે.
[૬૮] શR - જ્ઞાનાવરણાદિ, વિમુદ્ધ - કર્મમળને ધોવાથી. • સૂગ-૬૯,0૦ :
[૬૯] કષાયરહિત, દાંત, શરુ ઉધમવંત તથા સંસાથી ભયભાંત થયેલા આત્માનું પચ્ચખાણ શુભ થાય છે.
[bo] આ પચ્ચકખાણ જે મરણના અવસરે કરશે, તે ધીર અને અમૂઢ સંજ્ઞ, શાશ્વત સ્થાને જશે.
• વિવેચન-૬૯,૩૦ :
[૬૯] તાંત - ઈન્દ્રિયદમવાથી, સૂર - મોહમલ્લના જયમાં, વ્યવસાયિત • આરાધના પતાકાના લાભ માટે પ્રવૃત્ત. સુખે અનશન સ્વીકારે.
[9] આ અનશન સ્વીકારરૂપ પચ્ચખાણ, બીજો કોઈ પણ મરણ કાળે કરશે તે સંપૂર્ણ જ્ઞાની ઉત્તમ સ્થાન - મોક્ષે જશે.
• સૂત્ર-૩૧ :
ધીર, જરા-મરણને જાણનાર, વીરજ્ઞાન-દર્શન સહિત, લોકમાં ઉદ્યોતકર, સર્વ દુઃખોનો ક્ષય બતાવનારા થાઓ.
• વિવેચન-૭૧ :
બુદ્ધિ વડે તે શોભે તે ધીર-તીર્થકર. જરા-મરણ એટલે વૃદ્ધત્વ અને નિધનમાં જ્ઞાના. વિશિષ્ટ જ્ઞાન-કેવળજ્ઞાન. ચૌદ રાજરૂપ લોકમાં ઉધો કરવાવાળા. સર્વે દુરિતપાપકર્મોનો ક્ષય કરનાર,
૦ [આ સુઝની કોઈ વૃત્તિ કે અવયુરી આદિ અમારી જાણમાં આવેલ નથી, તેથી અહીં મામ સૂઝનો અનુવાદ કરેલ છે.)
• અને વિવેચન એવા વિભાગ ન હોવાથી અહીં અમે અમારી સ્ટાઈલ મુજબ સૂક-૧, સૂઝ-ર... એવું લખેલ નથી. બધાં સૂકો (ગાથા) જ હોવાથી મry કમ જ આપેલ છે - ૧, ૨.. વગેરે].
કુલ-૧૪૨ ગાથાનો અનુવાદ ક્રમશઃ આ પ્રમાણે છે - [૧] હવે હું ઉત્કૃષ્ટ ગતિવાળા, તીર્થકર, સર્વ જિન, સિદ્ધ અને સંયત [સાધુ તે પ્રણામ કરું છું.
[] સર્વ દુ:ખરહિત એવા સિદ્ધો અને અરિહંતોને નમસ્કાર થાઓ, જિનપજ્ઞd. બધાંની શ્રદ્ધા કરું છું, પાપને પચ્ચકખુ છું.
|| [] જે કંઈ દુશ્ચરિત છે, તેને હું સર્વભાવથી તિંદુ છું, અને ત્રણ પ્રકારે હું સામાયિકને સર્વ આગારરહિત કરું છું.
[] બાહ્ય-અત્યંતર ઉપધિ, ભોજન સહિત શરીરાદિને મન, વચન, કાયાથી હું ત્રિવિધ વોસિરાવું છું.
1 [૫] રણ, બંધ, પ્રદ્વૈષ, હર્ષ, દીનભાવ, ઉત્સુકતા, મદ, શોક, રતિ-અરતિને હું વોસિરાવું છું.
[૬] રોષથી, કદાગ્રહથી, અકૃતજ્ઞતાથી, શઠતાથી જે કંઈ પણ હું બોલ્યો હોઉં, તેને હું ગિવિધે ખમાવું છું.
9િ સર્વે જીવોને હું નમાવું છું, સર્વે જીવો મને ખમો, આશ્રયોને વોસિરાવીને હું સમાધિને આદરું છું.
[૮] નિંદવા યોગ્યને નિંદુ છું, મારે જે ગહણીય છે, તેને ગહું છું, જિનેશ્વરે જેનો નિષેધ કર્યો, તે સર્વેને આલોચુ .
[6] ઉપધિ, શરીર, ચારે પ્રકારનો આહાર, સર્વ દ્રવ્યોમાં જે મમત્વ, એ બધાંને જાણીને તેનો ત્યાગ કરું છું.
[૧] નિમમત્વ વિશે ઉધમવંત એવો હું મમત્વનો ત્યાગ કરું છું, મારે આત્મા જ આલંબન છે, બાકી બધું વોસિરાવું છું.
| [૧૧] મારું જ્ઞાન મારો આત્મા છે, દર્શન મારો આત્મા છે. એ રીતે ચાસ્ટિ, પ્રત્યાખ્યાન, સંયમ અને યોગ મારો આત્મા છે.
[૧૨] મૂલગુણ અને ઉત્તણુણમાં જે મેં પ્રમાદથી આસધ્યા ન હોય, તે સર્વેને હું વિંદુ , આગામીને પ્રતિકસું છું.
આતુર પ્રત્યાખ્યાન પ્રકીર્ણક સૂત્ર-૨, આગમ-૨૫નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ટીકા સહિત અનુવાદ પૂર્ણ